Investing.com – Wall Street, Perşembe günü iş gücü makro verileri, Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in konuşması ve belki de daha önemlisi bugün Jackson Hole Sempozyumunun başlaması öncesinde dar aralıklarda işlem görüyor. Türkiye’de ilk 7 ayda kurulan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre azaldı.
1. Powell'ın konuşması piyasanın duruşunu şekillendirecek
Tüm gözler bunun Wyoming'deki Grand Teton Ulusal Parkına odaklanırken Fed Başkanı Jerome Powell'ın, yıllık Jackson Hole Sempozyumunda yapacağı konuşma, piyasanın gelecekteki para politikası ve ekonomiye bakışını şekillendirecek gibi görünüyor.
ABD’nin zayıflayan ekonomi verileri, Federal Rezerv'e faiz oranlarını düşürmesi için yeşil ışık yakıyor ve Fed'in Eylül ayındaki bir sonraki toplantısında bunu yapacağına dair inancın artmasına neden oluyor.
Fed'in Temmuz ayı toplantı tutanakları, politika yapıcıların "büyük çoğunluğunun" politikanın muhtemelen önümüzdeki ay gevşemeye başlayacağı konusunda hemfikir olduğunu gösterdi. Bu da Powell'ın konuşmasının, faiz indirimi beklentilerini daha fazla şekillendirmekten ziyade ekonominin bu ilk indirim öncesinde nerede durduğunu değerlendirmekle ilgili olabileceği anlamına geliyor.
Hızla soğuyan iş gücü piyasasına dair işaretler, ABD ekonomisinde önemli bir yavaşlama olduğuna dair endişeleri körükleyerek bu hafta risk iştahını azalttı.
Goldman Sachs, Powell'ın konuşmasında ve sonraki görüşmelerinde veri bağımlılığına ve faiz indirimlerine yönelik temkinli bir yaklaşıma vurgu yapmasını bekliyor.
Firma, Powell'ın ekonomik koşulların kötüleşmesi halinde Fed'in hızlı hareket etmeye hazır olduğunu yineleyeceğini ancak daha fazla veri olmadan agresif bir gevşeme taahhüdünde bulunmaktan kaçınacağını tahmin ediyor.
Etkili yatırım bankasının analistleri, "Sempozyumun akademik kısmı, politikanın uzun vadeli yönünü etkileme potansiyeline sahipken yan görüşmeler, acil politika sorularına daha fazla ışık tutacaktır." dedi.
2. Jackson Hole öncesinde vadeli işlemler yükseliyor
Fed Başkanı Jerome Powell'ın, Jackson Hole Sempozyumunda yapacağı ve Merkez Bankası faiz indirim döngüsünün başlangıcına işaret edebilecek önemli konuşması öncesinde ABD hisseleri yükselişe geçti.
Dow %0,3, S&P 500 %0,4 ve Nasdaq 100 %0,6 yükseldi.
Gösterge Wall Street endeksleri, Hazine getirilerindeki artışın etkisiyle dünü keskin bir düşüşle kapattı. Geniş piyasa S&P 500 %0,9, teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite %1,7 ve Dow Jones Industrial Average %0,4 düştü.
Bu kayıplara rağmen DJIA ve S&P 500, bu hafta hâlâ mütevazı bir artış gösterirken Nasdaq, Fed'in para politikasını gevşetmeye hazır olduğuna dair iyimserlikle bugüne kadar sadece %0,1 geriledi.
ABD’nin ekonomik veri takviminde, seansın ilerleyen saatlerinde Temmuz ayı için i̇nşaat i̇zi̇nleri̇ ve yeni̇ ev satışları rakamları bulunuyor ancak asıl odak noktası, Powell ve gelecekteki faiz oranları hakkında söyledikleri olacak.
Kurumsal sektörde Uber (UBER), General Motors'un (GM) bir yan kuruluşu olan Cruise ile çok yıllı bir ortaklık kurduğunu ve Cruise’un sürücüsüz araçlarının Uber'in araç çağırma platformunda piyasaya sürülmesine izin verdiğini duyurdu.
Ross Stores (ROST) hisseleri, perakendecinin 2024 mali yılı kâr tahminini yükseltmesi ve beklentilerin üzerinde sonuçlar açıklamasının ardından indirimli giyim ürünlerine olan talep ve nakliye maliyetlerinin azalmasından yararlanarak piyasa öncesi hızla yükseldi.
3. BoJ Başkanı Ueda, faizleri yükseltme isteğini doğruladı
Fed Başkanı Jerome Powell bugünün gündeminde olsa da bu belirsiz ekonomik zamanlarda politika kararları almak zorunda olan başka merkez bankacılar da var.
Japonya Merkez Bankası Başkanı Kazuo Ueda, seansın başlarında faiz oranlarını yükseltme isteğini yineledi ancak finansal piyasaların istikrarsız olduğu uyarısında bulundu.
"Japonya'nın kısa vadeli faiz oranları çok düşük. Eğer ekonomi iyi durumdaysa, nötr olarak kabul edilen seviyelere yükselecektir." dedi. Ancak "oranların eninde sonunda nereye yükseleceği konusunda çok yüksek belirsizlik" olduğunu da sözlerine ekledi.
BoJ Mart ayında negatif faiz oranlarına son verdi ve Temmuz ayında kısa vadeli politika faizini %0,25'e yükselterek on yıldır uyguladığı ultra kolay para politikalarından uzaklaştı.
