Ankara’da hareketli günler başlıyor. TBMM Başbakanlık divanının kurulması sonrasında beklenen koalisyon kurma yetklisi dün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından verildi. Davutoğlu görüşmelere Pazartesi günü başlayacağını ifade ederken uğrayacağı ilk durak MHP olacak. Daha sonra CHP’nin kapısını çalacak. En son ise HDP ile görüşülecek.
İstenilen koalisyon AKP-CHP
Gerek yurtiçinde gerekse yurtdışında AKP-CHP koalisyonu isteniyor. AKP ve CHP’nin tabanları farklı iki yaşam tarzından oluşuyor. Bu koalisyon çözüm bulucu olabilir. Türkiye’yi, içeride ve dışarıda, güçlü kılacak bir hükümeti ortaya çıkarabilir. Bu koalisyon CHP’nin isteği gibi eşit bakanlıkla yapılmalı. Zaten başka bir seçeneği CHP kabul etmez. HDP tarafından da böyle bir koalisyonun destekleneceği belirtiliyor. Böyle bir koalisyon kurulması uzun vadede yapılacak ekonomik reform sürecinde oldukça önemli rol oynayabilir.
Kemal Kılıçdaroğlu Cumhuriyet Gazetesi’ne verdiği röportajda, DYP-SHP koalisyonundaki gibi iktadarın yedek lastiği olmayacaklarını söylemişti. Yani koalisyon için sunulan 14 ilkenin çok önemli olduğunu belirtelim. İçinde mit tırları ve 17-25 Aralık dosyalarının tekrar gündeme getirileceğinin bulunduğu maddeler AKP tarafından hoş karşılanmadı. Yolsuzluk iddialarının üzerine gidilmesi bütün partiler tarafından isteneceğini düşünüyorum. En azından dört eski bakanın Yüce Divan’a gönderilmesi gündeme gelecek.
AKP-MHP’ye Bahçeli engeli
Başbakan Davutoğlu’nun ilk çalacağı kapı MHP olacak. Bu koalisyon seçim sonrası Bahçeli’nin yaptığı açıklamalar ile oldukça zor görünüyordu. Aslında değişen fazla birşey yok. HDP’ye ve çözüm sürecine karşı olan MHP Genel Başkanı ana muhalefet olarak kalacaklarını sürekli tekrarladı. Bahçeli, son olarak ise onlar için önemli olan 4 şarta uyulması halinde fedakarlıktan kaçınmayacaklarını belirtti. PKK’nın faaliyetlerini sona erdirmesi gerektiğini söyleyen Bahçeli, HDP’nin ise terörle arasına mutlak bir mesafe koyduğunu göstermesi gerektiğini belirtti. Karanlık ilişkilerin terk edilemesi gerektiğini ifade eden, devlette arınma ve şeffaflaşmanın sağlanabilmesi Oslo’dan İmralı’ya kadar yapılan müzakerelerin, anlaşmaların ve verilen sözlerin eksiksiz açıklanması gerektiğini söyledi. Vatandaşlık haklarının korunması ve 17-25 Aralık yolsuzluk hesaplaşması ise diğer maddeler olarak karşımıza çıkıyor.
MHP-AKP ile koalisyon oluşturması durumunda bir yandan koalisyon ortağı olurken diğer yandan yolsuzluk iddalarında diğer partilerle iş birliği yapıp AKP’yi yıpratma çalışması yapabilir. Böylece AKP’den daha fazla oy geçişi sağlayabilir.
AKP’siz koalisyon ihtimali yok denecek kadar az
Seçim sonrası dönemde Kılıçdaroğlu yüzde 60’lık blok koalisyon üzerinde duruyordu. CHP-MHP-HDP işbirliği ile oluşturulacak bir koalisyon zaten MHP’nin tavrı nedeniyle mümkün değildi. Nitekim seçim sonrasında hem MHP Genel Başkanı Bahçeli hem de HDP Eşbaşkanı Demirtaş, birbirlerinin partisinin içinde olduğu herhangi bir koalisyona kapıları kesin olarak kapattı. AKP’nin oluşturulacak koalisyon için seçim sonrasında bir şart sunmadı. Her zaman bütün koalisyon ihtimallerinin deneneceği, erken seçimin ise son seçenek olarak görüldüğü ifade edildi.
Koalisyon olmazsa
Koalisyon oluşturulamaz ise 2 senaryo üzerinde durabiliriz. Birincisi geçici hükümet ikincisi ise erken seçim. Erken seçimde ise partiler oylarını artırmak için çeşitli ittifaklar yapabileceği konuşulmaya başlandı.
Tüm partilerin aldıkları oy ile temsil edildiği geçici hükümeti hiçbir parti istemiyor. Bu hükümete MHP-HDP birlikteliğinin mümkün olmaması böyle bir yapının kurulamayacağını işaret ediyor. AKP’nin kendisinin azınlık hükümetinde erken seçime gidebileceği ihtimalini düşünüyorum. Bu durumda MHP’nin, içinde HDP’nin olduğu bir geçici seçim hükümetinde yer almayı istemeyecek olmasına güveniyor.
AKP’nin erken seçim stratejileri
AKP’nin içinde seçimlerde bazı illerde liste yanlışları yapıldığı düşünülüyor. Ve bunu liste yanlışlarının 20 millet vekili kaybettirdiği söyleniyor. AK Parti erken seçimde bu yanlışları ve kaybedilen kürt oylarını olarak 276 ve üzeri hedefliyor.
Diğer bir ihtimal ise AK Parti-SP birleşmesi. 276 milletvekiline ulaşılması için yüzde 45 oy alması gereken AK Parti, SP-BBP ittifakına giden yüzde 2’lik oyun kazanılmasını hesaplayabilir.
CHP ise HDP ile beraber seçime girebilir
Erken seçimde oylarını yükseltme hesapları yapan muhalefet iş birliğine başvurabilir. MHP’nin tek başınan gireceği zaten belli. Ancak, CHP’nin HDP ile güçlü olunan illerde güçlü olan adayını destekleyerek seçim ittifakına gidebileceği de iddia ediliyor. İş birliği parti tabanları tarafından olumlu karşılanmayabilir. Ve ittifak hüsranla sonuçlanabilir.
Koalisyon senaryolarının havada uçuştuğu bu günlerde birazda ben değinmek istedim. Önümüzdeki günlerde çok zorlu görüşmeler ile karşı karşıya kalacağız ve TL ile endeks üzerinde görüşmelerin etkilierini göreceğiz.