(Geçmiş bilgi ve görüş eklendi)
ANKARA, 10 Temmuz (Reuters) - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın dün AKP Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nu hükümeti kurmakla yetkilendirmesinin ardından gelecek hafta resmen başlayacak koalisyon görüşmelerinin ilk turundan sonuç alınması ihtimali az görünürken; AKP diğer turlarda CHP ve MHP ile bir ortaklık kurmaya yoğunlaşacağını açıkladı.
Bosna-Hersek ziyareti öncesi İstanbul Atatürk Havalimanı'nda basın toplantısı düzenleyen Davutoğlu, "Bütün partilere özellikle MHP ile CHP'ye aynı mesafedeyiz. Bütün partilerle görüşüyoruz ama yoğunluğu bu iki partiye verip netice almaya çalışacağız. Karşı tarafın da iradesi önemli. Ama ilk tur üç parti ile de görüşmeyi gerçekleştireceğiz" diye konuştu.
AKP 7 Haziran seçiminde tek başına iktidar olabilecek çoğunluğu kaybetti ve 258 sandalye kazandı. TBMM'de CHP'nin 132, MHP ve HDP'nin ise 80'er milletvekili bulunuyor.
Davutoğlu, gelecek hafta Pazartesi günü CHP, Salı günü MHP ve Çarşamba günü HDP ile görüşeceklerini söyledi. Bu kapsamda Davutoğlu, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile Pazartesi günü saat 1400'te biraraya gelecek.
AKP'li bir yetkili de ilk tur görüşmelerde bağlayıcı bir tavır almaktan kaçınacaklarını ve karşı tarafın düşüncelerini dinleyeceklerini belirterek, "Ona göre bir değerlendirme yapacağız. Ama bu kurucu karar olmayacağı gibi, kendimiz için de bağlayıcı bir tavır belirlemekten kaçınacağız. Araya bayram girecek ve burada da gayriresmi olarak temaslar sürdürülür" dedi ve ekledi:
"İkinci tur öncesi doğal seleksiyon olabilir. Bir ya da iki partiyle ikinci tur görüşmesi yapmanın gerekli olmadığı sonucuna varılabilir. Tek bir partiye yoğunlaşılabilir. İlk tur görüşmelerin ardından hangi yolun çıkmaz yol olduğu da bizim açımızdan belirlenir."
Başbakanlık kaynakları, koalisyon müzakerelerini yürütecek komitelerin CHP ve MHP'nin seçim vaatleriyle ilgili olarak ayrıntılı raporu Davutoğlu'na sunduklarını açıklamışlardı.
Koalisyon görüşmelerinin ilk turunda partiler eşit sayıda heyetlerle müzakere yapacaklar.
AKP'nin parti içinde kurduğu CHP ile müzakere komisyonunda, Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Kültür Bakanı Ömer Çelik, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Eski Ulaştırma Bakanı Lütfi Elvan, Genel Başkan Başdanışmanları Hüseyin Çelik ve Ali Sarıkaya ile Ankara Milletvekili Mücahit Arslan bulunuyor.
AKP'nin MHP ile müzakere heyetinde ise Enerji Bakanı Taner Yıldız, Meclis Başkanvekili Naci Bostancı, Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu, Grup Başkanvekili Mahir Ünal ve bir dönem MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin danışmanlığını yapan AKP milletvekili Vedat Bilgin de bulunuyor.
Anayasaya göre cumhurbaşkanının görevlendirme yaptığı tarihten itibaren hükümet kurulması için 45 günlük süre bulunuyor. Bu sürenin dolacağı 23 Ağustos tarihine kadar hükümet kurulamaması halinde, cumhurbaşkanının atayacağı bir seçim hükümeti ile ülkeyi erken seçime götürme alternatifi bulunuyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN FAKTÖRÜ
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın rolü ve AKP üzerindeki etkinliği, AKP ile olası bir koalisyonun kurulması ve kurulsa bile kalıcı olmasının önündeki en önemli engel olarak görülüyor.
CHP, MHP ve HDP gerek seçim öncesinde, gerekse seçim sonrasında yaptıkları açıklamalarda Erdoğan'ın anayasal sınırlara çekilmesini ve 17-25 Aralık 2013 yolsuzluk dosyalarının yeniden gündeme getirilmesini hükümette yer almanın koşulları olarak sundular. MHP buna ek olarak çözüm sürecinin durdurulmasını da istedi.
Öte yandan, bazı AKP yetkilileri ve analistler, Erdoğan'ın ülkenin hükümetsiz kalmaması ve tüm koalisyon seçeneklerinin denenmesi gerektiği söylemine karşın, bunun bir "taktik" olduğunu; ve seçim sonrası dönemi kendisi dizayn ederek AKP'yi yeniden tek başına iktidar yapmasını beklediği bir erken seçime gitme stratejisi olduğunu belirtiyorlar. urn:newsml:reuters.com:*:nL8N0ZN384 urn:newsml:reuters.com:*:nL5N0YY1F3
Nitekim, Kılıçdaroğlu, bugün Hürriyet Gazetesi'nde yer alan açıklamalarında, koalisyon koşullarının olgunlaşmadığını belirterek, "Davutoğlu'nun Saray'dan bağımsız hareket edeceği konusunda endişem var. Süreç o noktada olgunlaşmış değil" diye konuştu.
Davutoğlu ise Kılıçdaroğlu'nun sözlerine daha önceki açıklamalarında olduğu gibi cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanlığı makamının koalisyon müzakerelerinin bir parçası olmadığına vurgu yaparak ve partilerin önyargılardan uzaklaştığı taktirde Türkiye'nin sağlam bir koalisyon hükümetine kavuşacağını söyleyerek yanıt verdi.