Kasım ayı işlemleri başladığında yatırımcılar iyimserdi. Ekim ayı son bir yılın en iyi aylık getirilerini sunmuştu.
FED'in faizlerin önümüzdeki yıl artacağını söylemenin nazik bir yolu olan, "normalleşmiş" faizlere hazır olunması gerektiğini dile getirmeye başlamasına rağmen, faizler hala düşüktü. İstihdam büyüyor, işsizlik ödeneği başvurularının sayısı azalıyor, maaşlar artıyordu.
Majör endekslerin yeni zirvelerde kapanış yapmaya devam etmeleriyle birlikte heyecan da arttı. NASDAQ 100 endeksi 19 Kasım itibarıyla ayda %4,6 kadar yükselmişti.
Ancak ay ortasında, merkezinde artan benzin, gıda ve ev fiyatlarının olduğu enflasyon endişeleri hisseleri baskılamaya başladı. Ardından, geçtiğimiz Cuma günü bir anda, aşılara karşı dirençli olabilecek yeni bir COVID varyantı olan Omicron'un ortaya çıkışıyla birlikte, piyasanın altındaki zemin çekilmiş gibi oldu.
Devam Eden Omicron Endişeleri; Sıkılaşmada Hızlanma İhtimali
Hisseler Salı günü de düşerek Kasım ayını tamamladı.
Salı günkü düşüşün sebebi kısmen, Moderna (NASDAQ:MRNA) CEO'su Stéphane Bancel'in Financial Times'a mevcut aşıların Omicron'a karşı diğer varyantlara olduğu kadar etkili olamayabileceğini söylemesiydi. Pazartesi işlemlerinde korkuların kısa bir süreliğine dinmesinin ardından, açıklamayla birlikte yatırımcılar hızla düşük riskli pozisyonlara geri döndü.
Ancak belki de daha büyük bir faktör, FED Başkanı Jerome Powell'ın Salı günü Senato Bankacılık Komitesi'ne FED'in enflasyonu kontrol altına almak istediğini ve faiz oranlarındaki ilk artışı beklenenden erken bir tarihe çekebileceğini söylemesiydi.
Bunun sonucunda, dün yine ciddi miktarda satışlar yaşandı. Piyasalar kapanışta Kasım ayını tamamlarken, satışlar Dow Jones Industrial Average ve S&P 500'ün aylık kazançlarını sildi, NASDAQ Composite ve NASDAQ 100'ün getirileri ise kayda değer oranda azaldı.
Yine de, Aralık'ta yaşanabilecek bir felaket ihtimali hariç olmak üzere, hisseler güçlü bir 2021 performansına doğru ilerliyor. S&P 500 yıl başından bu yana %21,6 yükseldi. Dow %12,7, NASDAQ %20,6, NASDAQ 100 ise %25,2 artış kaydetti.
3. parti reklam. Investing.com'un sunduğu veya önerdiği bir teklif değildir. Feragat detaylarına buradan bakın veya
reklamları kaldırın
Cuma'dan beri yaşanan satış baskısı, aşağıdaki bilinmeyenleri yansıttı:
1. Varyantın gerçekte ne kadar tehlikeli olduğu ve mevcut aşıların varyanta karşı bir koruma sağlayacak kadar güçlü olup olmadıkları. Yatırımcıların tedirginliği yolcu gemisi, hava yolları ve diğer seyahat hisselerinde belirgindi.
Eğlence devi Disney (NYSE:DIS) bile darbeden kaçamadı. Disney hisseleri 143,11 dolarda 52 haftanın en düşük seviyesini görmenin ardından Salı'yı %2 düşüşle 144,90 dolarda kapattı.
2. FED enflasyonu düşürmeye yönelik adımını tam olarak nasıl ve ne zaman atacak?
Merkez bankası sorusunun kısa cevabı: Powell Salı günü Senato'da ekonominin belki de aşırı ısındığını söyledi ve bu açıklamayla piyasaları da şaşırttı. FED Başkanı, bu yüzden FED'in ilk olarak ekonomiyi desteklemek için gerçekleştirdiği tahvil alımlarını sona erdireceğini söyledi. 'Tapering' olarak da bilinen bu sürecin, önümüzdeki ilkbaharda sona ermesi planlanıyor.
FED tahvil alımlarını sonlandırmanın ardından, faizleri yükseltmeye başlayacak. Aradaki sürenin ne kadar olacağı ya da faiz oranlarının ne kadar yükseleceği henüz açık değil. Wall Street çok ciddi bir artış beklemiyor, çünkü bu tüm sürece zarar verebilir.
