Herkese merhabalar, 2 haftalık bir aradan sonra yeniden yazmaya başlayacağım. Bu hafta hem küresel hem de iç piyasalarda beklentilerin şekilleneceği bir haftaya giriyoruz. Küresel tarafta önce bu akşam 20.55'te Powell konuşacak, sonrasında ise Çarşamba ADP Tarım Dışı İstihdam verileri, Cuma ise ABD Tarım Dışı İstihdam verisi ile Ortalama Saatlik Kazançlar ve İşsizlik verileri açıklanacak. En son ABD istihdam raporunun yayımlanması ve öncesinde Fed Başkanı Jerome Powell'ın konuşmasıyla bu hafta bir sonraki Fed faiz indiriminin boyutu hakkında bazı işaretler almış olacağız. Biz de iç piyasada Perşembe günü enflasyon verilerini karşılayacağız. Gelin önümüzdeki hafta piyasalarda neler olabileceğine ve beklentilere ilişkin bir bakış atalım.
1- Powell'ın ve Diğer Bölgesel Fed Başkanlarının Konuşmaları
Fed Başkanı Jerome Powell, Pazartesi (bugün) günü Türkiye saati ile 20.55'te Ulusal İşletme Ekonomisi Birliğinde önce ekonomik görünüm hakkında konuşacak. Cuma tarihli bir notta Deutsche Bank analistleri, Powell'ın yorumlarının büyük ölçüde, enflasyona duyulan güven ve özellikle iş gücü piyasasına yönelik aşağı yönlü risklerdeki net kayma ile büyük faiz indirimini haklı çıkaracağı bir konuşma yapmasını bekliyor.
Yatırımcılar ayrıca hafta boyunca bölgesel Fed başkanları Bowman, Bostic, Barkin ve Williams da dahil olmak üzere diğer birçok Fed yetkilisinden de haber alma şansına sahip olacaklar.
2- ABD Özel Sektör ve Tarım Dışı İstihdam Verileri
Fed, faiz indirim döngüsüne bu ayın başlarında 50 baz puanlık süper büyük bir indirimle başladı. Ancak iş gücü piyasası, merkez bankasının önümüzdeki aylarda faiz oranlarını ne kadar hızlı düşürmesi gerekeceğini ölçen veriler ve Powell'ın konuşması yatırımcılar için odak noktası olmaya devam ediyor.
Cuma günkü istihdam raporu öncesinde, Salı günkü Ağustos ayı JOLTS raporu ve Çarşamba günkü ADP'nin (Beklenti 124K) özel sektör işe alımlarına ilişkin verileri, iş gücü piyasasının durumu hakkında bize geniş yelpazede bilgi verecek. Ayrıca Salı günü yayınlanacak olan PMI verileride piyasaların gidişatı açısından önemli bir veri olacak. Ama bunların dışında en önemli veri Cuma günü açıklanacak olan Tarım Dışı İstihdam Raporu olacak. Çalışma Bakanlığı, Ekim ayı tarım dışı istihdam raporunu Cuma günü yayınlayacak ve ekonomistler ABD ekonomisinin 144.000 iş eklemesini bekliyor. Yatırımcılar, istihdam verilerinin, Fed'in büyümeyi kötü etkilemeden enflasyonu evcilleştirdiği yumuşak iniş senaryosuna yönelik beklentileri destekleyip desteklemeyeceğini görmek istiyor. Beklenenden daha zayıf veriler, resesyon olasılığına ilişkin korkuları canlandırabilirken, beklenmedik şekilde güçlü istihdam artışı, Fed'in enflasyonun alevlenmesini önlemeye çalışırken faizleri beklendiği kadar derinden düşürmeyeceğine dair endişeleri artırabilir. Cuma günü ayrıca Ortalama Saatlik Kazançlar ile İşsizlik Oranı da merakla beklenen diğer veriler olacak. Tüm bu verilerin beklentiye pararlel gelmesi piyasalarda oynaklık yaratmaz ama beklentinin altında yada üstünde veriler resesyon beklentisi ve enflasyonun alevlenmesi ile ilgili endişeleri daha da arttırabilir.
3- Son Çeyrek ABD Seçimlerinin Gölgesinde Başlıyor
Yani işin özeti dördüncü çeyrek, piyasalarda çalkantılı geçen birkaç ayın ardından Salı günü başlıyor. Ağustos ayında, yen carry trade'in gevşemesinin ardından Muhteşem 7 teknoloji boğalarının çöküşü ile hisse senetleri o zamandan beri yeni rekor seviyelere yükselmiş olsa da beklenenden daha zayıf bir ABD istihdam raporunun ardından durgunluk korkularının alevlenmesiyle Eylül ayı da tıpkı Ağustos gibi inanılmaz dalgalı bir ay oldu.
