Investing.com – ABD borsaları, Wall Street'te olumlu geçen seansa rağmen ayın son işlem gününe girerken Eylül ayındaki düşüşünü sürdürmeye devam ediyor. Son çeyrek de sona ererken Fed tarafından yakından takip edilen bir enflasyon göstergesi, ilgi odağında olacak. Yatırımcılar, bu hafta sonu olası bir hükümet kapanması öncesinde Washington'daki gergin bütçe kavgasını izleyecek. Yurt içinde sanayi, enflasyon ve dış ticaret verileri açıklandı.
1. Vadeli işlemler yükselişe işaret ediyor
ABD hisse senedi vadeli işlemleri, Cuma günü yükselerek bir önceki seansta elde edilen kazançların arttığını gösterdi ancak hisse senetleri, ayı negatif bir şekilde bitirme yolunda ilerlemeye devam ediyor.
Dow %0,5, S&P 500 %0,5 ve Nasdaq 100 %0,7 artış gösterdi.
Wall Street'teki ana endeksler, dünü yeşil renkte tamamlarken teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite, %0,8'lik bir yükselişin ardından en iyi performansı gösterdi. Hisse senetleri, ABD Hazine tahvili getirilerinin 16 yılın en yüksek seviyelerinden geri çekilmesiyle desteklendi.
Hem ayın hem de çeyreğin son işlem gününe girerken Nasdaq ve gösterge S&P 500, bu yıl şimdiye kadarki en kötü aylarını geçirme yolunda ilerliyor. 30 hisseli Dow Jones Industrial Average ise %3 oranında gerileme eğiliminde.
Veri cephesinde yatırımcıların gözü, Cuma günü açıklanacak olan ve Fed’in tercih ettiği enflasyon göstergesi ABD kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksinde olacak. Son zamanlarda dikkatler, Fed'in gelecekteki faiz oranı patikasının yanı sıra petrol fiyatlarındaki artış ve Washington'da hükümetin kapanmasına neden olma tehdidiyle devam eden bütçe açmazına çevrilmiş durumda.
2. PCE verileri bekleniyor
Ekonomistler, Ağustos ayı kişisel tüketim harcamaları (PCE) manşet değerinin hızlanmasını bekliyor ki bu da dünyanın en büyük ekonomisinde fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskının devam ettiğine işaret ediyor.
Ölçümün aylık bazda Temmuz ayındaki %0,2'den %0,5'e hızlanacağı tahmin ediliyor. Yıllık bazda ise 3,3'ten %3,5'e sıçraması öngörülüyor.
Bununla birlikte gıda ve enerji gibi kalemleri dışarıda bırakan "çekirdek" endeksin hızının, aylık bazda değişmeyeceği veyıllık bazda %4,2'den %3,9'a gerileyeceği bekleniyor.
Fed yetkilileri, bu yıl borçlanma maliyetlerini tekrar artırıp artırmayacaklarına karar verirken muhtemelen bu ölçütü yakından takip edecek.
Merkez Bankası, geçen hafta faiz oranlarını %5,25 ila %5,50 aralığında tuttu ancak enflasyonu düşürmeye yardımcı olmak için Kasım veya Aralık toplantılarında daha fazla sıkılaştırma gerekebileceğini belirtti. Ayrıca politikanın bu yüksek seviyelerde beklenenden daha uzun bir süre kalması gerekebileceğini de ifade etti. Bu da hisse senetleri üzerinde baskı yaratan ve tahvil getirilerinin bu hafta yükselmesine neden olan bir ihtimal.
3. Senato ve Temsilciler Meclisi kapanma yaklaşırken farklı yollar izliyor
ABD Temsilciler Meclisinin Cuma günü kısa vadeli bir fon tasarısını oylaması beklenirken milletvekilleri, bu hafta sonu başlayacak olan hükümet kapanmasını önlemeye çalışıyor.
Ancak yasanın, Kongre'nin alt kanadındaki Cumhuriyetçi partinin bazı sert üyelerinden önemli bir destek alması pek olası görünmüyor. Zira bu yılın başlarında üyeler, Başkan Joe Biden ile yapılan bir anlaşmada belirlenen harcama seviyeleri konusunda Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile anlaşmazlığa düşmüştü.
Temsilciler Meclisi, hükümetin bazı bölümlerine fon sağlayan üç yasa tasarısını dün geçirmeyi başardı ancak partizan önlemler, muhtemelen Demokratların kontrolündeki Senato'dan destek alamayacak. Bunlar da tek başlarına on yıl içinde dördüncü bir federal kapanmayı önlemeye yetmeyecek.
