Küresel ekonomik kriz gündemi zorluyor

2006 yılında fikir ayrılığına düşen dünyayı finans ve savaş ile yöneten grup 2008 ABD finansal krizinde Goldman Sachs gibi bir devi tehdit eder hale gelmişti. Lehman Brothers, Freddie Mac, Fannie Mae gibi devler batarken tek çıkış yolu büyük ortak bulmaktı. Çok bilinmese de ünlü yatırımcı Buffet’in sahip olduğu ABD’nin en büyük  Bankası Wells Fargo, Freddie Mac ve Fannie Mae’yi satın almayı bırakın; gizli olan Hazine’den bankalara verilecek kredileri bile onaylamamıştı. Bank Of America bazı sorunlu şirketleri satın alabileceğini Hazine’ye bildirdi. Fakat üst yönetim çok riskli buldukları için vazgeçti. Hazine yabancı kaynak aramaya başladı. İngiliz Barclays ile görüşmeler başladı. Sona gelindi denilen anda İngiltere’nin finans denetim şirketi FSA -bugünkü adı FCA- bu satın almalara karşı çıktı.
2008 krizinde toksin dediğimiz varlıklar sigorta edilmişti. Zor durumda kalan Goldman Sachs ta anında bunu devreye soktu. ABD’li sigorta devi AIG’nin 60 milyar dolar gibi bir bedel ödeyeceği öne sürüldü. AIG sigorta etmiş, Goldman Sachs bu varlıkları satmıştı. Yatırımcılar bu varlıklardan büyük zarar ettiler. Bedeli de AIG’ye kesildi. Hazine Bakanlığı AIG’nin iflasını bile hayal edemedi. “Eğer AIG’nin iflası verilirse ABD Başkanı’nın bile bindiği uçağın sigortasını yapacak şirket bulamayız” dediler.
İşte ABD-İngiliz kardeşliğini bitiren durum FSA’nın hamlesi oldu. ABD İngiltere’ye şu şekilde bir söz söylemiş olabilir. “Siz kardeşim, bize inanmadınız. Biz, bize inananlarlayolumuza devam edeceğiz. Bu duruma siz karşı çıksanız bile hedefe ulaşacağız’’
BP Deepwater Horizon petrol sızıntısı, ABD tarihindeki en büyük petrol sızıntısıdır. Meksika Körfezi'nde meydana gelen kazadan, Mississippi Nehri deltası da etkilendi. 20 Nisan 2010 tarihinde meydana gelen patlamada 11 işçi öldü ve 17 işçi yaralandı ve bu patlamadan sonra uzun bir süre kapatılamayan petrol kuyusundan varillerce petrol Meksika Körfezi'ne sızdı.
BP’nin bugün piyasa değeri 128 milyar dolar. Bu sızıntı ile şirket hisseleri %50 düşmüştü. Bu kayıpla şirket değeri birkaç günde 40 milyar dolara inmişti.
2011 sonlarına doğru, Bank of America da büyük bir bedel ödedi. Bankanın hisseleri 2008 krizinde gördüğü seviyelere indi. Hem de tüm hisseler ralli yaparken. Bankanın değeri 120 milyar dolar kaybetmişti.
Fransızların bir atasözü var; “Bütün kötülükler art arda gelir.”  FSA’nın hamlesine, BP üzerinden karşılık verilmiş oldu.
Yıl içinde birçok İngiliz medyası Rusya’ya yaptırımlara karşı çıkılması gerektiğini yazdı.
Rusya’nın, Suriye ve IŞİD konusundaki politikası ABD ve İngiliz’lerin elini güçlendirmemek içindir.  ABD ve İngiltere Ortadoğu bölgesinde kaldığı sürece, Rusya da Çin’e kadar uzanan bölgede rahat hareket edecektir. Rusya ile İngiltere bazı konularda anlaşma sağlamış olabilir. Özellikle İngiliz bankalarının, Kazakistan başta olmak üzere Azerbaycan’dan Çin’e kadar uzanan bölgeden çekilmesi gibi.
Aslında oyun kitlenmiş gibi görünüyor.
Bundan önceki yazımda ABD hisse senetlerinde alışılmamış fiyatlar izlediğimizi bahsetmiştim. ( Piyasalar yön arıyor )
http://tr.investing.com/analysis/piyasalar-y%C3%B6n-ar%C4%B1yor-24029

Çarşamba günü FED açıklaması ile ABD hisseleri ortalama %2 değer kazanırken; Perşembe ve Cuma günleri aynı hızda değer kaybettiler.
Petrol fiyatları ise beklediğim gibi düşmeye devam ediyor. Petrol ve enerji şirket hisseleri üzerinden mesajlaşma devam ediyor.
ABD Ham petrolü Cuma gününe 84 dolardan başladı. Fiyatlar 4 işlem gününde 7 dolar geriledi. Rusya’nın Suriye konusunda kimyasal silahları teslim edecek sözünü vermesi ile başlayan düşüş ile fiyatlar 112 dolardan beridir düşüyor. Petrol fiyatları 74 dolara kadar düşebilir. Brent petrolü için beklentim 75 dolardır.