ABD 10 yıllık Hazine tahvil faizi Salı'yı %1,477'de, 30 Mart zirvesi olan %1,766'nın çok altında kapattı.
Powell'ın son derece kasıtlı yorumları kimseyi şaşırtmamalı. FED Başkanı, bankanın Kasım başındaki toplantısı sonrasında ekonomiye her ay milyarlarca dolar akıtma sürecinin artık sona ereceğini söylemişti.
Powell'ın Salı günkü açıklamaları sonrasında yükselişte olan bir hisse bulmak zordu. Apple (NASDAQ:AAPL) günün lider Dow hissesiydi. Merck (NYSE:MRK) ufak bir kazanç elde etti. Ancak enerji ve finans hisseleri günün en zayıf performansını gösterdi.
3. parti reklam. Investing.com'un sunduğu veya önerdiği bir teklif değildir. Feragat detaylarına buradan bakın veya
reklamları kaldırın
Enerji hisseleri düştü, çünkü ham petrol düştü. Ay genelindeki hikaye de farklı değildi; West Texas Intermediate Kasım ayı içinde %21 düşüşle varil başına 66,18 dolara gerileyerek, 90 dolar ya da üzerinin görülebileceğine yönelik spekülasyonlar yapan tacirleri sürprize uğrattı. (Yine de, AAA'nın Günlük Yakıt Gösterge Raporu'na göre, perakende benzin galon başına 3,39 dolarda sabit kaldı.)
Birçok emtia da kayıp yaşadı; pamuk %7,3 değer kaybetti. Ancak kahve %13,9'luk sıçramayla pound başına 2,324 dolara ulaştı.
Bitcoin bile Kasım satışlarından kaçamadı; 10 Kasım'da 68.925 dolarda tepe yapan kripto para, ay sonuna kadar %17,1 düşerek 57.144 dolara geriledi.
Ancak yine de kripto oyuncuları için fazla üzülmeyin, Bitcoin yılda %97,3 yükselmiş durumda.
Yarı iletkenler, teknoloji ve inşaat lider sektörlerdi. Geride kalanlar arasında ise enerji, havacılık, emtia hisseleri ve biyoteknoloji vardı.
Bölünmeler ve İlk Halka Arzlar Hız Kazandı
Kasım'da yaşanan bir başka beklenmedik gelişme ise, dört dev şirketin faaliyetlerini böleceklerini açıklaması ya da bu süreci tamamlamasıydı: IBM (NYSE:IBM) yan şirket Kyndryl'in (NYSE:KD) ayrılma sürecini tamamlarken, Toshib(OTC:TOSYY), Johnson & Johnson (NYSE:JNJ) ve General Electric (NYSE:GE) şirket bölünmelerine gideceklerini duyurdu. Bu adımların arkasındaki ana fikir, şirketleri bölmenin bugüne kadar saklı kalan değeri açığa çıkaracak olması.
Dört ismin hiçbiri, verdikleri karar sebebiyle ödüllendirilmedi. Yeni bölünen IBM/KD hisseleri sırasıyla %6,4 ve %48 değer kaybetti. General Electric hisseleri %9,4 düştü. Bölünme süreci 2023'e kadar tamamlanmayacak olan JNJ'nin hisseleri %4,3 düştü. Toshiba'nın ABD hisseleri ise %7,9 değer kaybetti.
İlk halka arz pazarı da son derece aktifti. Renaissance Capital'a göre 388 şirket geleneksel ilk halka arz yoluyla piyasaya girdi. 558 şirket ise özel amaçlı bir satın alım şirketiyle (SPAC) birleşerek halka açıldı. İki tür halka arz da rekor seviyelerde. Bununla birlikte, birçok ilk halka arz piyasalardaki ilk işlem günlerinden itibaren zorlandı.
3. parti reklam. Investing.com'un sunduğu veya önerdiği bir teklif değildir. Feragat detaylarına buradan bakın veya
reklamları kaldırın
Renaissance Capital IPO endeksi Ekim'de %6,6 yükselmenin ardından Kasım'da %5,6 düşüş yaşadı.
