* 2015'te öngörülen iki A400M teslimatından biri Mayıs'taki kaza nedeniyle gerçekleşemedi
* 2016'daki iki A400M teslimatında da gecikme öngörülüyor
* Düşen A400M uçağının yerine teslim edilecek uçağın teslimat tarihi ile ilgili görüşmeler sürüyor
Tülay Karadeniz
ANKARA, 8 Ocak (Reuters) - Türkiye'nin, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin havadan nakliye ihtiyacını karşılamak üzere Airbus Defence&Space firmasından tedarik ettiği ve sözleşme gereği geçen yıl iki adetinin teslim edilmesi gereken A400M uçaklarından birisi uçuş testleri sırasında meydana gelen kaza nedeniyle teslim edilemedi, bu yıl teslim edilmesi gereken iki A400M uçağının da teslimatlarında gecikme yaşanması öngörülüyor.
Türkiye, Avrupa Müşterek Silahlanma ve İşbirliği Teşkilatı (OCCAR) ile ana yüklenici Airbus Defence&Space ile 2003'te imzaladığı geliştirme ve tedarik sözleşmesi kapsamında TSK'nın nakliye uçağı ihtiyacını karşılamak üzere 10 adet A400M uçağı almaya karar vermişti.
Bu kapsamda Türkiye'nin 2018 yılı sonuna kadar alacağı 10 A400M'den ilk ikisi 2014'te teslim edilirken geçen yıl da ikisinin daha teslim edilmesi öngörülüyordu.
Ancak Türkiye'ye teslim edilecek iki uçaktan birisinin geçen yıl Mayıs ayında ilk uçuş testi sırasında düşmesinin ardından teslimatlar planlandığı şekilde gerçekleşemedi.
Reuters'in savunma sanayi yetkililerinden edindiği bilgiye göre, MSN023 numaralı üçüncü uçağın 9 Mayıs 2015'te İspanya'da gerçekleştirilen uçuş testleri sırasında yaşanan kaza nedeniyle teslim edilememesi sonrası Airbus Türkiye'ye geçen yıl sadece MSN028 numaralı uçağı teslim edebildi.
"MSN023 yerine teslim edilecek uçağın teslimat tarihi ile ilgili görüşmeler devam ediyor" diyen bir Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) yetkilisi, "Şirkete düşen uçak için de yeni bir ödeme de yapılmayacak. Ancak proje kapsamında tüm ülkelere yapılan teslimatlarda gecikmeler söz konusu ve gecikme cezası uygulanmaktadır" dedi.
Airbus firması, A400M projesinde uçağın geliştirilmesi sırasında karşılaşılan motor ve entegrasyon sorunları nedeniyle Almanya, Belçika, Fransa, İngiltere ve İspanya'nın da yer aldığı projede teslimatlar konusunda birkaç yıldır sorunlar yaşıyor.
Bu yılın teslimat takviminin gelişmelerden nasıl etkileneceği sorulduğunda ise yetkili, "A400M Sözleşmesi'ne göre, 2016 yılının Nisan ve Haziran ayında olmak üzere, iki adet uçağın Türk Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmesi gerekiyor. Ancak bu teslimatlarda gecikmeler olacağı öngörülüyor" dedi.
TSK ENVANTERİNDEKİ A400M'LER UÇUYOR
Geçen yıl Mayıs ayında Türkiye'ye teslim edilecek üçüncü A400M uçağının ilk uçuş testi sırasında düşmesinin ardından TSK envanterine 2014'te katılan iki uçağın uçuşları güvenlik gerekçesiyle durdurulmuştu. Reuters'in savunma sanayi yetkililerinden edindiği bilgiye göre iki uçağın uçuşları 18 Haziran 2015'te tekrar başlatıldı.
Sözkonusu kazayla ilgili olarak İspanya Havacılık Otoritesi DGAM'ın resmi raporunun henüz yayımlanmadığını ve savcılık soruşturmasının da halen devam ettiğini belirten SSM yetkilisi Airbus tarafından, tespit edilen sorunların ortadan kaldırılmasına ilişkin önleyici tedbirlerin belirlenerek ülkelere yayımlandığını ve proje kapsamında Kalite ve Sertifikasyon kurullarının, Airbus'ın sorunları doğru tespit ettiği ve geçerli çözümler üretebildiğinden emin olmak üzere denetimlerini devam ettirdiğini belirtti.
"MSN023 yerine teslimat takviminde yer alan başka bir uçağın teslim edilecek olması ve kaza sonrası uçuş testlerinin durdurulmuş olması gibi nedenlerle program takviminde güncelleme yapılması gerekecek" diyen yetkili, "Bunların dışında yaşanan kazayla ilgili olarak sözleşme kapsamını teknik olarak etkileyen bir husus bulunmuyor" dedi.
Airbus grubu, Aralık ayında yaptığı açıklamada şirketin 2016 yılında en az 20 A400M uçağını teslim etmeyi planladığını açıklamıştı.