Avrupa, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının ekonomiye olası etkilerinden de endişe duymaya başladı. Özellikle İtalya'da çok sayıda vaka tespit edilmesi sonrasında, virüsün kıtaya yayılma ihtimali tüm Avrupa piyasalarında durgunluğa, bazılarında da düşüşe neden oldu.
Haftanın son işlem günü, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 3,38 azalarak 5.309,9 puana geriledi. İngiltere'de FTSE 100 endeksi günü yüzde 3,18’lik düşüşle 6.580,61 seviyesinden tamamladı.
İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 3,58 değer kaybederek 21.984,21 ve Almanya'da da DAX 30 endeksi yüzde 3,86 düşerek 11.890,35 seviyesinden kapattı.
Bu göstergeler düşmeye devam ederse varlıkları doğrudan ve dolaylı olarak piyasalardan etkilenen tüketiciler harcamaları keserek tasarruf moduna geçecek.
İtalya'nın kuzeyinde yer alan 12 yerleşim yerinin geçtiğimiz hafta içerisinde karantinaya alınmış olması korkuları ve endişeleri gidermiş değil. Avrupa piyasalarında birkaç gün içerisinde ciddi düşüşler başlayabileceği konuşuluyor.
İtalya en olumsuz etkilenen Avrupa ülkesieuronews'e konuşan Oxford Economics firmasının başanalisti İtalyan Nicola Nobile şunları söylüyor:
"Hali hazırda turizmde negatif etkileri görmeye başladık. Bu da İtalyan ekonomisinin her alanını etkileyen bir sektör. Oteller boşaldı, restoranlar sinek avlıyor. Turizm dışında otomotiv gibi bazı endüstrilerde de durgunluk görüyoruz çünkü lojistik firmaları da önlemler almaya başladı."
Lombardy bölgesinde virüsten en ağır etkilenen dört yerleşim yeri, İtalyan ekonomisinin yüzde 12'sini ve Euro Bölgesi'nin de yüzde 2'sini temsil eden oldukça önemli iş ve turizm merkezleri. Nobile'a göre salgın, yılın ilk yarısında milli ekonomiye en az yüzde 0,1 zarar vermiş olacak.
Tüm kıtada küçülme yaşanabilirEkonomistler salgının ilerleme hızına göre diğer Avrupa ülkelerinde de şok dalgaları görülebileceğini ve ekonomilerin küçülme yaşayabileceğini düşünüyor.
Oxford Economis'te çalışan bir diğer uzman Angel Talavera da durumun 'tam pandemik' hale dönüşmesi söz konusu olduğu takdirde önce Güney Avrupa, ardından tüm kıtada küçülme yaşanacağını belirtiyor.
Talavera Euro'nun hali hazırda son derece yavaş bir büyüme hızında ilerlediğini hatırlatıyor.
DSÖ henüz 'pandemik' demiyorKüresel risk seviyesini "yüksek"ten, "çok yüksek"e çıkaran Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) henüz Covid-19'u bir 'pandemik' olarak tanımlamasa da bu konuda yeni bir kategorilendirme sistemi kullanan DSÖ'nün pozisyonu eski sisteme göre daha belirsiz.
Almanya da risk altındaSon yılların en zayıf ekonomik dönemlerinden birini yaşayan İtalya'nın aynı zamanda kıtada virüsle ilk mücadele eden ülke olması da bu süreçte İtalyan hükümetine yardımcı olmadı.
Almanya ekonomisinin de tedarik zincirinde yaşanan yavaşlama nedeniyle riskte olduğunu ekleyen Talavera, Almanya'nın da bir süredir durgunluk belirtileri gösterdiğine dikkat çekiyor.
En iyi ihtimalle yarım puan düşüşFransız Ekonomi Araştırmaları Merkezi'nde çalışan (CEPIL) Michel Fouquin ise "En iyi ihtimalle bile küresel büyüme yarım puan düşüş yaşayacak" diyor. En kötü ihtimalin de virüsten ötürü ülkelerin mali ve bütçe konularında yanlış kararlar almaları ile ortaya çıkacağına vurgu yapıyor.
Turizm darbe aldıFransız Finans Bakanı Bruno le Maire hafta sonu CNBC'ye verdiği bir röportajda, ülkesinin turizm sektörünün hali hazırda virüs nedeniyle darbe aldığını açıkladı ve şunları söyledi:
"Gelen turist sayısında ciddi azalma var. Beklenenden yüzde 30-40 daha az, böyle bir azalmadan söz ediyoruz. Bu da elbette Fransız ekonomisini etkiliyor."
Havayolu sektörü 25 milyar euro zarar edebilirHavayolu şirketleri şimdiden gelişmelerin etkisini en fazla hissedenler arasında. Çin'e olan tüm uçuşlar iptal edilirken Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, Asya-Pasifik hattında çalışan havayolu şirketlerinin 2020 yılı toplamında 25 milyar euroluk bir kayıp yaşayacağını öngörüyor.
Maliyet düşürme önlemleri alınıyorScandinavian Airlines Yönetim Kurulu Başkanı Rickard Gustafson, durumun yaz aylarına sarkması halinde sadece bölge uçuşları gerçekleştiren değil, küresel ölçekte tüm sektörün ciddi zarar ile karşı karşıya kalacağını belirtiyor.
Lufthansa Çin seferlerinin iptal edilmesi nedeniyle yaşanan kayıpları telafi etmek adına bazı maliyetleri düşürme yoluna gidileceğini duyururken, diğer Avrupa havayollarından da benzer önlemler alınacağına ilişkin sinyaller gelmeye başladı.
Kısa vadede Çin'in alternatifini bulmak zorAy başında euronews'e değerlendirmede bulunan AB Ekonomi Komiseri Paolo Gentiloni, salgın ne kadar uzun sürerse etkisinin de o ölçüde katlanarak artacağını belirtmiş, özellikle Çin gibi dünya üretiminin çok büyük bir pastasını elinde bulunduran bir ülkede baş göstermiş olmasının küresel ekonomi için çok kötü olduğunu kaydederek şunları söylemişti:
"Son 2003 SARS salgınından bu yana Çin'in dünya ekonomisindeki yeri çok değişti. O dönem küresel ekonominin yüzde 4'ü idi, bugün ise yüzde 18'ine denk geliyor. Dolayısı ile Çin'de bir problem çıktığında tüm tedarik zincirini etkiliyor. Üstüne turizmi, ulaşımı ve diğer sektörleri de etkiliyor. Dünyanın en kalabalık ülkesi aynı zamanda size en fazla turisti gönderecek olan yer."
Kısa vadede tedarik için Çin'in alternatifini bulmanın zor olduğunu belirten Gentiloni, 2020'nin ilk yarısının olumsuz etkilenmesinin kaçınılmaz olduğunu belirtiyor.
IMF büyüme rakamlarını revize edecekUluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Gerry Rice da salgın nedeniyle küresel ölçekte bir 'belirsizlik' yaşandığını ve IMF'nin muhtemelen küresel büyüme rakamlarını revize edeceğini aktardı.