Ancak ABD trafında bunlar yaşanırken yen, 2008 küresel mali çöküşünden bu yana en iyi üç aylık performansını perçinlemek üzere son çeyreğe başlıyor. Gösterge küresel borçlanma maliyetleri ve petrolün her ikisi de neredeyse %15' yakın düştü ve Çin de teşvik musluklarını açıyor.
Son çeyreğe ise Donald Trump ve Kamala Harris arasında Kasım ayında yapılacak ABD seçimleri hakim olacak, bu nedenle de piyasalarda hala daha fazla oynaklık bekleniyor.
4- Petrol Fiyatları
Petrol fiyatları, Cuma günü yaşanan yükselişe rağmen, hafta boyunca yatırımcıların Çin'den gelen yeni teşvik haberi ile daha yüksek küresel arz beklentilerinin öne çıkması sonucunda düşüş gösterdi. Özellikle haftalık olarak Brent petrol fiyatları yaklaşık %3, ham petrol vadeli işlemleri ise %5 düştü. Çin Merkez Bankası, bu yılki %5 büyüme hedefini gerçekleştirmek amacıyla yeni ekonomik teşvik önlemleri açıkladı. Bu, talep artışı beklentilerini artırsa da arz kaygıları ile birlikte etkisini sınırlı hale getirdi. OPEC ülkelerinin Aralık ayından itibaren petrol üretimini her ay 180.000 varil artırma planı, piyasalarda arz fazlası endişelerini güçlendirdi. Diğer taraftan Orta Doğu'daki artan gerilimler, arzın kesintiye uğraması riskini artırarak petrol piyasasına destek verdi. Enerji yatırımcıları ise, faiz indirimlerinin ekonomik aktiviteyi ve dolayısıyla enerji talebini artırma potansiyeli nedeniyle gelecek iş gücü piyasası verilerini yakından takip edecek. Sonuç olarak, petrol fiyatları, yüksek arz beklentileri ile birlikte Çin'in teşviklerine rağmen karışık bir görünüm sergiliyor. Ben bu sebeple önümüzdeki aylarda Petrol' den ziyade riskler göz önüne alındığında doğal gaz özelinde yükseliş beklediğimi belirtmek isterim. Bu beklentimin temelinde mevsimsellikten kaynaklanan beklentiler etkili.
5- Euro Bölgesi
Euro Bölgesi'nde Salı günü, Avrupa Merkez Bankası yetkililerinin Ekim ayında faiz oranlarını tekrar düşürüp düşürmemeyi tartışıyor. Euro bölgesindeki yıllık enflasyon oranının, düşük enerji fiyatları sayesinde Ekim 2021'den bu yana ilk kez ECB'nin hedefi olan %2'nin altına düşmesi bekleniyor. Ekonomistlerin tahminlerine göre, bu oran %1,9 olacak. Bu düşüş, tüketici fiyatlarında genel bir yavaşlama ve deflasyonist baskılarla ilişkilendirilebilir. Diğer taraftan Eylül' de ticari faaliyetlerin beklenmedik bir şekilde daralması, ekonomik büyümenin yavaşladığına dair kaygıları artırıyor. Bu durum, ECB'nin piyasa beklentilerinin gerisinde kaldığı yönündeki korkuları besliyor. Yani, ECB'nin önlemlerinin yetersiz olduğu düşünülüyor ve bu, gelecekte daha fazla teşvik veya faiz indirimine ihtiyaç duyulabileceği anlamına geliyor. Hal böyle iken Eylül ayındaki enflasyon verileri, ECB'nin Ekim ayında %50 ihtimalle 25 baz puanlık bir faiz indirimi yapmasına yol açabilecek bir durum yaratabilir. Bu durumda, piyasalarda ve yatırımcılar arasında ECB'nin mevcut temel faiz oranlarının gerektiği gibi ayarlanmadığına dair endişeleri de artırabilir.
6- İç Piyasalar
Bu hafta iç piyasalarda Perşembe günü açıklanacak Eylül ayı enflasyonu odak noktası olacak. Investing' de beklenti açıklanmamış fakat AA (Anadolu Ajansı) Finans'ın Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 3 Ekim Perşembe günü açıklanacak eylül ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 17 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı. Ankete katılan ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 2,09 oldu. Ekonomistlerin eylül ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1,50 ile yüzde 2,50 aralığında yer aldı. Ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre, bir önceki ay yüzde 51,97 olan yıllık enflasyonun yüzde 48,11'e ineceği öngörülüyor. Öte yandan, ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi ise ağustosta yüzde 43,23 olmuştu. Tüketici Fiyat Endeksi ise, ağustosta yüzde 2,47 artış kaydetmişti.