Investing.com - Blockchain Economy Istanbul Summit’te ikinci gün tüm hızıyla devam ediyor.
Günün ilk panelinde Uzmancoin Kurucu Ortağı Burak Köse, Mamoru Ülke Yöneticisi Baran Yıldırım ve Bitay Küresel Operasyonlar Müdürü Mustafa Baltacı; "Türkiye'de Kripto Para Kullanıcılarının Sayısındaki Artış - İstatistikler Gerçekleri Yansıtıyor mu?" konusunu tartıştı.
Enflasyon, kripto para verileri ve son fiyatlamalar hakkında görüşlerini belirten konuşmacılar, kripto para sektörünün Türkiye’deki görünümüne dair dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Türkiye’de kripto para kullanıcılarının artışı, istatistiksel gerçekleri yansıtıyor mu?
Panelde katılımcıların tartıştığı ilk konu, sayısal verilerin Türkiye’deki kripto para kullanımına dair yeterli doğruluğu sağlayıp sağlamadığıydı.
Finans endüstrisinde ve kripto para sektöründe kaliteli veri üretiminin önemine değinen Mustafa Baltacı, dünya genelinde yaratılan verilerin yayımlanması hususunda ciddi bir eksiklik gördüğünü belirtti. Elde edilen kripto verilerinin anket ve saha çalışmalarına dayandığının altını çizen Baltacı, yine de Türkiye’deki kripto para yatırımcılarının sayısında önemli artışlar gözlemlediklerini söyledi.
Baltacı, istatistiklere ilişkin şu yorumlarda bulundu:
“Kaliteli verinin yaratılması sektörün gelişimi için çok önemli. Bu yalnızca bize mahsus bir durum değil, dünyada kriptoların geneline bakıldığında, yaratılan verini yayımlanması ile ilgili genel bir eksiklik görüyorum. Bugün hangi ülkeye bakarsak bakalım kripto ile ilgili veriler daha çok anketlere, saha araştırmalarına, birtakım anonim veriye dayanıyor. Elbette bunlar bize birtakım veriler, öngörüler sunuyor ama tam anlamıyla sağlıklı bir çıktıya ulaşabildiğimizi söylemek çok gerçekçi olmaz. Ama genele baktığımızda kripto kullanıcı sayısının arttığını görüyoruz. Türkiye’de yatırımcı sayısının 4 milyonu geçtiği, kullanıcı sayısının 6 milyonu geçtiği biliniyor ama bu konsolide bir sayı olmadığı için, sadece Türkiye vatandaşı mı yoksa dışarıdan gelen kullanıcılar da var mı, net bir şey söylemek mümkün değil. Yine de genele baktığımızda ilginin çok yüksek olduğunu görüyoruz. Kasım’daki rekordan sonra dünyada genel olarak bir geri çekilme oldu ama Türkiye’de ilginin hâlâ yüksek kaldığını görebiliyoruz. Özellikle Google (NASDAQ:GOOGL) Trends gibi kaynaklara bakınca dünyada kripto paralarla ilgili bütün anahtar kelimelerin geri düştüğünü görürken Türkiye’de hâlâ yüksek kaldığını görmekteyiz.”
Ölçülebilir figürlerin eksikliğine işaret eden Mamoru Ülke Yöneticisi Baran Yıldırım, buna rağmen Türkiye’nin kripto para yatırımı konusunda dünyanın ilk 5 ülkesi arasında yer aldığını söyledi. Yıldırım, dünyadaki eğilimin dışında Türkiye’nin kendine has dinamikleri olduğunu belirtirken volatilitenin Türk yatırımcılar için cazibe oluşturduğuna dikkat çekti.
Baran Yıldırım’ın yorumları şöyle:
“Elimizde ölçülebilir bir figür yok. Fakat Türkiye kripto para yatırımı noktasında dünyada ilk beşe giren ülkelerden birisi. Bunun globalde kripto ilgisinin artmasıyla ilgili olduğunu söyleyebiliriz ama diğer yandan Türkiye’nin kendine has dinamiklerinin de bu sıralamada rol oynadığı kanaatindeyim. Kripto para meselesini ikiye ayırmak lazım: kripto para kullanımı ve kripto para yatırımı. Biz kripto para kullanımını ya da adaptasyon tarafını tam anlamıyla göremiyoruz, zira bununla ilgili düzünlemelerin yapılıyor olması gerekiyor fakat kripto yatırımı noktasında Türk kullanıcıların ilgisi hakikaten çok yüksek. Dünyada en üst sıralarda yer alıyor. Burada kripto paraların volatil doğası da çok büyük rol oynuyor. Aynı zamanda kripto paraların volatil doğasından hareketle asimetrik bir getiri sağlama potansiyeli de Türkiye’deki yatırımcıları büyük ölçüde cezbediyor. Nihayetinde gelişmekte olan ülkeler statüsünde olan coğrafyalarda bu tür yatırımların çok büyük ilgi gördüğünü söyleyebiliriz.”
