Investing.com – Wall Street, ABD ekonomisinin hızla yavaşladığı endişeleriyle haftaya ağır kayıplarla başlayacak gibi görünüyor. Japonya'nın Nikkei endeksi seansın başlarında ayı piyasası bölgesine girdi ve dünyanın en gözde dijital para birimi Bitcoin, risk iştahının azalmasıyla düşüşe geçti. TÜİK üretici ve tüketici enflasyon verilerini paylaştı.
1. Vadeli işlemler resesyon endişeleriyle düştü
Zayıf bir tarım dışı istihdam raporunun, ABD ekonomisinin resesyona doğru gittiği endişelerini artırması ile teknoloji sektörünün sert bir şekilde etkilenmesinin ardından ABD hisse senedi vadeli işlemleri keskin bir düşüş yaşadı.
Dow %1,5, S&P 500 %2 ve Nasdaq 100 %3,2 düştü.
Wall Street endeksleri geçen hafta sert bir hafta geçirdi. Teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite üçüncü kez üst üste kayıp haftası yaşadı ve şu anda geçen ay kırdığı rekorun %10'undan fazlasını kaybederek düzeltme bölgesinde bulunuyor.
S&P 500 endeksi de üst üste üçüncü hafta kayıp yaşarken nispeten iyi performans gösteren Dow Jones Industrial Average, dört haftalık kazanç serisini bozarak %2 düştü.
Yatırımcıların; endişe verici derecede zayıf Temmuz ayı istihdam raporunun, Federal Rezerv'in faiz oranlarını çok uzun süre yüksek seviyelerde tuttuğunu ve dünyanın en büyük ekonomisini resesyona sürüklediğini göstermesinden endişe etmesiyle bu satışlar bu hafta da devam edecek.
Goldman Sachs analistleri, yayımladıkları bir notta "12 aylık resesyon ihtimalimizi 10 puan artırarak %25'e çıkardık." dedi ancak tehlikenin, Fed'in politikayı gevşetmek için sahip olduğu geniş kapsamla sınırlı olduğunu düşündüklerini belirtti.
Piyasalar şu anda Fed’in Eylül ayında sadece faizleri düşürmekle kalmayıp 50 baz puan daha gevşetme ihtimalini %78 olarak fiyatlıyor.
Bugün açıklanacak ekonomik veriler arasında Temmuz ayı ISM Hizmetler PMI yer alırken San Francisco Fed Başkanı Mary Daly piyasa kapanışından sonra bir konferansta konuşacak.
2. Nikkei ayı piyasası bölgesine girdi
Wall Street'te yaşanması muhtemel satış dalgası Avrupa'daki keskin kayıplara da yansıdı ve Avrupa'nın gösterge endeksi Stoxx 600 açılışta %2'nin üzerinde değer kaybetti.
Ancak bu zayıflık, seansın başlarında Japonya'da Nikkei 225 endeksinde görülen ve 1987'deki "Kara Pazartesi"den bu yana en kötü gün olan %13'lük düşüşle kıyaslandığında önemsiz kalıyor.
Endeks şu anda 11 Temmuz'da gördüğü tüm zamanların en yüksek seviyesinden %20'den fazla düşerek ayı piyasası bölgesine girdi ve bu yıl şimdiye kadar elde ettiği tüm kazançları sildi.
UBS'ten Kelvin Tay, yatırımcıları, bu büyük kayıpları Japon piyasasına dönmek için kullanma konusunda uyardı ve CNBC'de şu anda Japon piyasasına girmenin "düşen bir bıçağı" yakalamaya benzediğini söyledi:
"Japon piyasasının son iki yılda bu kadar güçlü bir şekilde yükselmesinin tek nedeni, Japon yeninin çok çok zayıf olması. Bu durum tersine döndüğünde uygun şekilde çıkmanız gerekir."
Japonya Merkez Bankasının faiz oranlarını yükseltmesinden bu yana hızla güçlenen yen, Haziran ayında ABD doları karşısında son 38 yılın en düşük seviyesine geriledikten sonra hükümet müdahalesinin de yardımıyla daha da güçlendi.
Güçlenen yen, ihracat odaklı önemli firmaların rekabet gücünü azalttığı için Japon hisse senedi piyasaları üzerinde baskı yaratıyor.
3. Bitcoin beş ayın en düşük seviyesine geriledi
Dünyanın en büyük kripto para birimi olan Bitcoin'in (BitfinexUSD) fiyatı, ABD'nin ekonomik yavaşlamasına ilişkin artan korkuların risk iştahını azaltmasıyla düşüşe geçerek beş aydan uzun bir sürenin en düşük seviyesine geriledi.
Bitcoin %12 düşüşle 53.008 dolara gerileyerek Şubat sonundan bu yana en zayıf seviyesine indi ve Mart ayında spot Bitcoin borsa yatırım fonlarının piyasaya sürülmesiyle tetiklenen ralliden elde ettiklerini büyük ölçüde sildi.
Bitcoin (genel kripto piyasalarıyla birlikte), ABD'den gelen zayıf ekonomik okumaların potansiyel bir durgunluk endişelerini artırmasıyla Cuma gününden bu yana hisse senedi piyasalarındaki sert kayıpları takip ediyor.
