8 Kasım’da yapılacak ABD Başkanlık seçimlerinin en güçlü iki adayı Cumhuriyetçilerin desteklediği Trump ve Demokratların desteklediği Dış İşleri Eski Bakanı Clinton.
2 gün öncesine kadar yapılan anketlerde Clinton %50 ve Trump %40 seviyelerinde oya sahipti, ancak Clinton’a e-mail soruşturmasının tekrar açıklaması oylarının %45’e düşmesine neden olurken Trump’ın oy oranı da %45 seviyesine yükseldi.
Geçtiğimiz yıl FBI, Clinton’a resmi yazışmaları özel mail adresinden yaptığı gerekçesi ile soruşturma açmıştı, buna karşın Clinton da kasıtlı bir nedenle yapmadığını, pratik olacağı için tercih ettiğini açıklamıştı.
Bir kısmı FBI tarafından kamuoyuna açıklanan maillerde ABD’nin diğer ülkelerle yaptığı ve gizli derecede görülecek yazışmaların özel e-mail adresinde yer aldığının açıklanması Cumhuriyetçiler tarafından Clinton aleyhine kullanılsa da Clinton anketlerde önde olmayı başarmıştı.
Seçime bir hafta kala FBI tarafından tekrar soruşturma açılması ile Clinton anketlerde oy kaybı yaşıyor. Bazı anketlere göre Clinton 1 puan ile önde görünürken bazı anketlerde de Trump 1 puan önde görünüyor. Ancak anketlerin geneli Clinton’un oy kaybı yaşadığını gösteriyor.
Piyasalar neden Clinton’u istiyor?
Aslında bunun anlaşılması için ülkemizden örnek verebiliriz. Geçtiğimiz yıl yapılan 7 Haziran seçimlerinde AKP’nin tek başına iktidar olamaması ile piyasalarda sert düşüş yaşanmıştı; çünkü uzun zamandır devam eden plan, program ve istikrarın değişebileceği endişesi artmıştı. Ardından 1 Kasım seçimlerinde AKP’nin oy çokluğuna ulaşması ile siyasi endişeler azalmıştı.
ABD için de benzer durum söz konusu, şu anki başkan Obama, Clinton’u destekliyor ve beklenti Clinton’un önceki programı ve istikrarı devam ettirmesi yönünde.
Trump’ın ülke için risklerinin de fazla olduğunu eklemek gerekiyor. Özellikle Fed politikalarını eleştirmesi, faiz artışını istememesi gibi ekonomik nedenler piyasalarda endişe yaratıyor.
Elbette sadece bu gerekçeler değil liderlere oy verilme nedeni, ancak piyasalar için önemli olan başlıklar arasında.
Dolar neden düşüyor?
Belirttiğimiz endişeler doların da değer kaybetmesine neden oluyor. Ekim’de olumlu veriler ve artan faiz beklentileri ile ralli yapan dolar, Kasım’a seçim gölgesinde başladı.
Dün açıklanan ISM imalat satın alma verisi pozitif geldi, ancak piyasalar anketlere odaklandığı için dolar değer kaybetti. Bugün önce ADP özel sektör istihdam verisi ve akşam saatlerinde FOMC toplantı sonuçları açıklanacak. Piyasalar Fed’in Aralık’ta faiz artırmasına %70 olasılık veriyor ve komiteden gelecek şahin mesajlar beklentileri artırabilir.
Komitenin Eylül’ü pas geçmesinde seçimleri beklemeyi tercih ettiği algısı yüksekti, öyle ki Fisher’in Eylül toplantısında faiz artışının kıl payı yapılmadığını açıklaması bu düşünceyi pekiştirdi.
Bugünkü toplantıda komitenin açıklamaları biraz da seçime bakışını gösterebilir, eğer Trump riski yüksekse komite daha çekimser bir tutum sergileyebilir.
Haftanın devamında ISM imalat dışı satın alma ve tarım dışı istihdam verileri açıklanacak. Seçimler ön planda kalmaya devam ederse olumlu verilere rağmen dolardaki yükseliş sınırlı kalabilir.