Kripto para gazetecisi Burak Köse ise ulaştıkları verilerden söz ederek Türkiye’deki büyümenin sosyal hayatta görülebildiğini ifade etti. Özellikle 2020-21 dönemine dikkat çeken Köse, son düşüşe rağmen Türkiye’deki kripto ilgisinin sabit kaldığı görüşünde.
Burak Köse, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Verilere baktığımızda gerçek anlamda ciddi bir büyüme olduğundan söz edebiliriz. herkes bunu sosyal hayatında gözlemliyordur. Mesela 2020 yılında bizim toplam kullanıcı sayımız 1 milyona yaklaşırken bu 2021 yılına geldiğimizde 5,5 milyona ulaştı. Yani ciddi bir üssel büyüme söz konusu oldu. O dönemde artık kriptonun sokağa indiğini gördük. Etrafımızdaki herkes; sokakta, berberde, manavda veya bakkalda kripto konuşmaya başladılar. O nokta zaten piyasanın zirve noktalarıydı ama şu anda düşüş trendi içerisindeyiz. Yine piyasada büyük bir kitlenin olduğundan söz edebiliriz elbette. Bir yıllık düşüşe rağmen Türkiye’de milyonlarca insanın kripto para yatırımı yaptığını net bir şekilde söyleyebiliriz.”
Türkiye’de kripto para sahibi kişi yüzdesi/sayısı kaç?
Verilerin yetersizliğinde hemfikir olan katılımcılar, Türkiye’deki yatırımcı sayısı hakkında net sayılardan ziyade referans alınabilecek noktalar olduğunu söyledi. Konuşmacılar 4-5 milyon civarında Türk kripto yatırımcısı olduğunu iddia etti.
Baran Köse, sosyal medya verilerine işaret ederken rakamların katlandığını belirtti. Köse, şu sözleri kullandı:
"Bunu ölçmek oldukça zor fakat referans olması bakımından temel alınabilecek bazı veriler var. Özellikle kripto para yatırımının sosyal medya üzerinde çok büyük ilgi toplaması ve diyalogların genellikle sosyal medyadan gerçekleşmesinden dolayı son birkaç yıla bakınca rakamların 2-3’e katlandığını söylememiz mümkün. Kabaca yakınsama yapmak gerekirse burada 4-5 milyonluk kripto para sahibi olan kullanıcı olduğunu söyleyebiliriz."
Bitay’dan Mustafa Baltacı ise kripto para kanunun Meclis’ten geçmesi gerektiğini, ancak bu şekilde verilere şeffaf şekilde ulaşabileceklerini söyledi.
Baltacı, şöyle konuştu:
“Aslında aynı yörüngede devam ediyoruz. Umarım yakın zamanda kripto ile ilgili kanun geçer. Kanun geçtikten sonra verilerin paylaşımı ya da otorite tarafından toplanması ile ilgili bir çalışma olacaktır. O zaman tarihsel verileri değerlendirme, gelişimi görme ve toplam işlem hacimlerini inceleyebilme fırsatına sahip olacağız. Onun dışında yaptığımız değerlendirmeler; anketlere, piyasa araştırmalarına ve borsalardan toplanan birtakım ipuçlarına dayanıyor.”
Bazı verilere dikkatle yaklaşılması gerektiğini söyleyen Burak Köse, yayımlanan çoğu rakamın şişirme olabileceğini iddia etti. Köse:
“Az önce de bazı rakamlardan söz ettik. 5,5 milyon gibi bir rakam telaffuz ettim, kripto para yatırımcısı olan veya borsada hesap açmış kullanıcı sayısı, 5-6 milyon civarındadır diye tahmin ediyoruz. Hacim konusunda, borsa yöneticisi olmadığım için bir şey diyemeyeceğim. Kripto para kullanıcı sayısına dair Türkiye’de pek çok araştırma yapıldı. %18 gibi bir orana ulaşıldı ki bence o zaman da yanlıştı, şu anda da yanlış. Şu anda o kadar bir oran yok bence ama bize şunu göstermeli: Hâlâ gidecek çok yolumuz var.”
Kripto piyasasındaki son çöküşte yatırımcı ilgisi de aynı oranda düştü mü?
Piyasada aylardır devam eden düşüş piyasası yatırımcıları zor durumda bıraktı. Fakat konuşmacılar, bu çöküşte yatırımcı ilgisinin pek de azalmadığını, tablonun hâlâ son derece iyimser olduğunu açıkladı.
Google Trends verilerine dikkat çeken Mustafa Baltacı, özellikle Doğu ve Güneydoğu illerinde kripto para ilgisinin önde olduğunu ve bunun şaşırtıcı olduğunu belirtti. Baltacı, yatırımcıların şu an takip ettiği yaygın stratejiler hakkında da ipuçları verdi.