Avrupa'da ise Avrupa Merkez Bankası politikacılarının, Haziran ayında başlattıkları faiz indirim döngüsünde geçen ay faiz oranlarını değiştirmemesi, dikkatlerin Eylül toplantısına çevrilmesine neden oldu.
ECB Politikacısı Martins Kazaks, dün yaptığı açıklamada, enflasyonun genel olarak politika yapıcıların öngördüğü düşüş patikasında kalması nedeniyle Merkez Bankasının bu yıl muhtemelen iki kez daha faizleri düşürmek için alanı olduğunu söyledi.
Letonya Merkez Bankası Başkanı Kazaks, "Haziran ayı tahminlerimiz bu yıl iki faiz indirimi daha öngörüyordu ve şu anda bunu yapmamamız için herhangi bir neden görmüyorum." dedi ve Eylül ayına ilişkin kararını ancak Ağustos ayı enflasyon rakamları açıklandıktan ve ECB'nin yeni tahminlerini gördükten sonra vereceğini sözlerine ekledi.
4. Harris Demokratların adaylığını resmen kabul etti
Kamala Harris, dün Chicago'da düzenlenen Demokratik Ulusal Kongre'nin son gecesinde yaptığı konuşmada 2024 başkanlık yarışı için Demokratların adayı olarak adaylığını resmen kabul etti.
Orta sınıf için vergi indiriminin, başkanlığının ana hedeflerinden biri olacağını söyleyen Harris, aynı zamanda konut ve sosyal bakım hizmetlerini iyileştirme sözü verdi.
Harris ayrıca silah kontrolü ve üreme hakları konularını da tekrar tekrar gündeme getirdi.
İlk Harris-Trump münazarasının 10 Eylül'de, başkan yardımcılığı münazarasının ise 1 Ekim'de yapılması planlanıyor. Ekim ayında ikinci bir başkanlık tartışması da eklenebilir.
Harris'in, Başkan Joe Biden'ın bu yılın başlarında 2024 yarışından çekilmesinin ardından seçime iki aydan biraz fazla bir süre kalmışken son zamanlarda yapılan bir dizi ankette Trump'ı yakaladığı görüldü.
1 Ağustos'tan bu yana Cumhuriyetçilerin Beyaz Saray'da zafer kazanma ihtimali yüzde 10 puan, Kongre'nin her iki kanadının yanı sıra Başkanlığın da Cumhuriyetçiler tarafından ele geçirilmesi ihtimali ise yüzde 4 puan azaldı.
Goldman Sachs ekonomistleri bu hafta başında, yaklaşan seçimlerin en olası sonucunun bölünmüş bir hükümetle Harris'in zaferi olduğunu söyledi.
5. Ham petrol haftayı ağır kayıplarla bitirme yolunda ilerliyor
Ham petrol fiyatları bir miktar yükselse de talebin yavaşladığına dair endişelerin devam etmesi nedeniyle haftalık bazda sert kayıplar yaşama yolunda ilerlemeye devam etti.
ABD ham petrol vadeli kontratı (WTI) %0,5 artışla 73,39 dolara yükselirken Brent kontratı %0,5 artışla 77,62 dolara çıktı.
Her iki gösterge de bu hafta Ocak başından bu yana en düşük seviyelerini gördü. Brent kontratı bu hafta şu ana kadar yaklaşık %3 düşerken WTI kontratı yaklaşık %5 değer kaybetti.
Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olan Çin'den gelen son veriler, ekonominin zorlandığına ve rafinerilerin petrol talebinin yavaşladığına işaret ederken hafta başında ABD istihdam verilerinde yapılan keskin revizyon, en büyük enerji tüketicisi olan ABD ekonomisi için sert bir iniş olasılığını artırdı.
İsrail ve Hamas'ın Gazze'de ateşkes için yeniden harekete geçmesi ve ABD ve İsrail heyetlerinin ateşkes önerisi üzerindeki farklılıkları gidermek için Kahire'de bir araya gelmesi de arz endişelerinin hafiflemesine yardımcı oldu ve petrol fiyatları üzerinde baskı yarattı.
ABD petrol üretiminin Ağustos ayı başlarında 13 milyon varilin üzerine çıkarak rekor kırması ve OPEC+’nın bu yılın ilerleyen dönemlerinde üretimi artırmayı planlamasının ardından petrol arzındaki bolluğa ilişkin korkular da gündemdeydi.
6. İlk 7 ayda kurulan şirket sayısı geçen yılın aynı dönemine göre azaldı
Türkiye genelinde 2024’ün ilk yedi ayında kurulan şirket sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,5 azaldı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) verilerine göre 2024'ün ilk 7 ayında, 2023’ün ilk 7 ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 14,5, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 31,3 ve kurulan kooperatif sayısı yüzde 8,2 azaldı.
TOBB verilerine göre yılın ilk 7 ayında, 2023’ün ilk 7 ayına göre kapanan şirket sayısı yüzde 28,3 kapanan kooperatif sayısı yüzde 9,1 artarken kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 36,8 azaldı.
Temmuz’da kurulan şirket sayısı da yıllık bazda yüzde 4,2 artarken aynı dönemde kurulan kooperatif sayısı yüzde 5,3 ve kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 1 azaldı.