Çarşamba günü Fitch, Brent petrol tahminini 80 dolara düşürdü. Perşembe günü İngiliz Barclays, Brent petrol tahminini 106 dolardan 93 dolara çekti. Shell ise uzun vadede petrol fiyatlarının güçlü kalacağını açıkladı.
ABD’li petrol ve doğalgaz şirketlerinden üçü çok büyük öneme sahiptir. ExxonMobil hisselerini ünlü yatırımcı Buffet 87 dolar ortalama ile satın almıştı. Hisseler yıl içi 104,7 doları görerek Perşembe gününü 91,8 dolardan kapattı. ExxonMobil’in, Rus Rosneft ile ortaklığı mevcuttur.
ExxonMobil için kısa sürede 5 dolarlık bir kayıp daha bekliyorum. Hisseler 82 ile 85 dolar arasında fiyatlanma yapabilir.
Enerji şirketlerine not veren  İsrailli Simmons Co şirketi hisseler için Eylül 12’de yayınlanan raporda negatif görüş yazmıştı. Rapor yazıldığında, hisseler 99 dolardan işlem görüyordu.
İngiliz  Barclays ve Alman  Deustche Bank ise hisseler için yükselişin devamını bekliyordu.
İsviçre’li Credit Suisse ise, şirket hisseleri 100,2’de iken 95 dolar hedeflerini 90 dolara çektiğini rapor etti.
Chevron, dünyanın en büyük 10. şirketidir. Şirket hisseleri 135 dolar zirvesine kadar yükselmişti. Perşembe günü 114 dolardan günü kapattı. Chevron dünyanın birçok bölgesindedir. Son zamanlarda kaya gazı yatırımlarını artırmıştı. Ukrayna’da 10 milyar dolarlık bir anlaşma yapılmıştı.
Chevron hisselerinde 10 dolarlık bir kayıp daha bekliyorum. 104 dolar hatta 99 doların altını bile görebiliriz.
Chevron hisseleri için İngiliz Barclays 144, Alman Deutsche Bank 157 dolar hedefleri olduğu rapor ettiler.  Bank of America ise 135 dolar olan hedefini 132 dolara düşürmüştü.
Halliburton… Hakkında konuşmak bile yasaktır. Önce yıkan sonra inşaa eden ABD’ye özel asker sağlayan inşaat ve enerji devidir. Savaşları başlatan ve bitiren diye bilinir. Hisseleri 74,5 doları görerek zirve yapmıştı. 57,27 dolardan günü kapattı.
Şirket için tüm yatırım kurumları 80 dolar üzerini beklediklerini rapor etmişler. Benim analizime göre hisseler 10 dolar daha düşerek 47 dolara gerileyebilir.
Rus Doğalgaz devi Gazprom hisseleri Moskova borsasında 137 rubleden günü kapattı. Şirket hisseleri yıl içinde 122 ile 158 ruble arasında fiyatlandı. Rusya borsasına yatırım yapılabilir ama şimdi değil. Oyun biraz daha ilerleyince.
Düşen petrol fiyatları öncelikle Rusya’ya büyük zarar veriyor. Ayrıca birçok yatırımcı neden düştüğünü kestiremiyor.  Normal şartlar altında jeopolitik riskler ile petrolün değerlenmesi gerekiyordu.  Fakat Çin’in üretim oranlarının düşüşü sürdürmesi petrol talebinin azalacağına işaret ediyor. IŞİD ve Kuzey Irak Bölgesi’ndeki durumun geçici olduğu inancı mevcut. Ayrıca petrol şirketlerinin arasındaki savaş finans dünyasına sıçradı. Güçlü petrol traderleri, düşen fiyatlarla güçlerini artırıyor.
LNG yani sıvılaştırılmış doğalgaz satışında Goldman Sachs’ın da devreye girmesi ayrıca petrol fiyatlarında gizli bir başka savaşı başlattı. Küçük enerji şirketleri, bu durumdan büyük zararlar ile çıkacak gibi görünüyor.
İlerleyen günlerde hisse senetlerinden çıkışın hızlanmasını bekliyorum.  En büyük yarayı AB’li şirketler alıyor. İtalyan ENI, Alman RWE gibi  şirket hisseleri her geçen gün biraz daha zayıflıyor. Alman RWE hisseleri bu hafta hisse başı 3 euro değer kaybederken 2010 yılına göre %55 değer kaybetti.
2008 yılında başlayan finansal kriz bugün boyut değiştirerek yeniden gündeme geldi. AB bankalarında sorunlar her geçen gün daha fazla konuşulmaya başlandı bile. AB bankaları tahminlerin üzerinde daha kötü durumda olabilir. Bu tür söylenti bile krizi daha da derinleştirebilir.
Fed’in “2014 sonunda tahvil alımlarını bitireceğim” demesi ile  ECB’nin “Banka raporlarını 2014 ekim ayında açıklayacağım” demesi sizce tesadüf müdür? Yoksa kriz için senaryo yazanların planı mıdır?