Bu makale 08.02.2017 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır
OPEC’in ikincil petrol üretim veri kaynağı olan S&P Global Platts tarafından 2017 Ocak ayı üretim verileri yayınlandı (Tam grafiği buradan görebilirsiniz). Verilere göre her OPEC ülkesinin (Libya, Nijerya ve İran istisna almıştı) üretim kesintisi gerçekleştirmesi gerekiyor.
Bazı ülkeler üretim kesintisini tam olarak uygularken Irak hala gerekenden fazla petrol üretimi gerçekleştiriyor. Uyum oranının 91% seviyesinde olması arz fazlasının çözümüne yaklaştığımızı gösterse de piyasa izleyicileri aynı fikirde değil.
Mevcut üretim kesintisi 1,14 milyon varil olarak belirlendi (tahmin edilen 1,2 milyon varildi). Bu miktarı elde etmek için Suudi Arabistan, Angola ve Kuveyt, olması gerekenden fazla kesinti yaptı. Bu sayede Cezayir, Gabon, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Venezuela ve en önemlisi Irak gibi fazla üretim yapan ülkeler dengelenmiş oldu.
Teknik olarak OPEC anlaşmasının 2017’nin ilk altı ayında 1,2 milyon varil ile başarıya ulaşması bekleniyordu. Bu, anlaşma öncesine göre ilk altı aydaki ortalama kesintinin 1,2 milyon olması gerektiği anlamına geliyor. OPEC için esas sınav, bu kesintilerin yüksek petrol fiyatlarına yansıyıp yansımaması olacak.
Ocak ayında Suudi Arabistan ve Rusya gibi üreticilerin fazladan kesinti yapmalarıyla birlikte petrol fiyatları dengelendi. Hedge fonları, yüksek fiyatları destekleyen koşulların önümüzdeki en az birkaç ay boyunca devam edeceğinin beklendiğini gösteriyor. Muhtemelen, Venezuela'nın petrol endüstrisi için gerekli yatırımları sağlamada başarısız olduğuna hâlâ tepki gösteriyorlar ve petrol üretiminin 200.000 bin varil kadar düşmesini bekliyorlar.
Bunun yanında, arz fazlasını sonlandırmaya yönelik bu geçici hareketlerin devam edeceğine dair bir garanti yok. Aslında, şu anda petrolün aşırı pahalı olduğunu gösteren birçok işaret var.
OPEC anlaşmasına rağmen fiyat düzeltmesinin gerçekleşme ihtimalini destekleyen faktörler:
- Amerikan kayaç petrol üreticileri önümüzdeki 24 ay boyunca üretimi artıracak gibi görünüyor.
- Uluslararası Enerji Kurumu; ABD’deki benzin, dizel ve petrol stoklarının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre daha yüksek olduğunu gösterdi.
- Libya ve Nijerya’daki üretim verileri, üretim artışına işaret etti.
- Rusya, kış aylarından dolayı üretimi 300 bin varil düşürdü. Bahar aylarına girdiğimiz günlerde Rusya’nın tekrar üretim artırdığını görebiliriz.
- Meksika Körfezi’ndeki petrol üretimi (OPEC dışı, OPEC anlaşmasına tabi değil) rekor seviyelere ulaştı ve bazı şirketler bu yıl yeni üretim alanları açtı.
- OPEC harici üretim kesintisi henüz yayınlanmadı, beklenenden düşük bir uyum oranı görülebilir.
Petrolün küresel bir emtia olmasından dolayı tüm üreticiler ve tüketiciler, arz ve talep dengesini sağlamak için katılımda bulundular. Ancak temel verilerin çoğu, petrol fiyatlarının düşeceğine işaret ediyor.
Bu düzeltmeyi şimdi görmeye başlayabiliriz. Ancak, önemli bir uyarı; spekülasyonlar, temel verileri etkisi altına alabilir.