Yazar: Peter Nurse
Investing.com – Yeni Covid-19 varyantı vakaları arttıkça sterlin baskı altında kalırken ABD hisse senedi piyasaları zorlu bir haftada yükseldi. Ham petrol ve sterlin düşüş yaşadı. Bitcoin mücadele ederken Avustralya Merkez Bankası (RBA) aksiyon almak için 2023’ü bekliyor.
İşte 18 Haziran Cuma günü piyasaları etkilemesi muhtemel gelişmeler:
1. Vakalar arttıkça sterlin baskı altına girdi
Koronavirüs vakalarındaki artış, ülkenin başarılı aşı programının yarattığı iyimserliğe zarar verdiğinden sterlinin etrafındaki pozitif hissiyat yok olmaya başlıyor.
Sterlin Cuma günü ABD doları karşısında %0,3 düşüşle 1,3885 dolara geriledi ve Çarşamba günkü Fed toplantısından beri %1,6 değer kaybetti.
Ülkede 42 milyondan fazla kişi, yani yetişkin nüfusunun %80’i tek doz ve 30 milyondan fazlası da iki doz aşılanmış olmasına rağmen Perşembe günü 11.000 üzerinde yeni vaka görüldü.
Esas sorun, ilk olarak Hindistan’da tespit edilen Delta varyantındaki artış oldu. İskoçya’da yapılan bir çalışmaya göre bu varyant, İngiltere’de daha önce hâkim olan varyanta kıyasla hastanede tedavi riskini iki kat arttırıyor.
Yaşanan artış, Başbakan Boris Johnson’ı ülke ekonomisinin tamamen açılma tarihini bir ay ertelemeye ikna etti bile. Perakende satışlar da Nisan-Mayıs arasında %1,4 ile beklenmedik bir düşüş yaşadı.
Sterlinin karşı karşıya olduğu diğer bir zorluk, özellikle Kuzey İrlanda ile Birleşik Krallık'ın geri kalanı arasındaki ticaret konusunda Londra ve Brüksel arasındaki ilişkinin gittikçe kırılganlaşan doğası.
ING analistleri, “Brüksel’in Londra’ya karşı sabrı azalıyor” dedi. “Gerçekten de protokollerin tetiklenmesi ve gümrük vergilerinin daha ciddi şekilde tehdit edilmesi riski var.”
Başbakan Johnson’ın kendi partisi Muhafazakar Parti, kalbinin attığı bir yerde parlamento ara seçimini kaybettiğinde Başbakan’ın uğradığı utanç verici bir yenilginin ardından İngiltere hükümetinin karşı karşıya olduğu siyasi baskılar sadece dışsal olmadı.
Hepsi, başarılı bir aşılama girişimi, aşı programı ile çabuk bir toparlanma yaşanabileceği spekülasyonu ve İngiltere Bankası’nın (BoE) herkesten daha erken faizleri artırması sayesinde Mart ayından beri %0,7 yükselen sterlin için hissiyattaki değişimi gösteriyor.
2. Triple witching öncesinde borsa yükselişte
ABD borsası Cuma günü ufak artışlar yaşayacak ancak Fed’in şahin dönüşü sonrasında haftayı kayıpla bitirecek gibi görünüyor.
Dow Jones 20 puan artarken S&P 500 %0,1 ve Nasdaq 100 %0,2 yükseldi.
Fed’in 2023 yılında, yani beklenenden bir yıl önce faiz artışı olabileceğine işaret etme kararı, hisse senedi piyasalarının büyük çoğunluğunda negatif etki yarattı. Yatırımcılar, ultra genişlemeci fonlama koşulları olmadan gerçeğe uyum sağlamaya başlamak zorunda.
Perşembe günü Dow Jones Industrial Average %0,6 düşerken S&P 500 %0,1 düşük kapattı ve Nasdaq Composite %0,9 artışla üstün performans gösterdi.
Bu hafta Dow %1,9 ve S&P 500 %0,6 gerilerken Nasdaq %0,7 yükseldi.
Bugün yayınlanacak ekonomi verisi yok ve kazanç cephesi büyük oranda boş. Ancak bugün triple witching Cuması. Endekslerdeki ve hisse senetlerindeki opsiyon ve vadeli işlemlerin tarihleri sona eriyor, bu da volatil bir işlem günü yaratabilir.
Kurumsal gelişmelerde: Adobe (NASDAQ:ADBE) ilgi çekecek. Yazılım devinin çeyreklik sonuçları hedefleri kolayca aştı.
Kroger (NYSE:KR), güçlü bir ilk çeyrek raporu sonrasında ilgi odağında olacak. Perakendeci, 2021 için kılavuzunu yükseltti.
3. 2023 yılı ve Avustralya Merkez Bankası
2023 yılının dönüm noktası olabileceği tek isim Fed değil. Güçlü istihdam verileri, Avustralya Merkez Bankası’nın (RBA) o yılda faizleri artırmayı seçebileceğine işaret etti.
Mayıs ayı istihdam verileri, ay bazında 115.200 net yeni iş imkânı yaratıldığını gösterdi. Beklentiler 30.000 iş imkânı oluşması yönündeydi. İşsizlik oranı ise %5,5 puandan %5,1’e düştü.
Bu güçlü rapor, RBA’nın durup düşünmesine yol açabilir. ABD Fed ve Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ) başta olmak üzere gelişmiş dünyanın diğer merkez bankaları daha şahin olmaya başlarken özellikle de RBA onlar arasında tuhaf olarak görüldüğü için.
Çarşamba günü bağımsız bir ücret belirleme organı olan Adil Çalışma Komisyonu, Avustralya'da asgari ücretinin Temmuz ayında başlayan mali yıl için %2,5 oranında artacağını söyledi.
