Yazar: Peter Nurse
Investing.com – Amerika’da, polis şiddetine karşı protestolar devam ederken Çin ve ABD arasındaki gerilimler de hızlanmaya devam ediyor. Petrol sanayisi, OPEC’in üretim kesintilerini tartışacağı toplantısı ile ilgi odağında. Mayıs ayı ISM imalat PMI verileri açıklanacak.
İşte 1 Haziran Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. ABD gergin; protestolar şiddete dönüştü
Minneapolis polis memurları tarafından fiziksel baskı ile öldürülen George Floyd’un ardından polislerin siyahileri öldürmesine karşı barışçıl bir şekilde başlayan gösteriler, Philadelphia’dan Los Angeles’a kadar kırıp geçiren ve Beyaz Saray’ın yakınlarına kadar sıçrayan şiddetli protestolara dönüştü.
Beyaz Saray dışındaki protestolara karşı kendi destekçilerini protestoya çağıran Başkan Donald Trump, ırksal şiddeti tahrik etmekle suçlanıyor ve üzerindeki baskı artıyor. Trump, ABD’nin aşırı sol Antifa grubunu ‘terör örgütü’ olarak adlandıracağını da söyledi.
Büyük Bunalım’a yakın bir durgunluktan henüz çıkmakta olan bir ekonomi için bu kargaşa yeni bir zemin oluşturdu. Zayıf harcama ve ticaret verilerini takiben Atlanta Fed, ikinci çeyrekte ekonomik üretimin yıllık %51’e düşebileceğini tahmin etti.
2. Trump Çin’le gerilmekten geri adım atıyor, şimdilik
Çin’in Hong Kong için ulusal bir güvenlik hukuku uygulama kararına karşı Başkan Trump’ın tepkisine finans piyasalarının yaklaşımı gergin oldu. Nihayetinde başkan, Hong Kong’un ABD ile olan özel statüsünü sonlandıracağını söylese de piyasaların korktuğu gibi Çin ile olan ticaret anlaşmasından vazgeçmedi.
Bununla birlikte iki ekonomik süper güç arasındaki ilişkiler gergin ve böylesi bir hamle gelecekte göz ardı edilemez, özellikle ABD’nin başkanlık seçimleri yaklaşırken.
Bloomberg’in Pazartesi günkü haberine göre Pekin iki ulus arasındaki gerilimlerde yaşanan son artışı değerlendirdikçe Çin hükümet yetkilileri, devlete ait majör tarım firmalarına, soya fasulyesi de dahil olmak üzere Amerika’dan bazı zirai ürünlerin alımını durdurmasını söyledi.
Nordea analistleri “Trump Kasım ayında Biden karşısında şansını artırmak istiyorsa şu an olduğundan ve Çin’den bile fazla katı olması gerekiyor” dedi.
3. Borsalar düşük açılacak; Goldman daha da pozitife dönüyor
ABD borsaları, Mayıs’ta pozitif bir ay geçirdikten sonra bir nebze düşük açılacak. Çin ile olan gerilimlerin üzerine ülkede devam eden sorunlar, ISM imalat PMI verileri öncesinde piyasaya baskı kurabilir.
Dow Jones 30 26 puan düşerken S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,4 geriledi.
Daha olumlu gelişmelerde ise Goldman Sachs, büyük satış için yaptığı bir başka çağrısından vazgeçti.
Yatırım bankası S&P 500 endeksinin 2.400 seviyesine – Cuma günkü 3.044 kapanışının %20 altında – düşeceğine dair tahminini geri çekti ve şimdi düşüş yönlü risklerin 2.750 ile sınırlı olduğunu düşünüyor. ABD hisse senedi göstergesi 3.200’e kadar bile yükselebilir.
Stratejistlerin yazdığına göre “güçlü toparlanma, önceki üç aylık tahminimiz olan 2.400’ün gerçekleşmesinin mümkün olmadığı anlamına geliyor. Parasal ve mali politika desteği, düşüş ihtimalini sınırlandırabilir. Yatırımcı pozisyonlanışı, nötr ve düşük arasında gidip geliyor ve artık %5’lik artış mümkün.”
Asya’da Nikkei endeksi %0,8 yükseldi. Avrupa’da, Almanya 1 Haziran resmi tatili nedeniyle kapalı olurken Londra’da FTSE 100 ve Paris’te CAC 40 %1 yükseldi.
4. ISM imalat PMI verileri
Ay sonundaki politika toplantısı öncesinde geleneksel yasak dönemde olmaları nedeniyle, bu hafta pek Fed yetkilisi görmeyeceğiz ancak incelenecek bir dizi ekonomi verisi var.
Cuma günü tarım dışı istihdam verisi var ancak öncesinde Mayıs ayı ISM İmalat Satın Alma Müdürleri endeksi yayınlanacak.
Endeksin Nisan ayındaki 41,5 puandan 43,0’a yükselmiş olduğu tahminiyle, karantinalar kalkarken imalat sektöründeki hissiyatta gelişme göstermesi bekleniyor.
Bununla birlikte iyileşme olmaz. Nordea bir araştırma yazısında, New York Fed’in yayınladığı Haftalık Ekonomi Endeksi’nin yarattığı hayal kırıklığına değinerek Mayıs ayında daha da zayıf okuma görmenin sürpriz olmayacağını söyledi.
Euro bölgesindeki imalatçılar en düşük noktayı geçmiş gibi görünmesine rağmen aktivitenin hızla daralmaya devam etmesi nedeniyle Avrupa’dan gelen haberler de cesaret verici olmadı.
5. OPEC toplantısı bu hafta mı yapılacak?
OPEC+’nın ham petrol üretimi yirmi yılın en düşük seviyesine gerilediği için Brent ve WTI vadeli işlemlerinin ön ay sözleşmeleri, Mayıs ayında yıllarca görmediği güçlü aylık artışları yaşadı.
Hissiyattaki bu değişimi güçlendirmek için OPEC başkanlığını elinde tutan Cezayir, OPEC+ toplantısının 9-10 Haziran’dan bu Cumartesi gününe alınmasını teklif etti.
Tartışma başlıklarından biri günlük 9,7 milyon varillik üretim kesintisinin 1 ya da 2 ay daha uzatılması olacak. Mevcut anlaşmaya göre grubun, Temmuz’dan itibaren günlük üretim kesintisi ölçeğini 7,7 milyon varile düşürmesi planlanıyor.
ING, “kesintilerin uzatılmasında daha kısa bir dönem, mevcut üretim kesintilerini bu yılın sonuna kadar uzatmaya niyetli olmayan Rusya için daha lezzetli gelebilir” dedi.