Yazar: Geoffrey Smith
Investing.com – Cuma günkü OPEC+ toplantısında terslenmesinin ardından Suudi Arabistan, Rusya’ya ve ABD’ye fiyat savaşı ilan ettiği için petrol piyasalarında karmaşa var. Küresel piyasalar tepetaklak olurken güvenli limanlara olan talep yükseliyor. Altın 2012’den beri ilk kez 1.700 doları görürken 10 yıllık Hazine verimi 20 puan düşüşle tüm zamanların düşük seviyesini gördü. Bu hareketliliğin çoğu İtalya’daki gelişmelerden kaynaklandı; koronavirüs salgını nedeniyle ülkenin en zengin ve en üretici bölgeleri etkin karantina altına alındı. Şok dalgaları borç piyasalarına da yansıdı, salgın başladığından itibaren Lübnan borç temerrüdü yapan ilk ülke oldu.
İşte 9 Mart Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Petrolde kan gölü
Suudi Arabistan, Cuma günkü toplantısında üretim kesintisi planının Rusya tarafından reddedilmesi üzerine petrol fiyatları %30 kaybederek yaklaşık 30 yılın en büyük tek günlük düşüşünü yaşadı. Krallık, pazar payını geri alma çabası ile piyasadan ham petrol çekme politikasını terk ediyor.
Online gazete haberlerine göre çöl krallığı gelecek ay boyunca üretimi günlük 10 milyon varil artırmayı planlarken devlet petrol şirketi Arap Light harmanının resmi satış fiyatını Brent’in altına 10,25 dolara düşürdü.
Bu hamle, OPEC ve Rusya arasında dört yıldır olan işbirliğinin sonu ve herkesin tek olması anlamına geliyor.
27,34 dolara kadar düşen ABD ham petrol vadeli işlemleri %22 düşüşle 32,26 dolara geriledi. Brent %20,6 kayıpla 35,91 dolara düştü.
2. Petrol ile virüs korkuları el ele yürürken küresel piyasalar serbest düşüşte
Virüsün yayılmasına ilişkin endişeler, petrol piyasalarındaki çalkantı ile birleştikten sonra küresel piyasalar alt üst oldu.
Dow 30 %4,9 düşüş yaşarken S&P 500 %5,0 ve Nasdaq 100 %4,8 kaybetti.
Avrupa piyasaları %8 düşüşle 2009’dan beri gördüğü en kötü günlük kayıp yoluna girdi. Stoxx %5,9 düşük seviyeye doğru toparlanırken FTSE 100 ve DAX %6,2 geriledi.
Çin piyasaları %4,1 gerilerken yenin dolar karşısında uçuşa geçmesiyle Japonya’da Nikkei %5,4 kayıp yaşadı.
3. İtalya kilitli; Almanya reaksiyon vermeye başlıyor
İtalya, nüfusunun dörtte birini karantinaya alarak ilk çeyrekte Euro bölge ekonomisine önemli bir darbe vurmayı neredeyse garantiledi. Bölgeler arasında Lombardiya, Veneto ve Emilia Romagna var ve bu üçlü ülkenin en önemli ve ekonomik olarak üretici olduğu bölgeler.
Tedbirler, geçen hafta ülke çapında yaşanan okul ve üniversite kapatmaları takip etti.
Bununla beraber, bu tedbirler Euro bölgesinin en büyük üçüncü ekonomisinin art arda ikinci çeyrekte de ekonomik daralmaya sevk ediyor, bu da sırayla İtalya’nın borçları yönetme yetisine dair korkuları canlandıracak. 10 yıllık İtalyan hükümet tahvilleri 20 puan artış yaşayarak diğer piyasalarda düşüş yaşayan verim trendini tersine çevirdi.
Avrupa’nın diğer bölgelerinden Almanya’da ise hükümet virüsle ilişkili ilk tedbirlerini onaylayarak 12 milyar euroyu işgücünün çalışma saatlerini düşürmek zorunda kalan şirketlere sübvansiyon olarak ayırdı. Havayolu Lufthansa böyle bir yardım için hükümete başvurmuştu.
Virüste yeni tespitler Avrupa ve ABD’de artmaya devam ediyor ancak Çin ve Güney Kore’de yavaşladı.
4. Dolar alt üst oldu, tahvil verimleri çöktükçe altın yükseliyor
Fed’in ek faiz indirimleri yapacağına ilişkin beklentiler arasında dolar, gelişmiş piyasa rakipleri karşısında 18 ayın en düşüğünü gördü. Altın sekiz yıl içinde ilk defa 1.700 doları aşarken 10 yıllık ABD Hazine tahvil verimi 23 puanlık bir düşüş daha yaşayarak %0,47 ile yeni rekor seviyeye geriledi.
Yen ve frank gibi güvenli liman dövizleri artarken Euro da düşüş yaşamadan önce 1,1493 dolara kadar yükseldi. Euro son iki hafta içinde dolar karşısında %5 yükselerek Avrupa Merkez Bankası’nın Perşembe günkü konsey toplantısında para politikasını daha da genişleteceği beklentilerini teşvik etti.
IHS Markit’te kıdemli Euro bölgesi ekonomisti Ken Wattret, mevduat faizinde 10 puan indirim ve aylık tahvil alımlarında 10-20 milyar Euro arasında artış bekliyor.
5. Lübnan, yüksek getirili borç piyasası yeniden yapılandırma dalgası için hazırlanırken temerrüde düştü
Suudi Arabistan’ın ABD’li kayaç petrol üreticilerine bir tehdit olan petrol fiyatı savaşı ilan ettikten sonra küresel borç piyasaları, yeni bir temerrüt ve yeniden yapılandırma dalgasıyla karşı karşıya.
Diğer yandan Lübnan uluslararası borç ödemelerini dondurup yeniden yapılandırma koşulları ararken koronavirüs bu yılın ilk hükümet temerrüdü için bir katalizör görevi gördü.
Virüs, Avrupa'nın en büyük bölgesel havayolu şirketi Flybe için son zararı ortaya koyarken Anheuser Busch Inbev (BR:ABI) ve sinema salonu operatörü Cineworld gibi borçlu şirketlere büyük zarar verdi.