Grafik: Renaissance Capital
Endeks yılda %7,67 düşmüş durumda. Renaissance aynı zamanda bir borsa yatırım fonunun da sponsoru. Renaissance IPO ETF (NYSE:IPO), halka açılan şirketlerin hisselerine yatırım yapıyor. ETF Ekim'de %6,6'lık bir artışın ardından Kasım'da %8,1 değer kaybetti. Yılda ise %2,3 düşmüş durumda.
Ancak bir önemli istisna vardı: 9 Kasım'da 78 dolardan halka açılan elektrikli kamyonet üreticisi Rivian Automotive (NASDAQ:RIVN), ayı %55 artışla 119,76 dolarda tamamladı.
Rivian minimum üretim kapasitesinde ve üretim tesisleri kurmak için yüksek miktarda yatırımlara ihtiyaç duysa da, 105,8 milyar dolarla General Motors (NYSE:GM) ve Ford'dan (NYSE:F) daha yüksek bir piyasa değerine sahip. Yine de, hisseler ayı %53 yükselişle kapattı.
Lüks elektrikli araçlar satmayı hedefleyen Rival Lucid Group (NASDAQ:LCID), Ekim'deki %43'lük artışın ardından Kasım'da da %42 değer kazandı. Şirket Temmuz ayında bir SPAC ile yaptığı birleşmeyle halka açılmıştı ve hisseler bu tarihten itibaren değerini ikiye katladı.
Yatırımcıların bilmek isteyeceği, Kasım ayı boyunca yaşanan diğer piyasa gelişmeleri şöyle:
Büyük piyasa değerli (large-cap) hisseler piyasanın en büyük itici güçleriydi. Kripto paraların altyapısına yönelik en önemli tedarikçilerden biri olan çip üreticisi NVIDIA (NASDAQ:NVDA), Ekim'deki %23,4'lük artışın üzerine Kasım'da %27,8'lik bir kazanç daha ekledi. Ekim'de %6 yükselen Apple, Kasım'da yaklaşık %10,35 değer kazandı. Microsoft (NASDAQ:MSFT) %5,9, Costco Wholesale (NASDAQ:COST) ise %9,7 yükseldi.
Zirvede kim var? Bir kez daha Apple. iPhone/iPad devi, 29 Ekim'de ABD'nin en değerli hissesi olma unvanını Microsoft'tan geri aldı. Apple'ın piyasa değeri 2,629 trilyon dolara ulaştı. Microsoft ise 2,527 trilyon dolardaydı. Amazon (NASDAQ:AMZN), Google'ın ana şirketi Alphabet (NASDAQ:GOOGL) ve Tesla da (NASDAQ:TSLA) 1 trilyon doların üzerinde piyasa değerlerine sahip. Facebook'un ana şirketi Meta Platforms (NASDAQ:FB) 28 Haziran'da 1 trilyon dolar eşiğini aştı ancak ertesi gün yeniden bu seviyenin altına indi.
3. parti reklam. Investing.com'un sunduğu veya önerdiği bir teklif değildir. Feragat detaylarına buradan bakın veya
reklamları kaldırın
Daha küçük piyasa değerli (small-cap) hisseleri ay sonunda baskı yaşadı. S&P 600 ve S&P Midcap 400 endeksleri Kasım ayında sırasıyla %2,4 ve %3,1 geriledi. Ancak düşüşler, S&P 600'ün ay başında %6'lık bir sıçrama yapmasından sonra yaşandı. S&P Midcap 400 ise düşüşe geçmeden önce Kasım'da %4 kadar yükselmişti.
Piyasada stres işaretleri mi var? Barchart.com'un net yeni 52 haftalık zirveler ve düşüşlere yönelik günlük hesaplaması üst üste dokuz seanstır negatifteydi. Salı günkü piyasa aktivitesi 29 yeni zirve, 673 yeni düşük üretti.
Yatırımcılar endekslerin çok pahalı hale gelişine dikkat etti. Dow, S&P 500, NASDAQ ve NASDAQ 100 göreli güç endekslerinin (RSI) 70'in üzerine çıktığı her seferde gerileme yaşadı ki bu durum Kasım başından ortasına kadar birden fazla günde gerçekleşti. RSI, fiyat momentumunu ölçen bir indikatör.
Kasım Ayındaki En İyi Beş S&P 500 Hissesi
- Qualcomm (NASDAQ:QCOM) %+35,72
- Advanced Micro Devices (NASDAQ:AMD) %+31,72
- NVIDIA) %+27,81
- Xilinx (NASDAQ:XLNX) %+26,92
- Dollar Tree (NASDAQ:DLTR) %+24,19