Investing.com – Wall Street'teki hisse senedi vadeli işlemleri, dalgalı bir Ağustos ayının ardından Eylül'de işlemlere sakin bir başlangıç yapılacağına işaret ediyor. Bu arada Kamala Harris, seçim kampanyası için gittiği Pennsylvania'da, U.S. Steel'in Japon Nippon Steel tarafından devralınmasını engellemek için harekete geçeceğini söyledi. Diğer yandan elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın (TSLA) kârlı otomotiv pazarındaki cazibesini artırmak amacıyla Model Y aracının altı koltuklu yeni bir versiyonunu Çin'de üretmeyi planladığı bildirildi. Türkiye’de ÜFE ve TÜFE verileri açıklandı.
1. Vadeli işlemler durgun
ABD hisse senedi vadeli işlemleri, Wall Street'in inişli çıkışlı bir Ağustos ayının ardından yeni bir işlem ayına başlamaya hazırlandığı bugün çoğunlukla yatay seyretti.
Dow %0,1 değer kaybetti, S&P 500 kontratı büyük ölçüde değişmedi ve Nasdaq 100 %0,1 geriledi.
ABD borsaları dün İşçi Bayramı tatili nedeniyle kapalıydı.
Cuma günkü işlem seansını yükselişle tamamlayan endeksler, ABD'de olası bir resesyona ilişkin endişelerin körüklediği, ay başındaki sert düşüşe rağmen Ağustos ayını pozitif bölgede tamamladı. Gösterge S&P 500 %7'nin üzerinde bir düşüş yaşamış ancak Ağustos ayında %2,3'lük bir artışla toparlanarak üst üste dördüncü ayını da kazançlı kapatmıştı.
30 hisseden oluşan Dow Jones Industrial Average ve teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite de bu dönemde sırasıyla %1,8 ve %0,7 değer kazandı.
2. Harris, U.S. Steel-Nippon Steel anlaşmasına karşı çıkıyor
ABD'nin Demokrat Başkan Adayı Kamala Harris, U.S. Steel'in Japon Nippon Steel tarafından 14,9 milyar dolara devralınmasını engelleyeceğinin sinyalini verdi.
Harris, 2024 ABD başkanlık seçimlerinde kritik bir eyalet olan Pennsylvania'da, destekçilerinden oluşan bir kalabalığa yaptığı konuşmada U.S. Steel'i "Amerikan şirketi olarak kalması gereken tarihi bir Amerikan şirketi" olarak nitelendirdi.
Bu yorumlar daha önce ABD Başkanı Joe Biden tarafından dile getirilen itirazlara benziyor. Harris şu anda Biden'ın başkan yardımcısı olarak görev yapıyor.
Harris'in Cumhuriyetçi rakibi Donald Trump da birleşmeye karşı çıkarak bunu engelleme sözü verdi.
Anlaşmaya yönelik iki partili muhalefet, milletvekillerini anlaşmanın ABD'nin ulusal güvenlik çıkarlarına ve U.S. Steel'in yerel iş gücüne zarar verip vermeyeceğini incelemeye çağıran United Steelworkers sendikasının sert muhalefetiyle yankı buldu. U.S. Steel ve Nippon Steel, ABD çelik endüstrisine fayda sağlayacağını söyleyerek teklifi desteklemeye devam etti.
3. Tesla Çin'de altı koltuklu Model Y planlıyor
Reuters'in bugün bildirdiğine göre Tesla, Model Y aracının altı koltuklu yeni bir versiyonunu üretmeye hazırlanıyor ve 2025'in sonlarına doğru Çin'de piyasaya sürmeyi hedefliyor.
Bu hamle, şirketin en çok satan elektrikli aracını (EV) yenileme ve Çin'deki yerli EV üreticilerinin artan rekabeti karşısında Model Y'nin cazibesini arttırma stratejisinin bir parçası.
Rapora göre Tesla, tedarikçilerine Şanghay'daki fabrikasında Model Y üretiminde önemli bir artışa hazırlanma ihtiyacını iletti.
