Kakao fiyatlarında rekor seviyelerin görüldüğü bir yılı tamamlamamıza çok az kaldı. Batı Afrika’daki hava koşulları ve mahsulde görülen hastalıklar arzın önemli ölçüde düşmesini sağladı. Ayrıca Avrupa Birliğinin ormansızlaşmayı önleme çabaları ile birlikte kakao ithalatında izlenen kısıtlama, fiyatların daha da yükselmesini sağladı. Dünya kakao üretiminin %70’ini sağlayan Batı Afrika’da yaşanılan bu olumsuzluk ile birlikte Kakao fiyatı yıl içerisinde %135’lere varan yükseliş sergiledi.
2024 Nisan’da gördüğü zirve sonrasında mevsimsellik faktörünün lehine ilerlemesi ile birlikte oluşan realizasyon bu sefer de azalan stoklar sebebiyle fiyatların yeniden yükselmesini sağladı. Bu yükseliş 6419 dolar dip noktası itibariyle %40 olarak izah edilebilir. Son fiyat ışığında yıl başından bu yana sergilediği performans %115 pozitif olarak devam ederken Kakao fiyatındaki olası yükselişin ve yeni rekor denemesi ihtimalinin güçlü kaldığı görülmektedir
Kakao Fiyatında 10 Bin Dolar Hedefi
Citi Research: kısa vadede yukarı yönlü fiyatlama davranışının 10 bin dolar seviyesine kadar devam edeceğini düşünmektedir. Bu düşüncesini özellikle Fildişi Sahili ve Gana’da hasadın yetersiz olduğu, Batı Afrika'da mahsul bakımı ve gübre uygulamalarının önceki yıllara kıyasla düşük seviyede seyretmesi ve tarihi düşük seviyelerdeki stokların yakın vadede yenilenmesinin beklenmemesi olarak gerekçe göstermektedir.
ICCO (International Cocoa Organization) ve FAO (Food and Agriculture Organization): Küresel arzın mevcut talebi karşılayamayacağını, stokların toparlanmasının ise 2025 sonrasını bulabileceğini belirtiyor.
FAO (Food and Agriculture Organization) : Tarımsal projeksiyonlarına göre, azalan gübre kullanımı nedeniyle mahsul verimliliğinde %10’luk bir düşüş beklenmektedir.
Çiftçi Beklentileri ve İklim Etkileri
- Fildişi Sahili: Harmattan rüzgarlarının başlamış olmasına rağmen, henüz yoğun bir etki gözlenmemekte. Hasadın Aralık sonunda yoğunlaşması bekleniyor.
- Gana: Aralık ayında beklenen yağışların ağaç sağlığını artırması ve mahsul gelişimini desteklemesi umut ediliyor.
- Kamerun: Kurak sezonun başlamasıyla birlikte fermente süreçleri hızlanmış olsa da, genç kakao ağaçlarının zarar görme riski endişe yaratmaktadır.
- Nijerya: Ana hasadın Aralık ayında tamamlanması bekleniyor. Ancak yol altyapısındaki eksiklikler, mahsul taşımacılığında sorunlara neden oluyor.
Çiftçilerden gelen açıklamalar neticesinde kısa vadeli görünümde iklim koşullarının henüz bir tehlike yaratmadığını ve ağaç sağlığına yönelik iyimser beklentilerle fiyatlarda düşüşler görülebileceğini, ancak orta ve uzun vadeli görünümde rüzgarların ilerleyen dönemde yoğunlaşma beklentisi, kuraklık sebebiyle yoğun güneş ışığından özellikle yeni dikilen kakao ağaçlarının zarar görme riski ve doğal olarak yeni ağaçların verim süresini etkileme psikolojisi, ayrıca mahsul üzerinde etkili olabilecek böcek zararları, bakım yetersizliği gibi başlıkların fiyat üzerindeki yükseliş eğilimini destekleyebileceğini söyleyebiliriz.
Tarım ürünlerine yönelik güncel / gün içi haber akışı diğer emtialara nazaran daha kısıtlı. Bu açıdan düzenli olarak özellikle Batı Afrika’daki bölgelerde izlenecek hava tahminleri fiyatlama davranışlarını kısa vadeli yorumlayabilmek adına önemlidir. Tabi bu süreçte limanlardaki stoklarda izlenen değişimler de genel fiyatlama davranışını orta vadeli yorumlayabilmek için önemli olabileceği unutulmamalıdır.
