Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – ABD istihdamındaki iş olanakları raporu ile Michigan Üniversitesi’nin tüketici hissiyatı anketi, Cuma gününün ekonomi takvimini dolduruyor. Rusya, Ukrayna ve Polonya sınırındaki agresif duruşu ile Avrupa’yı diken üstünde tutuyor. Borsa yükselecek ancak yine de enflasyon yüzünden haftayı düşük bitirebilir. COP26 başladığı gibi başarısız bir şekilde bitiyor.
12 Kasım Cuma günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. Gözler JOLTS ve enflasyon beklentilerinde
ABD’nin işgücü piyasası ve enflasyonu etkileme yetisi yine ilgi çekecek: Çalışma Bakanlığı, aylık İş Olanakları ve İşgücü Devir Anketi’ni (JOLT) paylaşacak.
Analistler Ekim ayında iş açığının, 10,44 milyon olan Eylül ayına göre Ekim ayında 10,30 milyona düşmüş olduğunu düşünüyor ancak bu rakam, Ağustos ayında görülen 11,10 milyonluk rekor seviyeden çok da uzak değil. Rakam hala, 2019 yılında salgın öncesine göre yaklaşık 3 milyon fazla.
Michigan Üniversitesi ayrıca Kasım ayı tüketici hissiyatı anketini paylaşacak ve esas ilgi, geçen ay 2008’den beri en yüksek seviyeyi gören enflasyon beklentileri alt endeksinde olacak gibi görünüyor. Ana enflasyonun 30 yılın yükseğini gördüğüyle ilgili manşetlere bakılırsa alt endeks, artış yönlü bir sürprize karşı kırılgan görünüyor.
2. Rusya Avrupa’yı savaşla tehdit ediyor
Rusya’nın savaş tehdidi son yıllarda daha görünür hale gelmeye başladı ve müttefiki Belarus’un, hileli seçim ve siyasi baskıdan dolayı AB’den yeni yaptırımlarına maruz kalmasını önleme çabalarını destekledi.
Kremlin Ukrayna sınırına yine asker yığdı ve ABD’li diplomatların, Rusya'nın yedi yıl önce işgal ettiği ülkeye yeni bir saldırı düzenleyebileceği konusunda uyarmasına yol açtı. Rusya ayrıca Belarus'un kuzeybatısında, Polonya ve Litvanya ile sınır komşusu olan Grodno kasabası yakınlarında Belarus ile ortak askeri tatbikatlar yürütüyor.
Diğer yandan Polonya sınır güvenliği ile Belarus Cumhurbaşkanı Alexander Lukashenko tarafından kasıtlı olarak sınıra gönderilen binlerce göçmen arasındaki çatışma sürüyor. Perşembe günü Lukashenko, önemli Yamal-Avrupa boru hattı üzerinden Rus gazının tedarikini durdurmakla tehdit etti. Kremlin'in, gaz tedarikini bu kadar açık bir şekilde politize etmeye izin vermesi pek mümkün olmasa da bu hareket, Avrupa üzerindeki Nord Stream 2 boru hattı üzerinden ihracatın başlamasına izin verme baskısını dolaylı olarak artırıyor.
Yılın en iyi performansına sahip paralardan biri olan ruble, art arda üçüncü günde de dolar karşısında %1 düşüş yaşadı.
3. Çinli e-ticaret devlerinin Bekarlar Günü farklı geçerken ABD borsası yüksek açılacak
Piyasayı hareketlendirecek majör bir haber olmayan ve piyasalara hissiyatın yön verdiği bugün, ABD borsasının yüksek açılması bekleniyor.
Dow Jones 78 puan artış yaşasa da artan enflasyon korkuları nedeniyle haftalık bir kayıp yolunda. S&P 500 %0,1 artarken Nasdaq 100 de %0,2 değer kazandı.
İlgi çekebilecek hisseler arasında zayıf görünümü ile bu hafta yaklaşık %20 düşüş yaşayan Beyond Meat BYND var. Çinli e-ticaret devleri Alibaba BABA ve JD JD.Com da ‘Bekarlar Günü’ etkinliğini farklı şekilde deneyimlemeleri üzerine dikkat çekecek. Alibaba’nın Taobao pazarındaki brüt mal değeri, ilk kez %10’un altında büyüme yaşadı.
4. COP26 fosil yakıtlar için yeni bir zafer kazandı
Glasgow’daki COP26 konferansındaki müzakereciler, fosil yakıt kullanımını ve korkunç iklim değişikliği riskini ortadan kaldırma konusunda henüz önemli bir söz çıkmadı.
Reuters’e göre konferanstan çıkan nihai bir bildiri taslağında, büyük ölçüde Arap ülkelerinin ısrarıyla, kömür kullanımını azaltarak bitirme ve fosil yakıt kullanımına yönelik sübvansiyonları ortadan kaldırma konusunda yumuşak bir dil kullanıldı.
Bu başarısızlık öncesinde de hafta başında, daha yoksul ülkelerin enerji geçişini finanse etmesine yardımcı olma vaatlerini uygulamak, ülkelerin vaatleri yerine getirip getirmediğini yıllık olarak değerlendirmek veya küresel bir karbon piyasası yaratmak gibi konularda da önemli bir ilerleme kaydedilmedi.
Şu an dünyanın birçok bölgesini etkileyen kısa vadeli enerji krizi ve Komünist Parti'den yetki almak için evde kalmayı seçen Xi Jinping'in yokluğu göz önüne alındığında, belki de uzun vadeli enerji idealleri üzerinde anlaşmaya varmak asla gerçekçi olmayacak bir durumdu.
5. Güçlü doların baskısı petrol fiyatlarını yine düşürdü
Dolardaki güçlenme, ABD’li olmayan alıcılar için hayatı zorlaştırmaya devam ederken ham petrol fiyatları yine düşüş yaşadı.
WTI vadeli işlemleri %1,7 düşüşle 80,20 dolara gerileyerek bu hafta ilk kez 80 dolar altına düşme tehdidi taşıyordu. Brent ise %1,5 kayıpla 81,67 dolardan alıcılandı.
Baker Hughes’un kule sayımı, son fiyat artışlarına karşılık ABD’li üreticilerin üretimi artırmayı planlayıp planlamadığına veya bilançolarını iyileştirmeyi seçmeye devam edip etmediğine dair yeni ipuçları sunabilir.
CFTC’nin net pozisyonlama verileri ise bu haftayı bitirecek. Geçen haftanın verileri yatırım uzmanlarının, tarihsel standartlara göre petrolde ekstrem seviyelerde uzun pozisyon almadığını gösterdi.