Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisi öncesi Yellen’ın güvercin açıklamaları ile dolar son 5 yılın en kötü aylık performansını sergiliyor. Dolar endeksi Mart ayında yüzde 4’ün üzerinde değer kaybetti. Son dönemde FED Başkanları yeni bir sıkılaştırmanın çok yakın olduğuna dair açıklamalar yapıyorlardı. Çarşamba günü New York Ekonomi Kulübü’nde konuşma yapan Yellen, faiz artırımına dair temkinli söylemleri yineledi. Faiz artırımı konusunda adımlarını dikkatli atmak istediklerini söyleyen FED Başkanı, çekirdek enflasyondaki iyileşmenin kalıcı olduğunu söylemenin erken olduğunu söyledi. Küresel riskler ise yine Yellen’ın gündemindeydi.
FED üyeleri Mart ayı toplantısında yıl içinde 2 faiz artışı beklediklerini açıklamışlardı. Aralık toplantısında 2016 yılının sonunda faizlerin yüzde 1.375 olmasını bekleyen üyeler, Mart ayında bu tahminini yüze 0.875’e çekmişlerdi.
Yukarıdaki noktalar üyelerin faiz oranı tahminlerini, yani yıl içinde kaç faiz artışı beklediğini gösteriyor. Ancak tahminler tüm üyeleri kapsıyor. Oy hakkı olan üyeleri ayırt etmek zor. Ama genel olarak üyelerin yüzde 0.75- 1.00 bölgesinde yoğunlaştığını görüyoruz.
Dolardaki değer kaybını tarım dışı istihdam sonlandırabilir
Cuma günü açıklanacak istihdam verileri dolardaki değer kaybının sonlanmasını sağlayabilir. İstihdam öncesi genel olarak ABD ekonomisine göz atalım.
Enflasyon;
Enflasyonda son dönemde görülen yükseliş dikkat çekiyor. FED’in tercih ettiği Çekirdek PCE( kişisel tüketim harcamarı) Şubat ayında yıllık bazda son 3 yılın en hızlı artışını gösterdi ve yüzde 1.7’ye yükseldi. Çekirdek enflasyon ise yüzde 2.3 ile yükseldi. 10 yıllık breakevenlar sabit ve enflasyon korumalı hazine tahvillerinin arasındaki getiri farkından hesaplanmıştır. Yüzde 1.18’lerden yüzde 1.56’ya yükseliş görülüyor. FED bu yükselişin kalıcı olduğunu düşünmese de petrol fiyatlarındaki toparlanmadan dolayı enflasyon beklentileri yükselmiş durumda.
Sektörler;
Son dönemde ABD’de imalat sektöründeki gerileme dikkat çekiyordu. Petrol fiyatlarındaki gerileme enerji sektörünü, güçlü dolar imalat tarafını olumsuz etkiliyordu. Petrol fiyatlarındaki toparlanma ve dolardaki zayıflama ile birlikte ISM imalat PMI verileri 48.6‘ya düştükten sonra son aylardaki toparlanma ile yeniden 50’nin üzerine çıkabilir. Mart ayında Dallas, Philadelphia, Newyork ve Richmond bölgelerindeki iyileşme dikkat çekti.
İmalat dışı sektörde ise son aylarda düşüş görülse de 53.4 ile genişleme bölgesinde olduğunu görüyoruz. Hizmet sektörünün özellikle Philadelphia, St. Louis, ve Dallas’ta hızlı büyümeye devam ettiğini, San Francisco ve Kansas’ta ise normal büyümeyi sürdürdüğünü görüyoruz. New York ve Rihcmond’ta ise gelirler zayıfladı.
İnşaat sektöründe ise gelişim sürüyor. Ev fiyatları artmaya devam ediyor. Konut sektörünün büyümeye destek olmaya devam ettiği bir yıl izleyebiliriz. ABD'de 20 şehirdeki konut fiyatları baz alınarak hesaplanan S&P Case-Shiller konut fiyatları endeksi Aralık'ta yüzde 5.6 artış sonrası Ocak'ta yüzde 5.7 arttı. Ev fiyatları endeksi yükselmeye devam ediyor.
Gelelim bizi asıl ilgilendiren istihdam piyasasına;
Tarım dışı istihdam öncesi işsizlik başvurularına baktığımızda 4 haftalık ortalamanın 5 yılın en düşük seviyesinde olduğunu görüyoruz. Rakam 259 bin.
İşsizlikte yüzde 4.9’luk beklenti mevcut. Uzun vadeli işsizlik oranı ise yüzde 4.5 seviyesinde. FED üyelerinin açıklamalarına baktığımızda işsizlikte bu seviyeleri beklediklerini söyleyebiliriz.
Ücretler verisi hem istihdam piyasası için hem de enflasyon görünümü için FED’in en çok önem verdiği verilerden. Ücret artışlarının genel olarak arttığını görüyoruz. Kansas City, Richmond ve Atlanta bölgelerinde ise yatay kaldığını görüyoruz. Cleveland, Richmond, Atlanta, Chicago, St. Louis, Minneapolis ve San Francisco’da , özellikle teknoloji, yüksek vasıflı imalat, havacılık ve savunma, finansal hizmetler sektörlerinde ücret artışındaki pozitif görünüm devam ediyor. Pazartesi açıklanan kişisel gelir ve gider rakamlarına baktığımızda, gelirlerde yüzde 0.2, harcamalarda ise yüzde 0.1 artış görüldü.
Şubat ayında yüzde 0.1 düşüş gösteren ücretler FED’in faiz artışının önündeki engellerden biriydi. Yıllık bazda ise yüzde 2.1 artış gösterdi. Mart ayı beklentisi ise yüzde 0.2 artış olması yönünde.
Geçtiğimiz yıla göre sektörel bazda karşılaştırdığımızda ise ücretlerin gözle görülür biçimde arttığını görüyoruz.
Tarım dışı istihdam 200 binin üzerinde gelebilir
2014 ve 2016 yıllları arasındaki istihdam rakamlarına baktığımızda 200 binin üzerinde istikrar sağlandığını görüyoruz. Son on iki ayın ortalaması 223 bin.
Çarşamba günü açıklanan özel sektör istihdam verisi 194 bin olan beklentinin üzerinde 200 bin olarak açıklandı. Bir önceki veri ise 214 binden 205 bine revize edildi. Açıklanan 200 binlik rakamın 191 binin hizmet sektörüne ait bu da bize yukarıda bahsettiğimiz gibi imalat sektörünün zayıf kalmaya devam ettiğini gösteriyor. Cuma günü açıklanacak veride beklenti ise 205 bin. 200 binin üzerinde bir rakam görmemiz olası. Doların yeniden hayata dönmesi için 230-250 bin arası bir rakam ve saatlik kazançlarda güçlü bir artış görmeliyiz.
GİZMEN NALBANTLI
IŞIKFX BAŞANALİST