Investing.com – Fed, 2023 yılının son politika toplantısının ardından faiz oranlarını değiştirmedi. Ancak yetkililerin, gelecek yıl faiz indirimlerine başlayabileceklerini ima etmeleri, hisse senetleri ve tahvillerde keskin bir ralli yaşanmasına neden oldu. Şimdi dikkatler Avrupa'daki merkez bankalarına çevriliyor. Yatırımcılar, bölgedeki banka yetkililerinin, Fed'e benzer güvercin bir pozisyon alacakları yönündeki beklentilerin aksi yönde tutum alıp almayacaklarını merak ediyor. Satın Alma Gücü Paritesine (SGP) göre Türkiye’de kişi başına gayrı safi yurt içi hasıla endeks değeri, 67 puan ile AB ortalamasının altında kaldı.
1. Fed faizleri sabit tutarak 2024’te faiz indirimi sinyali verdi
Fed, faiz oranlarını yirmi yılı aşkın bir sürenin en yüksek seviyesinde bıraktı ancak önümüzdeki yıl borçlanma maliyetlerini düşürmeye başlayacağına işaret etti.
Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), dün oy birliğiyle faiz oranlarını %5,25 ila %5,50 aralığında tutma kararı alırken ABD Merkez Bankasının üç aylık "nokta grafiği" (gelecekteki faiz oranı beklentilerinin bir taslağı), politika yapıcıların 2024'te üç çeyrek puanlık indirimi hesaba kattığını ve önceki tahminlerden daha güvercin bir görünüm olduğunu gösterdi.
Fed Başkanı Jerome Powell, kararın ardından yaptığı açıklamada, yetkililerin "muhtemelen bu döngünün en yüksek seviyesinde veya bu seviyenin yakınında" olduklarını da kabul etti.
Powell, yükselen enflasyonu bastırmak amacıyla eşi benzeri görülmemiş bir faiz artırım sürecine giren Fed'in, artık işsizliğin de yükselmesini önlemeyi amaçladığı bir noktaya "geri döndüğünü" sözlerine ekledi. Bu açıklama, Fed'in mevcut fiyat artış hızından tam olarak memnun olmasa da daha kısıtlayıcı bir politika duruşunun, daha genel ekonomide bir durgunluğa yol açmasını önlemeye odaklanmaya başladığını gösteriyor.
2. ABD’de vadeli işlemler yükseldi
ABD hisse senedi vadeli işlemleri yükselişe geçerek Fed'in faiz indirimi öngörülerinin tetiklediği yüksek kazançların devam edeceğine işaret etti.
Dow %0,1, S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,3 artış gösterdi.
Wall Street'teki ana endeksler dün yükseldi ve özellikle 30 hisseli Dow Jones Industrial Average rekor seviyeye ulaştı. Gösterge endeks S&P 500, 2022'den bu yana en iyi kapanış seviyesine ulaşırken teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite %1,4 değer kazandı.
ABD Hazine tahvil getirileri de Fed'in projeksiyonları üzerine düştü. Faize duyarlı 2 yıllık Hazine getirisi, Haziran ayından bu yana en düşük seviyesine gerilerken gösterge 10 yıllık getiri, Ağustos ayından bu yana en düşük noktasına indi. Getiriler genellikle fiyatlara ters yönde hareket eder.
ING analistleri bir notta, "Piyasa [nokta grafiğinin] medyan sonucuna baktığında, 2024'te faiz indirimleri lehine daha çok eğilen bir Fed gördü." dedi.
"Çok daha şahin bir Fed bekleniyordu."
3. Dolar düşerken altın yükseliyor
Yatırımcıların, Fed'in önümüzdeki yılın başlarında faizleri düşürmek için harekete geçeceğine dair beklentilerini artırmasıyla, dolar dört ayın en düşük seviyesine geriledi.
Investing.com'un Fed Faiz Görüntüleme Aracına göre piyasalar, şu anda merkez bankasının Mart ayındaki toplantısında 25 baz puanlık ve ardından Mayıs ayında çeyrek puanlık bir indirim daha yapacağını, neredeyse %74 olasılıkla fiyatlıyor.
Faiz oranlarının düşeceğine dair beklentilerin artması, yabancı yatırımlar için cazip olmayabilir ve doların göreceli değeri üzerinde baskı yaratabilir. Dolar endeksi%0,3 düşüşle 102,6 seviyesine geriledi.
ING analistleri, "[ABD’nin] görünümünde direncin daha fazla olduğuna dair kanıtlar üzerine doların toparlanacağı durumlar olacağına dair beklentimiz var. Ancak bu şimdilik Ocak ayına ait bir hikaye olabilir." dedi.
Dolardaki zayıflama, altının denizaşırı alıcılar için daha ucuz hale gelmesine yardımcı olarak spot altının 2.000 dolar seviyesinin üzerine çıkmasına katkıda bulundu.
4. Avrupa'da merkez bankası kararları gündemde
Avrupa'daki bir dizi merkez bankası son faiz kararlarını açıklayacak ve piyasalar, Fed'in izinden gidip borçlanma maliyetlerini sabit bırakıp bırakmayacaklarını merak ediyor.
Her ikisi de yüksek enflasyonu kontrol altına almak için mücadele eden İngiltere Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankasının, faiz oranlarını sırasıyla %5,25 ve %4'te tutacağı, ekonomistler tarafından yaygın olarak tahmin ediliyor. Yatırımcılar ayrıca politika yapıcıların gelecek yıl faiz indirimi umutlarını ne kadar güçlü bir şekilde azaltmaya çalıştıklarını görmek isteyecek.
Bugün İsviçre Merkez Bankası faiz oranlarını sabit tutan son banka oldu ve fiyat artışlarından kaynaklanan baskının, "geçtiğimiz çeyrekte biraz azaldığını" belirtti.
Ancak Norveç, inatçı bir şekilde yüksek seyreden enflasyonu gerekçe göstererek ana faiz oranını 25 puan artırarak %4,5'e yükseltti.
5. Ham petrol fiyatları, stokların azalması ve güvercin Fed ile yükseldi
Petrol fiyatları, ABD ham petrol stoklarında beklenenden daha büyük bir haftalık düşüş ve güvercin Fed duruşunun etkisiyle dolarda görülen zayıflıktan dolayı yükseldi.
ABD ham petrol vadeli kontratları %1,8 artışla 70,74 dolardan işlem görürken Brent %1,9 artışla 75,69 dolara tırmandı.
Enerji Bilgi Dairesinin Çarşamba günü açıkladığı verilere göre ABD petrol stokları, 8 Aralık haftasında 4,3 milyon varil düşerek 650.000 varil olan beklentinin çok üzerinde gerçekleşti. Ancak bu düşüş, birkaç hafta üst üste yaşanan güçlü artışların hemen ardından geldi ki bu düşüşler, kış talebinin azaldığına işaret edebilir.
6. Türkiye’nin kişi başına GSYİH endeks değeri, AB ortalamasının altında
SGP'ye (Satın Alma Gücü Paritesi) göre 2022 yılında Türkiye’nin kişi başına gayri safi yurt içi hasıla endeks değeri 67 olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamada, Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP'ye göre 2022 yılında kişi başına gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) endeksi, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması için 100 iken bu değer, Türkiye için 67 oldu ve AB ortalamasının %33 altında kaldı.
Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyinde 27 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye 77 olarak gerçekleşerek AB ortalamasının %23 altında kaldı.
Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kâr amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sağlık vb.) hizmetleri de kapsamaktadır.
Türkiye'nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2022 yılı sonuçlarına göre 36 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye'de 36 euro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.