Tesla'nın üretimi nasıl arttırmayı planladığına dair spesifik ayrıntılar açıklanmamış olsa da Şanghay fabrikası, şu anda bitişikteki 70 hektarlık eski tarım arazisinde bir genişleme için onay bekliyor.
Tesla, geçen yıl güncellenmiş bir versiyonun piyasaya sürülmesinin ardından yılın ilk yarısında Model 3'ün yurt içi ve yurt dışı teslimatlarında yıllık bazda %6'lık bir artış elde etti. Ağustos ayı Tesla'nın Çin'de bu yıl şimdiye kadarki en iyi ayı oldu ve dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde satışlar Temmuz ayına göre %37 arttı.
4. Brezilya Devlet Başkanı, X yasağını destekliyor
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva, ülkenin Yüksek Mahkemesi'nin Elon Musk'ın X sosyal medya platformuna yönelik yasağı onaylayan tartışmalı kararına destek verdi.
Solcu lider, CNN Brasil'e verdiği demeçte "Dünya Musk'ın aşırı sağcı ideolojisine sırf zengin olduğu için katlanmak zorunda değil." dedi.
Pazartesi günü, Brezilya'nın yüksek mahkemesindeki bir yargıçlar heyeti, oy birliğiyle X'in yasaklanmasını destekledi. Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes, platformun nefret söylemi düzenlemelerine ve diğer gerekliliklere uymadığını söyleyerek hafta sonu kapatma işlemini başlatmıştı.
Musk, X’te verdiği yanıtta Moraes'in bir "diktatör" olduğunu söyledi. Milyarder Bill Ackman da yasağın Güney Amerika'nın en büyük ekonomisi olan Brezilya'yı "yatırım yapılamaz" hale getirebileceği uyarısında bulundu.
Yatırımcılar, de Moraes'in Musk'ın Starlink uydu geniş bant şirketine ait Brezilya banka hesaplarını dondurma kararıyla ilgili endişelerini de dile getirdiler. De Moraes, X'in yargı kararlarına uymadığı için kendisine kesilen para cezalarını ödememesi üzerine geçen hafta bu kararı almıştı.
5. Ham petrol iki ayın en yüksek seviyesine yakın
Dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısı olan Çin'deki durgun ekonomik büyümenin yanı sıra Libya'da üretim ve ihracatın durmasının yatırımcılar tarafından değerlendirilmesiyle, ham petrol fiyatları karışık bir seyir izledi.
Brent kontratı %0,1 düşüşle 77,42 dolara gerilerken ABD ham petrol vadeli kontratı (WTI), ABD’deki İşçi Bayramı tatili nedeniyle dün işlem görmemesinin ardından %0,2 artışla 74,17 dolara yükseldi.
Hafta sonu açıklanan verilere göre Çin'in satın alma yöneticileri endeksi, Ağustos ayında son altı ayın en düşük seviyesine inerek dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısının talebinin zayıflayabileceğine işaret etti.
Ancak OPEC üyesi Libya'daki büyük limanlarda, dün petrol ihracatının durdurulması ve ülke genelinde üretimin kısılması petrol fiyatlarına bir miktar destek sağladı.
6. Yurt içinde enflasyon verileri açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos ayı enflasyon rakamlarını açıkladı.
Yıllık bazda tüketici enflasyonu %51,97'ye gerilerken aylık TÜFE %2,47 olarak açıklandı.
Yıllık TÜFE böylelikle %47,83 olarak açıklanan Temmuz 2023'ten beri en düşük seviyesine geriledi.
Ana harcama gruplarına göre incelendiğinde yıllık bazda en az artış, %28,96 ile ulaştırma grubunda oldu. Buna karşılık eğitim grubu, %120,81 ile en yüksek artışın görüldüğü grup olarak öne çıktı.
Ağustos 2024’te, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda bir önceki aya göre %-1,10 ile azalma gözlemlendi. Aynı dönemde eğitim grubunda %11,34 oranında artış yaşandı.
ÜFE ise Nisan 2021'den beri görülmeyen seviyeye indi. Açıklanan verilere göre Yİ-ÜFE yıllık olarak %35,75 artış gösterirken aylık artış %1,68 oldu.