2015 yılında Rusya-Ukrayna krizine, düşen petrol fiyatlarına, Fed’in faiz artırım ihtimaline ve Avrupa’da deflasyon ihtimaline rağmen borsalarda çok kötü bir performans görmediğimizi söyleyebiliriz. Fakat 2016 yılının ilk günlerinden itibaren rüzgarın çok daha sert estiğini görüyoruz. Kısaca riskler ve avantajlar nelerdir bunları sıralamaya çalışalım.
- Çin büyüme hızındaki yavaşlama
Dünya ticaretinde çok önemli yere sahip olan Çin’e baktığımız zaman büyüme hızının giderek azaldığını görmekteyiz. %10 seviyelerine alışkın durumda iken %6-7 rakamlarına inmesi kuşkusuz belli yaraların oluşmasına sebep olacaktır. Çin’den gelen datalar tahvil faizlerine, borsalara, emtialara özellikle altın ve petrole ciddi etkide bulunmaktadır.
- Petrol fiyatları
En basit ifadeyle arz-talep dengesi yerine oturmadığı sürece petrol fiyatlarının düşük seyretmesi kaçınılmazdır. Dünyada üretim maksimum seviyelerde iken Çin başta olmak üzere global büyümenin ve talebin azalması arz fazlalığına yol açmaktadır. Hali hazırda stoklar incelendiğinde burada da tarihi zirve seviyelerinde olduğumuzu görmekteyiz. Rusya bazlı spekülasyonlar da sonuçsuz kalmaktadır. Petrol fiyatlarının piyasalara etkisi ise enflasyonu düşürmesi ile oluşmaktadır. Düşük petrol fiyatları gelişmiş ülkelerdeki enflasyon rakamlarını aşağı çekmekte ve reel ekonomideki çarkların yavaşlamasına yol açmaktadır.
- Negatif faiz ve Bankacılık sektörü
Negatif faiz genel anlamda piyasaları mutlu etmesi gereken bir durum olmakla birlikte Dünya’da birçok ülkenin negatif faize geçmesi ile yeni tartışmalar da gündeme gelmeye başlamıştır. Faizi düşürerek sonuç alamayız diyenlerin sayısı artmakla birlikte bankacılık sektöründe karlılığın düşeceğine dair beklentiler de oluşmuştur. Yatırımcılar eğer bankadan parayı çekip yastık altına yönelirse nakit sıkışıklığı yaşanacak hatta bankalar kredi vermekten çekinecektir. Bu durumda da asıl istenen durumun tam tersi yaşanacaktır. Geçtiğimiz haftaki satış dalgasının ana nedeni de bu olmuştur.
Bu risklerin karşısında olumlu görünecek datalar neler olabilir?
- Merkez bankalarının ısrarlı genişlemeci politikaları
Görülen o ki Merkez bankaları piyasaları rahatlatma adına her adımı atmakta çekinmemektedir. Özellikle ECB’den Mart ayında çok daha fazla adım beklenmektedir. Farklı bir başlık altında da değinebiliriz fakat kısaca Fed’in faiz artırımını ertelemesi de yine aynı etkiye yol açabilecektir.
- Petrol fiyatları
Az önce zararından bahsettik fakat petrol fiyatlarının düşük olmasının bir yararı da var. Petrol ithal eden ülkelerin maliyetlerinde ciddi bir azalış yaşatması ve bilançolarını iyileştirmesi ile bu ülkelere dair ek bir potansiyel de oluşturmaktadır.
Sonuç olarak olumsuz düşüncelerin daha hakim olduğu bir gündeme sahibiz. Büyük fonların Yuan’ın satış opsiyonlarında baskısı devam etmekte ve Çin borsalarından para çıkışı da devam etmektedir. Bu durumda bu kötü senaryonun devamını yakında göreceğiz diyebiliriz.
Borsalara kısaca göz gezdirdiğimizde ise teknik görünümler şu şekildedir:
Shanghai:
2850 destek-direnç olarak takip edilmekte iken 3200 ise fibonacci düzeltme seviyesi olarak karşımıza çıkmaktadır. 2750 ise fibonacci de son destek olarak görülmektedir. Geçtiğimiz hafta altına sarkıp tekrar yükselmiştir. Hala bu seviyenin üstünde kalma çabası bulunmaktadır. Kısaca 2900-3000 üzerinde kalıcılık sağlanmadığı sürece düşüş baskısının devamı beklenebilir. Az önce belirttiğim gibi para çıkışları devam etmektedir ve Çin hükümetinden yeni adımlar önümüzdeki günlerde gelebilir. Kısa vadede piyasaya nakit desteğinin sunulması ve orta vadede ufak devalüasyonlara devam edilmesi beklenmektedir. 2600 altına sarkması halinde krizin daha fazla derinleşmesi beklenebilir.
Dax:
2012 yılından bu yana süregelen yükseliş trendini bu yılın başında kırdığını görmekteyiz. Orta vadede 9350 seviyesinin pivot olduğunu söyleyebiliriz. Bu rakamın üzerinde kalabilecek mi bunu takip edeceğiz. Mart ayında ECB’den gelecek yeni kararlar piyasa tarafında olumlu karşılanır ise toparlanma görebiliriz. Dax’ın petrol fiyatlarıyla doğru orantıda gittiğini de unutmamak gerekir.
Destekler: 9350 – 9000 - 8700
Dirençler: 9600 – 10000 - 10650
S&P 500:
Orta vadeli görünüm açısından 200 haftalık ortalama belirleyici olmaktadır. Bu rakamın üzerinde olduğu sürece genel trendin değiştiğini söyleyemeyiz. Aynı şekilde uzun vadede yükseliş trendinde fibonacci seviyelerine baktığımızda 1800 seviyesinin kuvvetli destek olduğunu görmekteyiz. 1973-2000 aralığı karar verme yeri olacaktır. Bu rakamın üstünde günlük kapanış görebilirsek yükselişler hızlanabilir.
Destekler: 1890-1815-1800
Dirençler: 1975-2000-2070
Bist:
Gelişmekte olan ülkeler arasında Hindistan ve Türkiye son zamanlarda biraz daha öne çıkmış görünmektedir. Brezilya, Venezuela’da emtia ve siyasi krizler buralardan çıkan fonların diğer ülkelere kaymasına da sebep olmuş olabilir. Geçtiğimiz haftaya kadar para çıkışları gördüğümüz borsada ibre tekrar artıya dönmüş görünüyor. İleride Anayasa ve Başkanlık sistemi ve bunun yanında yeni Merkez Bankası başkanının kim olacağı soru işareti olarak önümüze gelecek olsa da bu sıralar havanın biraz daha olumlu olduğunu görmekteyiz. Orta vadede karar verme bölgesinde bulunmaktayız. 70-76k bölgesinin dışına çıkılması beklenmelidir. 76 üzerinde tutunması halinde yeni hedef 80k olabilir.
Destekler: 71.300 - 69.200 – 66.000
Dirençler: 76.000 – 78.000 – 80.000