Bu makale 21 Haziran 2017 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır
Bir haftadan kısa süre içinde petrol fiyatları ikinci kez sert düştü. 14 Haziran’da WTI ham petrol 4%’lük düşüşle 45 doların altına gerilemişti, 20 Haziran’da ise 3%’lük düşüşle 43,23 dolara kadar geriledi.
Medya, 14 Haziran’daki düşüşü beklenenden yüksek gelen stok verilerine, 20 Haziran’daki düşüşü ise Nijerya ile Libya’daki üretim artışına bağlamış olsa da bu kadar sert düşüşler için bir açıklama mevcut değil.
Libya ve Nijerya’daki üretim artışını suçlamak kolay, ancak bu açıklama yetersiz çünkü iki ülke de bu artışların gerçekleşeceğinin işaretini vermişti. Bu artışlar Mayıs ayı OPEC toplantısında sunulmuştu ve o zaman piyasalar zaten etkilenmişti. Haziran ayındaki üretim artışı olacağı haberinin (Ağustos’ta Libya 50 bin varil, Nijerya 62 bin varil) fiyatlarda bu kadar sert düşüşe sebep olmaması gerekiyordu.
Sert düşüş için sebep gösterilecek etmenler:
- ABD’deki rafineriler günlük 17,6 milyon varil ile rekora yaklaştı. Ham petrol stokları geçtiğimiz hafta düşüş gösterse de belirli sektör raporları ABD’de benzin stoklarının arttığına işaret ediyor.
- Andurand önderliğindeki birçok hedge fonda ham petrol fiyatlarının yakın gelecekte düşebileceğini ve buna göre pozisyon alındığını görüyoruz.
- Raporlar DUC’ların (sondajı yapılmış ancak tamamlanmamış kuyular) ABD’deki kayaç petrol sahalarındaki sayısının artmaya devam ettiğini gösteriyor. (Enerji Bilgi Bakanlığı’na göre Mayıs ayında 5.946 adet DUC mevcut)
Diğer yandan petrol fiyatlarının yakında yükseleceğine yönelik işaretler:
- OPEC, Mayıs ayında kurum dahili ve harici ülkelerin üretim kesintisi uyumunun 106% ile rekor seviyede olduğunu belirtti.
- Suudi Arabistan, petrol ihracatlarının Nisan ayında 3% düştüğünü ve petrol üretiminin günlük 10 milyon varil seviyesinin altında seyrettiğini söyledi.
- Yüksek hizmet maliyetleri ile birlikte 50 doların altındaki petrol fiyatları önümüzdeki aylarda kayaç petrolü üreticilerini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca bazı büyük şirketler, küçük şirketlerden varlık alımında bulunabilir. Bu durumda genelde sondajda yavaşlama meydana gelir çünkü büyük şirketler yavaşlamayı kaldırabilirken küçük şirketler kaldıramaz.
- Suudi Arabistan Petrol Bakanı Khalid Al-Falih, “piyasa temelleri doğru yönde gidiyor” dedi ve OPEC’in mevcut üretim kesintisinin piyasaları etkilemesi için zamana ihtiyacı olduğunu belirtti. Al-Falih, son düşüşlerin spekülasyon sebebiyle meydana geldiğini söyledi ve üretim yapan ülkelerde kontrolleri dışında öngörülemeyen değişkenler olduğunu ekledi.
- Çin hükümeti, 2017 yılı için ikinci ithalat kotasını duyurdu. Bağımsız rafinerilerin günlük 1,83 milyon varil büyümesi bekleniyor. Bu, devlet tarafından yönetilmeyen Çin rafinerilerinin daha fazla ham petrol ithal etmesinin önünü açacak.
- Kısa vadede petrol fiyatları Meksika Körfezi’nde oluşan Cindy kasırgasının etkisiyle yükselebilir. Kasırga, bazı offshore sondaj kuyularının kapanmasına ve Louisiana’da tankerlerin boşaltılmasının durdurulmasına sebep olabilir.
Şu anda en çok gördüğümüz şey, pazarın nereye gittiğini gösteren güçlü bir gösterge olmadığı gerçeğine verilen tepki. Güçlü işaretlerin olmaması sebebiyle piyasalar, büyük mali kurumların yaptığı spekülatif hareketleri büyütme eğiliminde. Bu, 20 Haziran'da görülen ani düşüşler veya ani yükselişleri tetiklemiş olabilir.