Bitcoin'in yanı sıra en popüler ikinci dijital para birimi olan Ether’deki düşüşün başını çektiği Coinglass, son 24 saat içinde kripto alanından 800 milyon doların üzerinde para çekildiğini açıkladı.
ABD düzenlemelerinin görünümüne ilişkin belirsizlik de kripto piyasaları üzerinde baskı yarattı, özellikle de son anket verilerine göre Demokrat Aday Kamala Harris, Cumhuriyetçi aday Donald Trump'la arayı kapattı.
4. Mars, gözünü Kellanova'ya dikti
Reuters'in Pazar günü yayımladığı bir rapora göre ambalajlı gıda devi Mars, küçük rakibi Kellanova'yı (K) almayı düşünüyor.
Kellanova'nın piyasa değerinin yaklaşık 27 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde böyle bir anlaşma, gıda sektöründeki en büyük anlaşmalardan biri olabilir ancak böyle bir hamle gerçekleşirse her iki firmanın da paketlenmiş gıda sektöründeki büyük markaların bir kısmını kontrol etmesinden dolayı muhtemelen antitröst incelemesine tabi olacaktır.
Kellanova geçtiğimiz Ekim ayında WK Kellogg (K) bünyesinden geçen Ekim ayında ayrıldı ve hisseleri bu yıl şimdiye kadar %12'nin üzerinde artış göstermesine rağmen Hershey (HSY) ve Mondelez (MDLZ) gibi emsallerine kıyasla hâlâ iskontolu işlem görüyor.
Mars, dünyanın en büyük özel şirketlerinden biri ve Mars ailesi tarafından kontrol ediliyor.
5. ABD'deki yavaşlama endişeleri ham petrolü düşürdü
Ham petrol fiyatları, dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD'de ekonomik yavaşlama endişelerinin artmasıyla düşerek sekiz ayın en düşük seviyelerinde işlem gördü.
ABD ham petrol (WTI) %1 düşüşle 72,81 dolara gerilerken Brent %0,8 düşüşle 76,22 dolara indi.
Geçtiğimiz hafta ABD'den gelen zayıf ekonomik veriler, dünyanın en büyük ekonomisinin resesyona girme ihtimalinin gelecekteki talep için kötü bir işaret olması nedeniyle petrol piyasalarındaki duyarlılığı etkiledi, hatta son envanter verileri, yaz sezonunda artan seyahat talebinin yakıt tüketimini yüksek tuttuğunu gösterdi.
En büyük petrol ithalatçısı Çin'den gelen, hayal kırıklığı yaratan büyüme rakamları ve Asya ve Avrupa'da imalat faaliyetlerinin zayıfladığını gösteren anketler de buna eklenince petrol tüketiminin geleceğine ilişkin endişeler arttı.
Her iki gösterge de geçen hafta %3'ten fazla değer kaybederek Cuma günü, Ocak ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi. Geçen hafta her iki kontrat da üst üste dördüncü haftalık kaybını kaydederek Kasım ayından bu yana en büyük kayıp serilerini yaşadı.
İran ve müttefikleri Hamas ve Hizbullah'ın, yakın zamanda bazı militan liderin öldürülmesi nedeniyle İsrail'e misilleme yapma sözü vermesinin ardından ham petrol piyasaları, İsrail ve ABD'nin bölgede ciddi bir tırmanma beklediği Orta Doğu'da artan gerilimi büyük ölçüde geride bıraktı.
ABD Ulusal Kasırga Merkezinin Pazar günü yaptığı açıklamaya göre yaklaşmakta olan Tropik Fırtına Debby'nin de hızla güçlenerek kasırgaya dönüşmesi ve ilerleyen saatlerde Florida'nın Körfez Kıyısında karaya ulaşması bekleniyor.
Petrol devi Chevron (CVX) dün yaptığı açıklamada Meksika Körfezi'ndeki tesislerinden gerekli olmayan personeli çıkardığını ancak üretimin henüz etkilenmediğini söyledi.
6. TÜİK enflasyon rakamlarını açıkladı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayına ilişkin üretici ve tüketici enflasyon rakamlarını açıkladı.
TÜİK verilerine göre yıllık tüketici enflasyonu %61,78'e geriledi. Bu oran geçen ay %71,60'tı.
Aylık TÜFE ise %3,23 olarak gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana harcama grubu %39,57 ile giyim ve ayakkabı oldu. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana harcama grubu ise %104,50 ile eğitim oldu.
Yıllık bazda %41,37'ye düşen ÜFE, yılın en düşük seviyesine inmiş oldu.
Temmuz ayında Yİ-ÜFE, bir önceki aya göre %1,94, bir önceki yılın Aralık ayına göre %21,81, bir önceki yılın aynı ayına göre %41,37 ve on iki aylık ortalamalara göre ise %47,55 artış gösterdi.
Sanayinin dört ana sektöründe yıllık değişim oranları dikkat çekti. Madencilik ve taş ocakçılığı sektörü %60,34 oranında artarak en yüksek yıllık artışı yaşarken, imalat sektörü %41,84 artış kaydetti. Elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı %25,27 arttı, su temin sektörü ise %75,40 oranında artarak en yüksek ikinci artışı gösterdi.