Bu arada Senatörler, harcamaları 17 Kasım'a kadar uzatacak ve Ukrayna'ya yardım ve yurt içi afet yardımı için hükümler içeren ayrı bir geçici tasarıyı tartışmaya açmayı kabul etti ancak bu tasarı, Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçiler tarafından zaten reddedildi.
Wall Street, Washington'da ABD'nin borç tavanı konusunda yaşanan bir başka çetin mücadeleden sadece aylar sonra gelen bütçe savaşını dikkatle izliyor. Ülkeye en üst seviye "Aaa" notu veren son derecelendirme kuruluşu olan Moody's (MCO), kapanmanın bu notu tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.
4. UAW grevinin yayılması için son tarih yaklaşıyor
United Auto Workers (Birleşik Otomobil İşçileri (UAW) Sendikasının ABD'nin üç büyük otomobil üreticisine ait fabrikalarda sürdürdüğü grevleri, bu firmalarla yürütülen görüşmelerde kayda değer bir ilerleme sağlanamaması halinde bugün büyüyebilir.
Bu hafta başında bazı medya kuruluşlarının bildirdiğine göre UAW; General Motors (GM), Ford (IS:FROTO) Motor (F) veya Jeep üreticisi Stellantis (STLA) ile bugün yürüttüğü görüşmelerde önemli bir ilerleme kaydedilmemesi halinde grevlerin kapsamını genişletmeyi planlıyor.
Reuters'e göre yeni grevler, bu şirketlerin büyük kamyonet ve SUV'larını üreten fabrikaları hedef alacak ve bu da şirketlere milyarlarca dolar gelir ve kâra mal olabilir.
Grevleri ilk olarak 15 Eylül'de başlatan UAW, ücret artışları ve sosyal yardım paketleri konusunda otomobil gruplarıyla anlaşmazlık yaşıyor. Yaklaşık 18.300 UAW üyesi (Detroit Üçlüsü olarak adlandırılan araç üreticilerinde çalışan toplam sendika üyelerinin yaklaşık %12'si) şu anda grevde.
5. Petrol, arz sıkışıklığının ortasında haftayı kazançla kapatma yolunda
Petrol fiyatları bugün dalgalı işlemlerde düştü ancak ABD'deki arz sıkışıklığı ve Çin'de Altın Hafta tatili sırasında talebin artacağı umutları nedeniyle bu haftayı %2 artışla tamamlama rotasında kaldı.
Suudi Arabistan ve Rusya'nın, üretim kesintilerini yıl sonuna kadar uzatma hamleleri sayesinde fiyatlar, son çeyrekte %30 artarak 2023'teki en yüksek seviyelerine ulaştı. ABD ham petrol vadeli işlemleri için önemli bir teslimat noktasındaki depoların, Temmuz 2022'den bu yana en düşük seviyelerde olması da fiyatlara destek oldu.
Bu arada Çin'de bir hafta sürecek Altın Hafta tatilinde güçlü seyahat faaliyetlerinin de dünyanın en büyük yakıt ithalatçısında talebi artırması bekleniyor.
Analistler ayrıca önümüzdeki hafta OPEC+’nın bakanlar düzeyindeki panelinde, grubun fiili lideri Suudi Arabistan'ın gönüllü arz kesintilerinde olası bir azaltmaya gidebileceği yönündeki haberleri değerlendiriyor.
ABD ham petrol vadeli kontratları, %0,1 düşüşle varil başına 91,64 dolardan işlem görürken Brent %0,2 düşüşle 92,91 dolara geriledi.
6. Yurt içinde sanayi, enflasyon ve dış ticaret verileri paylaşıldı
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre ihracat, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 artarak 21 milyar 615 milyon dolar, ithalat %6,9 azalarak 30 milyar 271 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Enflasyon cephesinde ise Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre H-ÜFE, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %5,25, bir önceki yılın Aralık ayına göre %69,13, bir önceki yılın aynı ayına göre %79,95 ve on iki aylık ortalamalara göre %80,27 artış gösterdi.
Öte yandan 2023 yılı Eylül ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS (PMI) Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 1 puan artış kaydederek 51,2 puanla referans değer üzerindeki seyrini sürdürdü.
3 Ekim'de ise TÜİK, Ağustos ayına ilişkin enflasyon verilerini açıklayacak.