Foreks - Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, vatandaşların can ve mal güvenliğini korumak amacıyla Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) faaliyetlerini etkin bir şekilde sürdürüyor. Denetimin dijitalleşmesine yönelik çalışmalar kapsamında hayata geçirilen mobil uygulama ile denetimin her aşaması anlık olarak etkin bir şekilde izlendi ve raporlandı. İki aşamalı eylem planı ile Türkiye’ye giren güvensiz ithal ürünler engellendi. Bakanlık, yılın ilk dokuz ayında 26 binden fazla denetim gerçekleştirdi. Uygunsuz ürünler nedeniyle imalatçı, ithalatçı, dağıtıcı ve satıcılara yönelik 82 milyon 688 bin 994 TL idari para cezası uygulandı.
Gözetim faaliyetleri kapsamında firma ziyaretleri yapılarak, hizmet yeri için bilgilendirme faaliyeti yürütüldü. Üreticilere ve ithalatçılara mevzuatın getirdiği yükümlülükler hakkında bilgilendirme yapıldı, piyasaya arz edilen ürünlerin tüketici güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde tasarlanması ve üretilmesi konusuna dikkat çekildi. Etkin bir şekilde yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi ile haksız rekabet engellenerek yerli ve milli ekonomiye katkı sağlandı.
PGD faaliyetleri, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Metroloji ve Sanayi Ürünleri Güvenliği Genel Müdürlüğü koordinasyonunda 81 il müdürlüğündeki denetçiler tarafından gerçekleştiriliyor. 2024 yılının ilk dokuz ayında, Bakanlık denetçileri tarafından 26 bin 763 gözetim ve denetim faaliyeti yürütüldü. Bu süreçte 15 bin 35 ürün denetimi, 6 bin 420 hizmet yeri denetimi gerçekleştirildi. Uygunsuz çıkan ürünler nedeniyle imalatçı, ithalatçı, dağıtıcı ve satıcılara yönelik 82 milyon 688 bin 994 TL idari para cezası uygulandı.
Bu dönemde en çok denetim yapılan ürün grubu, elektrikli ekipmanlar ve asansörler oldu. 396 ürün güvensizlik şüphesi ile teste gönderildi. 369 üründe tespit edilen aykırılığın giderilmesi için süre verildi.
TÜKETİCİ GÜVENLİĞİNİ TEHDİT EDEN ÜRÜNLER TOPLATILDI
Metroloji ve Sanayi Ürünleri Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yılın ilk dokuz ayında 101 farklı marka-model hakkında da güvensizlik kararı verilerek bu ürünler piyasadan toplatıldı. Toplatılan ürünler arasında kablo, LED panel, şarj cihazı, priz, elektrikli battaniye, vantilatör, kazan, motosiklet kaskı, karavan, ekskavatör, kaplanmış lastik, O1 kategorisi araçlar, et kıyma makinesi, set üstü ocak, kaya kırıcı kartuş, LED sürücü gibi ürünler yer aldı.
Bakanlık denetimlerinde hem tüketicileri hem de yerli üreticinin rekabet edebilirliğini tehdit eden ithal ürün denetimlerine de yer verildi. Yıl içinde yapılan ürün denetimlerinin yüzde 56’sı ithal, yüzde 44’ü yerli olarak gerçekleşti.
2 AŞAMALI EYLEM PLANI
Denetimlerde ithal ürünlere ağırlık verilmesi ile Türkiye’ye gelen güvensiz ürünlerin piyasadan toplatılması ve yerli üreticilerin oluşan haksız rekabetle korunması amaçlanıyor. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı’nın Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) üzerinde yer alan büyük veri, risk analizine tabi tutularak teknik düzenlemesine uygun olmadığı şüphesi taşıyan ürünler iç piyasada denetleniyor. Benzer şekilde iç piyasa denetimlerinde tespit edilen ve ürün güvenliği mevzuatına uygun olmayan ithal ürünler ise Ticaret Bakanlığı’na bildiriliyor, böylece iki aşamalı eylem planı ile Türkiye’ye giren güvensiz ithal ürünler engelleniyor.
ETKİNLİĞİNİN ARTIRILMASINA YÖNELİK STRATEJİ
Gözetim faaliyetleri kapsamında firma ziyaretleri yapılarak 4 bin 448 ürün ve 860 hizmet yeri için bilgilendirme faaliyeti yürütüldü. Bu faaliyetler kapsamında, yerli üreticilere ve ithalatçılara mevzuatın getirdiği yükümlülükler hakkında bilgilendirme yapıldı. Bilgilendirmelerde piyasaya arz edilen ürünlerin tüketici güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde tasarlanması ve üretilmesi konusuna dikkat çekildi.
DİJİTALLEŞME İLE MÜKERRERLİKLERİN ÖNÜNE GEÇİLDİ
Denetimlerin dijitalleşmesine yönelik çalışmalar kapsamında Bakanlık, mobil uygulama projesini hayata geçirdi. Proje ile denetimin her aşamasının anlık olarak etkin bir şekilde izlenebilirliği ve raporlanması sağlandı. Tüm denetim verilerinin anlık izlenmesi ve raporlanması ile mükerrer denetimlerin ve numune alımının önüne geçildi. Böylece, denetim faaliyetlerinin hızı ve etkinliği artırıldı. Geliştirilen PGD veri tabanı üzerinde test ve muayene, idari para cezası, idari yaptırım ve gönüllü geri çağırma faaliyetlerini de içeren tüm denetim süreçleri etkin olarak izleniyor.