Bloomberg raporuna göre Westpac kıdemli ekonomisti Bill Evans, “Mayıs istihdam raporu politika için büyük bir ‘ezber bozan’” diye yazdı. “İyileşme süreci artık açıkça kendi kendini sürdüren bir yükselişe geçti ve acil durum teşvik politikalarına olan ihtiyaç, büyük ölçüde azaldı.”
Ona göre RBA, 2023 yılında ana faizleri yükseltecek, halihazırda %0,1 olan nakit faizi 2023’ün ilk çeyreğinde 15 bp, ikinci çeyrekte 25 bp ve son çeyrekte 25 bp daha artıracak.
4. Bitcoin’le ilgili farklı görüşler
Finans topluluklarındaki düşünceleri, kripto para birimlerinin ve özellikle de Bitcoin'in bir yatırım aracı olarak uygunluğu kadar radikal bir şekilde bölen çok az şey var.
Dünyanın en büyük kripto para birimi Bitcoin’in kesinlikle destekçileri var ve Nisan ayında rekor kırarak 65.000 dolar yakınına kadar yükseldi. Bununla birlikte o zamandan beri büyük ölçüde baskı altında. Bitcoin erken saatlerde %4 düşüşle 37.658 dolardan işlem gördü.
Goldman Sachs (NYSE:GS) tartışmanın farklı yönlerine vurgu yaptı. Bu haftanın başında Wall Street’in bankacılık devi, kripto paraların “geçerli bir yatırım” olmadığını öne sürüp Bitcoin’in “uzun vadeli bir değer deposu veya yatırım yapılabilir bir varlık sınıfı” olmadığı sonucuna varan bir rapor paylaştı.
Yeterince makul, bu hafta başlarında dijital para birimlerinin oynaklığı hakkında uyarıda bulunan İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey de dahil olmak üzere birçok resmi makamın görüşü bu yönde.
Ancak bu görüş, bankanın yalnızca mayıs ayında yayınladığı ve “bitcoin artık yatırım yapılabilir bir varlık olarak kabul ediliyor” cümlesini içeren bir raporla çelişiyor.
Çoğu yatırım yöneticisinin, ilk bakış açısına sahip olduğunu söylemek muhtemelen yanlış olmaz. Bank of America’nın Küresel Fon Yöneticisi Anketi’nin, bu hafta yayınlanan Haziran ayı raporu, fon yöneticilerinin %81’inin, Bitcoin’in hala balon olduğuna inanmaya devam ettiğini gösterdi.
Öte yandan Cuma günü Danske Bank, Bitcoin ve diğer dijital paralarla kendi platformlarında işlem yapılmasını önleyen yasağı sürdüreceğini söyleyerek kripto para piyasası “olgunlaşıp daha da düzenlemeye tabi olduğunda” pozisyonunu tekrar değerlendireceğini sözlerine ekledi.
5. Ham petrol düşüş yaşasa da pek çok yılın yükseğine yakın seyretmeye devam ediyor
Cuma günü ham petrol daha da düşüş yaşayarak Fed toplantısı sonrasında doların artış yaşamasının etkilerini sürdürdü ancak yine de pek çok yılın yüksek seviyelerine yakın kaldı.
WTI %0,2 düşüşle 70,81 dolar olurken Brent %0,5 kayıpla 72,71 dolara geriledi.
ABD doları, Fed’in tonundaki şahin değişimden en çok kazananlardan biri oldu. Fed, beklenenden bir yıl önce 2023 yılında iki faiz artışına işaret etti.
ABD dolar endeksi, Cuma günü iki ayın yüksek seviyesini gördü ve %1,5 artışla Eylül ayından beri en yüksek haftalık artışı yolunda ilerliyor.
Güçlenmiş bir dolar, ABD parasıyla fiyatlanan petrolü diğer para birimleri için daha pahalı hale getirdiğinden bunun ham petrol piyasası üzerinde etkisi oldu. Bununla birlikte kayıplar sınırlı oldu ve petrol göstergesi de pek çok yılın yüksek seviyelerine yakın işlem görmeye devam etti. İkisi de haftayı, büyük oranda değişim yaşamadan bitirme yolunda ilerliyor.
Çarşamba günü Brent, 2019 Nisan ayından beri gördüğü en yüksek fiyata yerleşirken WTI Ekim 2018’den beri gördüğü en yüksek seviyeye ulaştı.
Ne de olsa ham petroldeki artışla temeller güçlü kalmayı sürdürüyor. Özellikle yüksek enerji tüketimi yapan Batı’da, çoğu ekonomi salgından kurtulmaya ve kademeli olarak yeniden açılmaya devam ediyor.
Bu resmi bozan tek olasılık, İran petrol ihracatı ile küresel pazara ilave üretim arzı. İran’ın baş müzakerecisi Perşembe günü yaptığı açıklamada, 2015 nükleer anlaşmasını tekrar canlandırmak üzere Tahran ve Washington arasındaki görüşmelerin, bir anlaşma yapmaya hiç olmadığı kadar yaklaştığını söyledi.
İki taraf arasındaki anlaşma ile ABD, İran enerji sektörü üzerindeki yaptırımları kaldırabilir, bu da Basra Körfezi’ndeki ülkenin, ham petrol ihracatına devam etmesine imkan sağlayabilir.
Meseleyi karıştıran şey, İranlıların Cuma günkü başkanlık seçimi. Bu seçimle daha ılımlı olan Hassan Rouhani (Hasan Ruhani) yerine daha korumacı hatta olan biri gelebilir, bu da Washington’da çok olumlu görünebilecek bir durum değil gibi görünüyor.