Genel haber akışı takibinde;
- Güncel hava tahminleri,
- İklim Değişimleri,
- Stok İstatistikleri,
- Büyük Kakao İşleyicileri ve Çikolata Üreticilerinin faaliyet raporları,
- CFTC Kontrat Değişimleri,
- World Meteorological Organization (WMO), World Cocoa Foundation (WCF), ICE Futures, OECD, Dünya Bankası, International Cocoa Organization (ICCO), FAO, IMF gibi öncü kuruluşların Emtia Raporları takip edilebilir.
Liman ve Stok Verileri
ICE Futures (Intercontinental Exchange) ABD Borsası tarafından takip edilen liman depolarındaki stoklar, Ekim ve Kasım aylarında son 20 yılın en düşük seviyesine gerilemiştir. Küresel tedarik zincirindeki bu yetersizlik, fiyatların yukarı yönlü baskı altında kalmasını sağlıyor. ICCO’nun son analizine göre, stokların artış göstermesi için üretim tarafında ciddi bir atılım gereklidir.
Kakao İşlemcilerinin Stratejileri
CFTC (Commodity Futures Trading Commission) verilerine göre:
- Toplam Açık Pozisyonlar: Long pozisyonlar 7.518 kontrat artarken, short pozisyonlar 7.062 kontrat artmıştır.
- Spekülatif İlgi: Nette satışların bir miktar daha yoğun olduğu gözlense de, long pozisyonlardaki artış piyasa oyuncularının yükseliş beklentisinin sürdüğüne işaret ediyor.
Genel Değerlendirme:
Kakao piyasasında kısa vadeli yükseliş senaryosu güçlü bir şekilde devam ediyor. Teknik olarak kritik seviyelerin aşılması durumunda 10.000 dolar eşiğinin test edilmesi beklenebilir. Orta ve uzun vadede ise:
- İklim Riskleri ve Bakım Eksikliği: Harmattan rüzgarlarının yoğunlaşması ve bakım faaliyetlerindeki azalma, mahsul verimliliğini tehdit etmektedir.
- Stok Yenilenmesi: Azalan stoklar, 2025’e kadar piyasa dengesini bozabilir.
- Politik ve Ekonomik Faktörler: AB'nin sürdürülebilirlik politikalarının genişletilmesi ve global gübre fiyatlarındaki artış, maliyet baskısını artırabilir.
Kakao piyasasını etkileyen temel faktörlerin dinamik yapısı nedeniyle, düzenli hava tahmini raporları, stok verileri ve üretim bölgelerinden gelen güncellemelerin yakından takip edilmesi, fiyat hareketlerini öngörmek adına kritik öneme sahiptir.
Teknik Görünüm
GCM Metatrader 4 vasıtasıyla hazırlamış olduğumuz Kakao (Cocoa) fiyat analizimizde özellikle Nisan 2024 tarihinden bu yana etkisini hissettiren negatif trendin 2024 Kasım ortasında sona erdiğini ve fiyatın ilgili bölgeden yaklaşık %22 yükseldiğini izlemekteyiz. Nitekim Kasım ayı aylık performansında da Kahve ile birlikte sergilediği %25’e yakın iyimserlik bu süreçteki değişimi net bir şekilde görmemize olanak tanımaktadır.
Teknik açıdan Kakao için 34 periyotluk üstel hareketli ortalama 8415 seviyesi önemli olmakla birlikte kısa vadeli olarak ortalama üzerindeki iyimser senaryo devam etmektedir. Bu düşünce ile 9100 seviyesi yükselişin ilk hedefi olup, 9350 ve 9540 seviyeleri potansiyel direnç noktalarıdır. Özellikle 9350 üzerindeki kalıcı hareketler 9800 ve 10100 seviyelerine doğru yeni bir rallinin önünü açabilir. Aksi takdirde kısmi realizasyon izlenebilir. Bu realizasyonun ortalamaya ulaşması içinse 8785 – 8660 bölgesinin aşağı yönlü kırılması gerektiği unutulmamalıdır.
Kısa vadeli olarak iyimser koşulların yer aldığı çiftçi beklentilerinin desteklenmesi koşuluna bağlı oluşacak olası fiyatlama reaksiyonunun daha derin bir şekilde gündemimizi meşgul etmesi içinse ortalama altında kalıcı hareketlere ihtiyaç olduğu unutulmamalıdır. Bu tür bir teyit ile trend değişiminin gerçekleştiği 7580 dolar seviyesine doğru baskı görülebilir. Ancak bu baskı oluşsa da genel iyimser algının trend değişimi sebebiyle yeni bir fırsat yaratabileceği unutulmamalıdır. Fiyatlama açısından da bu tür derin bir satış baskısı olur mu hususu soru işaretini beraberinde getirmekle birlikte ortalama üzerindeki seyrin devamlılığını güçlü görmekteyiz.