Baltacı, şu ifadeleri kullandı:
“Az önce Google Trends’ten bahsettim, bence bu güzel bir gösterge. Kripto ile ilgili arama yapılan illere baktığımızda Doğu ve Güneydoğu illerinin önde olduğunu görüyoruz. İlginin biraz söndüğünü söyleyebiliriz. Yaşadığımız bir pazar daralması, hacimlerde bir düşüş, özellikle startup yatırımlarıyla ilgili bir geri çekilme var ama kimse pazarı terk etmiş gibi gözükmüyor. Ben bunu kıymetli buluyorum, aslında hem sektörde hem ürünlere olan inancı gösteriyor. Hacimler düşmüş olabilir ama az önce sözünü ettiğim saha araştırmalarından bir tanesinde, Türkiye’de faaliyet gösteren borsalarda yatırım yapan kullanıcıların neredeyse yarısının HODL mantığıyla hareket ettiğini görüyoruz. Bu aslında piyasalardaki yukarı ve aşağı yönlü hareketlerden de çok fazla etkilenmediklerini gösteriyor.”
Baran Yıldırım ise son geri çekilmede ilginin aynı oranda düşmediğini, Bitcoin’in tekrar 60 bin dolara ulaşması için bekleyen yatırımcıların piyasadan ayrılmadığını söyledi.
Yıldırım:
"Önceki geri çekilmelere kıyasla, ilginin aynı ölçekte azalmadığını, içeride zorunlu olarak yatırımını tutma ihtiyacı hisseden yatırımcıların varlığından bahsedebiliriz. Bitcoin fiyatı 60 bin dolarken alım yapmış kişiler şu anda HODL yapıyor. Bunu gönüllü olarak yapanlar var, bir de gönülsüz olarak yapmak zorunda kalanlar var. Hal böyle olunca elinde belli bir maliyet ile kripto tutan kişinin o piyasadan uzaklaşmasını şu vaziyette beklemek çok olası değil. Pratikler bize bunu gösteriyor. Kripto piyasasına küresel tarafta yön veren aktörlerin bu taraftan çıkmaya başladığını da görüyoruz. En son Tesla, Bitcoin portföyünün büyük bir oranını sattığını belirtti. Bir LUNA vakası yaşandı, onunla beraber zincirleme bir reaksiyon görüldü. Piyasanın çok fazla ve kontrolsüz şekilde kredi/borç ilişkisi içerisinde olduğu görüldü. Gelinen noktada aslında bu kötü aktörlerin şu anda piyasadan çıkmış olduğunu ya da çıkmak üzere olduğunu söyleyebiliriz. Tesla meselesi bence ayrı parantez açılması gereken bir mesele çünkü Tesla vizyoner bir şirket, zaten ilgi gören bir teknoloji şirketi. Fakat Tesla gibi bir şirketin portföyünde kripto tutmaya başlaması haberi ne kadar heyecanla karşılandıysa, bilançoya olan etkisi Tesla yöneticileri için çok daha önemli. Bir noktada bu geri çekilmelerden kaynaklı olarak, Tesla bilançosunda gerçekleşmemiş zarar görmeye başladıysa, bu yatırımı durdurma kararı alacaktır. Bana sorarsanız bu piyasa için iyi bir haber, bu gibi büyük aktörlerin, speküle edebilecek aktörlerin ağırlığını piyasa üzerinden atmış oldu şu anda. Bu işe sıfırdan girme niyetinde binlerce kullanıcı var diye tahmin ediyorum. Bu verileri göz önünde bulundurarak ve elbette kendi ölçeklerinde analizler yaparak kripto para piyasasına merhaba diyebilirler."
Gazeteci Burak Köse ise mevcut düşüşü daha önceki geri çekilmelerle kıyasladı ve bazı sayılardan söz etti. Köse’ye göre 2017’deki zirveden sonra Bitcoin’e ilgi sıfırlanmıştı ancak bu sefer ilgi gayet tatmin edici seviyedeki seyrine devam ediyor.
Köse:
"Böyle bir düşüş görmemize rağmen kullanıcı sayısında aynı derecede çekilme görmedik. Ben 2017 dönemini hatırlıyorum, o zaman Bitcoin 20 bin dolardan 3 bin dolara kadar gerilemişti ve tepeden dip noktaya kadar %80 civarında bir düşüş yaşanmıştı. O dönem ilgi bıçak gibi kesilmişti. İnsanlar artık bir şey okumak, takip etmek istemiyordu. Daha sonra 2022’nin başlarıyla birlikte gelen düşüşte neredeyse bir yılı dolduracağız, az bir zaman kaldı, yine %75’lik bir düşüş yaşadık. Ama trafiklerde aynı oranda geri çekilme kesinlikle yok. Düşüşe rağmen kullanıcılar kripto paraya ilgi duymaya devam ediyorlar, bunu gösteriyor."
Yazar: Özgün Çağlar Deniz