Investing.com – Çin'in, hükümet yetkililerine iPhone cihazını iş için kullanmamalarını söylediği haberlerinin yol açtığı iki günlük düşüşün ardından Apple (AAPL) hisseleri, Cuma günü piyasa öncesinde yatay seyretti. Öte yandan iki Fed politikacısı daha, merkez bankasının Eylül toplantısında faizleri artırmayabileceğini ima ederken ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Çin ekonomisinin COVID-19 sonrası sıkıntılarının, ABD üzerinde "önemli bir etkisi" olmayabileceğini öne sürdü. Bu arada Borsa İstanbul, haftanın son işlem gününe yükselişle başlarken üç şirket daha SPK’dan halka arz onayı aldı.
1. Nasdaq vadeli işlemleri, Apple kaynaklı düşüşün ardından geriledi
ABD hisse senedi vadeli işlemleri, yatırımcıların bu hafta Apple'ın hisselerindeki keskin düşüşü ve Fed’in bu yıl faizleri daha fazla artırma olasılığını değerlendirmesi ile Cuma günü düşüşe işaret etti.
Dow %0,2, S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,3 değer kaybetti.
Wall Street'teki ana endeksler, kapanışta karışık bir seyir izledi. 30 hisseli Dow Jones Industrial Average %0,2 yükselirken S&P 500 %0,3 geriledi.
Wall Street Journal, Çin'deki merkezi hükümet yetkililerine iş için iPhone ve diğer yabancı markalı mobil cihazları kullanmamaları talimatı verildiğine dair haber yaptı. Bu haberi yatırımcılar, Pekin'in Çinli şirketler lehine Amerikan teknoloji şirketlerini geri planda bırakmaya istekli olabileceğinin bir işareti olarak algıladı. Financial Times'ın ayrı bir haberinde, Çin genelindeki devlet çalışanlarına da iPhone kullanmayı bırakmalarının söylendiği belirtildi.
Toplam gelirinin neredeyse beşte birini Çin'den elde eden ve önümüzdeki hafta iPhone'un son modelini tanıtacak olan Apple'ın hisseleri, üst üste ikinci gün kayıp yaşayarak teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite’i %0,9 oranında düşürdü.
2. Apple, iki günlük düşüşün ardından piyasa öncesinde dengelendi
Apple hisseleri, son iki seansta yaklaşık %6'lık bir düşüşle piyasa değerinden 200 milyar dolara yakın bir değer kaybetmesinin ardından ABD'de piyasa öncesinde yatay bir seyir izledi.
Kayıplar Asya'da, özellikle de Apple'ın bölgesel tedarikçileri üzerinde geniş çaplı bir etki yarattı. Apple'a bellek çipleri tedarik eden Güney Koreli SK Hynix (000660) %4,1 düşerken telefon ekranı sağlayıcısı Samsung Electronics (005930), %0,1 değer kaybetti.
Tayvanlı TSMC (2330) %0,7, ekran üreticisi Japan Display (6740) %2,5 oranında azaldı. Çin'de, bir dizi Apple cihazı için konektör kabloları üreten Luxshare Precision Industry (002475) %3,2 düşüş yaşadı.
Apple'ın AirPods kulaklıklarının üreticisi olup Hong Kong'da listelenen tedarikçi AAC Technologies (2018), bu hafta yaklaşık %6 düştü ancak hisse senedi, Hong Kong'da alım satımın genel olarak askıya alınması nedeniyle bugün işlem görmedi.
3. Fed yetkilileri faiz duraklamasını destekliyor
Dün Fed’in politika belirleme komitesindeki üst düzey yetkililer, merkez bankasının bu ay sonunda yapılacak toplantısında faiz oranlarının sabit tutulmasını destekliyor gibi görünüyor.
Bir Bloomberg etkinliğinde konuşan New York Fed Başkanı ve Federal Açık Piyasa Komitesinin oy hakkına sahip üyesi John Williams, faiz oranlarının şu anda "iyi bir noktada" olduğunu öne sürdü. Williams bununla birlikte Fed'in, ekonomiyi, enflasyonu %2 hedefine indirecek bir noktaya kadar yavaşlatmaya yardımcı olmak için politikayı sıkılaştırmaya devam etmesinin gerekip gerekmeyeceğinin "geleceğe dönük açık uçlu bir soru" olduğunu da sözlerine ekledi.
