Dolar Endeksi (DXY) dün 100,55 ‘i görerek 2003’ten sonraki en yüksek seviyeye ulaştı. Dolarda yaşanan hızlı yükseliş ile Dolar/TL de 3,3278’i görerek yeni rekoruna ulaştı.
Dolar Endeksi’ndeki hareket ile Fed faiz süreci grafikten de anlaşıldığı üzere paralel bir görüntü çiziyor.
2015 içinde faiz beklentileri arttı ve Mart’ta DXY 100,0 seviyesi üzerine atak gösterdi, ardından Fed yıl içi tek faiz artışını Aralık’ta yaptı ve endeks, Aralık’ta 100,50 seviyesine yükseldi.
2016 başında Fed, Ocak toplantısında faiz değişikliğine gitmezken artan küresel risklere vurgu yaptı. Faiz beklentileri zayıflarken endekste de geri çekilme yaşandı. Mart toplantısında ise, yıl içi 4 olarak planlanan faiz artışı planının 2’ye düşürüldüğü açıklandı.
2016’nın ilk ve ikinci çeyreğinde hem küresel risklerin artması hem brexit referandumu hem de ABD tarım dışı istihdamın son zamanların en sert düşüşünü yaşaması ile Fed, Haziran ve Temmuz’u da pas geçti. Bu süre içinde Dolar Endeksi 91,95 seviyesine kadar geriledi.
Eylül’e gelindiğinde planlanan 2 faiz artışının da henüz gerçekleşmemesi piyasalarda tek faiz artışı beklentisini artırdı. Fed, Eylül toplantısında da faiz artışına gitmedi ve bunu en önemli nedeni ise Kasım’da yapılacak ABD başkanlık seçimleriydi.
Fed Başkan Yardımcısı Fischer, Eylül’de kıl payı faiz artışı yapılmadığını ifade ederek seçimi beklediklerini doğrulamış oldu.
Bu süre içinde Fed yetkilileri piyasalara sürekli her toplantının faiz artışı için canlı olduğunu söylese de detaylarda kullandıkları daha fazla işaret görmek istiyoruz açıklamaları tek faiz artışı beklentilerini güçlendirdi.
Yıl içinde gelen ABD verileri üretim, satışlar ve istihdamda artış yaşandığını gösteriyor. ABD ekonomisindeki ılımlı toparlanma devam ediyor, ancak hala saatlik kazançlar ve harcamaların yavaş ilerlemesi enflasyondan istenen verimin alınmasını da engelliyor.
Eylül verilerinin beklentileri aşması ile dolar atağa geçti ve endeks 99,10 seviyesine kadar yükseldi.
Kasım’ın elbette ki en beklenmedik gelişmesi Trump’ın başkan seçilmesi oldu ve ilk etapta sert düşüş yaşayan dolar, Trump’tan ekonomik büyümeye dair açıklamaların gelmesiyle tekrar yükselişe geçti.
8 Kasım’dan sonra Fed yetkililerinden gelen açıklamalar oldukça şahindi ve Aralık beklentileri %90’ın üzerine yükselirken DXY de zirve yaptı.
Bugün Fed Başkanı Yellen’in yapacağı konuşma tabir yerindeyse durumu netleştirecek.
Burada belirtmek istediğim önemli nokta:
Fed, her zaman piyasalara doğru mesajlar veriyor ve piyasaları yapacakları hamlelere hazırlıyor. Hatırlarsak 2015 Aralık’ta yapılan faiz artışında neredeyse hiç volatilite yaşanmamıştı. Fed de zaten alınan kararların piyasalarda sert hareket yaratmasındansa piyasaların buna hazır olmasını istiyor. Yani bugünlerde dolarda yaşanan bu yükseliş fiyatlamaların yapılmasından kaynaklanıyor.
14 Aralık’ta yapılacak FOMC toplantısından komitenin faizi %0,25 bp artırması bekleniyor ve Yellen’den de bugün bu hamleye dair pozitif açıklamalar bekleniyor. Ek olarak ABD enflasyon rakamlarının Ekim’de yükseliş göstermesi de dolara destek sağlayabilir ve bir miktar daha artış yaşanabilir.
Dolarda yükseliş sağlayan en önemli gelişmeler bunlar, ancak Dolar/TL’de yaşanan bu sert yükselişin sebebi maalesef ki lirada yaşanan değer kaybı. Yani liranın değer kaybı doların değerlenmesinden daha fazla. Üst üste yaşanan iç olumsuz gelişmelerin devam etmesi ile lira tarafındaki baskılar da artıyor ve lira, en çok değer kaybı yaşayan para birimlerinde ön sıralarda.
TCMB, bugün kurda yaşanan yükselişe Rezerv Opsiyon Katsayısında değişikliğe giderek müdahale etmeye çalıştı. Piyasalara likidite sundu, ancak kurdaki etkisi oldukça sınırlı kaldı. Güne 3,3255’ten hafif düşüşle başlayan Dolar/TL şimdilik 3,30 tabanını koruyor ve olumlu ABD enflasyon verisi ardından Yellen’den gelecek şahin açıklamalarla kur yükseliş ataklarını bugün ve yarın da sürdürebilir.
Daha önce görülmemiş hareketlerde teknik seviye belirtmek hatalı olacaktır, ancak psikolojik seviyelerden bahsedebiliriz. 3,30 üzerinde 3,35 ilk hedef konumunda ve yaşanacak geri çekilmelerde 3,25 tabanı korunursa alımlar artabilir ve her atakta yeni rekor seviyeler görebiliriz.