Öte yandan Dallas Fed Başkanı ve şahin FOMC üyelerinden kabul edilen Lorie Logan, gösterge federal fon oranını bu ay 22 yılın en yüksek seviyesi olan %5,25 ila %5,50'de tutmanın "uygun" olacağını söyledi.
Fed Başkanı Christopher Waller da bu hafta başında CNBC'ye verdiği demeçte, ABD’nin son ekonomi verilerinin, politika yapıcıların "yakın zamanda" harekete geçmeleri gerektiğini göstermediğini söyleyerek faiz artırımının duraklatılmasını destekledi.
Bunlar, yatırımcıların 19-20 Eylül'de yapılacak iki günlük toplantı öncesindeki alışılagelmiş sessizlik dönemine kadar Fed yetkililerinden duyacakları son yorumlardan bazılarıydı.
4. Ham petrol, kayıplarını tersine çevirdi
Petrol fiyatları, Çin ekonomisinin sağlığına ilişkin süregelen endişelere ve güçlenen dolara rağmen değer kazanarak önceki kayıplarını telafi etti.
En büyük üreticilerden Suudi Arabistan ve Rusya'nın, gönüllü arz kesintilerini yıl sonuna kadar uzattıkları haberinin de etkisiyle, her iki gösterge de haftalık bazda yaklaşık %2'lik bir kazanç elde etme yolunda ilerliyor.
Ayrıca dün açıklanan veriler, ABD stoklarının 1 Eylül'e kadar olan haftada 6,3 milyon varil azaldığını ve üst üste dördüncü hafta düştüğünü gösterdi.
WTI %0,2 artışla 87,08 dolardan işlem görürken Brent %0,4 artışla 90,25 dolara yükseldi.
5. Yellen, Çin'deki yavaşlamayı ele aldı
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Çin'in pandemi sonrası toparlanmasının Amerikan ekonomisine büyük bir zarar vermeyeceğini ancak Doğu Asya ülkelerini sert bir şekilde etkileyebileceğini öngördü.
Hindistan'da dünya liderlerinin katıldığı G20 zirvesinde konuşan Yellen, Çin'deki gerilemenin ABD üzerinde "çok önemli bir doğrudan etkisi" olacağını düşünmediğini ancak Washington'un durumu yakından izlediğini belirtti.
Yellen; Pekin'in daralan ihracat, zayıflayan imalat sanayi ve emlak sektörü likidite kriziyle sarsılan ekonomide büyümeyi yeniden canlandırmaya yardımcı olacak "politik alana" sahip olduğunu da sözlerine ekledi.
Çin, artan çağrılara rağmen henüz büyük ölçekli teşvik tedbirlerini uygulamaya koymadı. Yetkililer bunun yerine belirli sektörleri ya da yerel para birimini desteklemek için önlemler almayı tercih etti.
6. Borsa İstanbul haftanın son işlem gününe yeşilde başlarken 3 şirket daha halka arz için SPK onayı aldı
BIST 100 endeksi güne %0,4 yükselişle 8371,33 puandan başladı. BIST 100, dünkü işlemlerde pozitif hareket ederken günü, %1,91 oranında değer artışıyla 8.337 puandan kapattı.
Borsa İstanbul genelinde son halka arz şirketlerinden EBEBK ve KZGYO tavan fiyatından işlem görürken diğer halka arz şirketlerinin tavan serisini bozarak dalgalı hareket etmeye başladığı görüldü. Buna göre TATEN, OFSYM ve ENERY taban fiyatından işlem görerek en çok düşen hisseler konumunda.
Bununla birlikte Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), son yayımladığı haftalık bültende 3 şirketin halka arzına onay verdiğini duyurdu. Hat-San Gemi İnşaa Bakım Onarım, Reeder Teknoloji ve Adra Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, halka arz için SPK’dan onay alan şirketler oldu.
Diğer yandan Tarkim Bitki Koruma Sanayi ve Ticaret A.Ş. paylarının 12 Eylül 2023 tarihinden itibaren Borsa İstanbul Yıldız Pazar'da, 107,5 TL baz fiyattan ve “TARKM.E" kodu ile sürekli işlem yöntemiyle işlem görmeye başlayacağı duyuruldu.
BIST 100 endeksi halihazırda %0,25 artışla 8.358,91 puandan işlem görüyor. Bankalar endeksi ise %0,47 yükselerek 8.316,83 puanda seyrediyor.