Investing.com – Fed’in, haftanın ilerleyen günlerinde alacağı çok önemli politika kararının ön planda olduğu haftada, ABD hisse senedi vadeli işlemleri karışık bir seyir izledi. Öte yandan ekonomiye yön veren Caterpillar (CAT), üç aylık kazançlarını paylaşmaya hazırlanırken Çin büyümesindeki toparlanma umutları, hayal kırıklığı yaratan imalat faaliyeti verileriyle azaldı. Yurt içinde ise üretici enflasyonu %78 yükselirken ithalat ve ihracatta azalış görüldü.
1. Vadeli işlemler Fed toplantısı öncesinde karışık
Yatırımcıların iki günlük Fed toplantısına hazırlanmaları ve bir önceki seanstaki rahatlama rallisini değerlendirmeleri nedeniyle ABD hisse senedi vadeli işlemleri karışık seyretti.
Dow %0,3, S&P 500 %0,2 artış gösterirken Nasdaq 100 çoğunlukla değişmedi.
Wall Street'teki ana endeksler dün yükselişle kapanırken özellikle S&P 500, %1,2'lik bir artışla Ağustos sonundan bu yana en büyük tek günlük artışını kaydetti. 30 hisseden oluşan Dow Jones Industrial Average ve teknoloji ağırlıklı Nasdaq Composite endeksleri de sırasıyla %1,6 ve %1,2 oranında yükseldi.
Son yaşanan düşüşlerden sonra görülen hafif toparlanmaya rağmen ana endeksler, ayın son işlem gününe girerken Ekim ayını kırmızıda tamamlama hızını koruyor.
2. Fed toplantısı, yoğun bir haftaya damgasını vurdu
Federal Açık Piyasa Komitesinin, iki gün sürecek toplantısına bugün başlaması planlanırken bu toplantının yoğun geçecek bir haftanın en önemli gündem maddesi olması bekleniyor.
Investing.com'un Fed Faiz Görüntüleme Aracına göre politika yapıcıların, Çarşamba günü Fed fon hedef oranını mevcut seviyesi olan %5,25 ila %5,5'te sabit bırakacağı tahmin ediliyor. Piyasalar, faiz oranlarının izleyeceği yolu anlamaya çalışırken dikkatler, muhtemelen Fed'in politika açıklamasına ve Fed Başkanı Jerome Powell'ın yorumlarına odaklanacak.
Powell, daha önce merkez bankasının ana hedefini çevreleyen "eski ve yeni" belirsizlikler konusunda uyarıda bulunmuştu: Enflasyonu, ideal olarak politikayı Amerikan ekonomisinde bir erimeye yol açabilecek düzeyde sıkılaştırmadan kontrol altına almak. Yükselen ABD Hazine tahvil faizleri, beklenenden daha güçlü ekonomik rakamlar ve Orta Doğu'daki düşmanlıkların artması, yetkililerin şimdi ele alması gereken konulardan sadece birkaçı.
Fed bu hafta yeni bir politika duyurusu açıklayan tek merkez bankası değil. Salı günü Japonya Merkez Bankası, borçlanma maliyetlerini ultra düşük seviyelerde tutarken getiri eğrisi kontrolleriyle ilgili söylemi biraz değiştirdi. İngiltere Merkez Bankası ise Perşembe günü son faiz kararını açıklayacak.
3. Caterpillar ve Pfizer rapor verecek
Hafriyat devi Caterpillar ve ilaç üreticisi Pfizer (PFE) çeyrek dönemlik raporunu açıklayacak.
Dünyanın en büyük inşaat ve madencilik ekipmanı üreticisi Caterpillar, Ağustos ayında ağır makinelere yönelik güçlü talep sayesinde tüm yıl işletme marjının, tahmin aralığının üst sınırında olacağını öngörmüştü.
Ancak bazı analistler, mortgage oranlarındaki artışın, Caterpillar'ın inşaat bölümünün önemli bir kısmını oluşturan konut harcamaları üzerinde baskı yaratabileceği endişelerini dile getirdi.
New York merkezli Pfizer için üçüncü çeyrek raporundan önce ilaç grubu, COVID-19 aşılarının ve tedavilerinin öngörülenden daha düşük satışları nedeniyle yıllık gelir tahminini %13 oranında düşürmüştü.
Pandemi sonrası aşılama oranlarındaki düşüş ve toplum genelinde bağışıklığın artması, şirketin COVID-19 aşısı için bir zamanlar kopan kıyametin durulmasına katkıda bulundu. Aşı daha önce 2021 ve 2022'de gelirlerin rekor seviyelere çıkmasını sağlamıştı.
Diğer yandan bugünün bilanço listesinde çip üreticisi Advanced Micro Devices (AMD) ve Caesars Entertainment (CZR) bulunuyor.
4. Çin’in fabrika faaliyetlerinde daralma
Çin’in imalat faaliyetleri, Ekim ayında beklenmedik bir şekilde daralarak dünyanın ikinci büyük ekonomisinde yeni başlayan toparlanma umutlarını zayıflattı. Yerel işletmeler, kötüleşen yerel ve denizaşırı talebin baskısıyla karşı karşıya kalmaya devam etti.
Ulusal İstatistik Bürosunun verilerine göre imalat satın alma yöneticileri endeksi (PMI), Ekim ayında 49,5 olarak gerçekleşti. Endeksin 50'nin altında olması daralmaya işaret ediyor.
Rakam; büyümenin, geçen ay görülen 50,2 seviyesinde sabit kalacağı beklentilerini boşa çıkarırken ülkenin, COVID-19 sonrası durgun toparlanmasını yeniden canlandırmaya yardımcı olmak için daha fazla önlem alma çağrılarıyla karşı karşıya kalan hükümet yetkilileri için darbe oldu.
Çin'in imalat PMI değeri, 2023 yılında şimdiye kadar 10 ayın altısında daraldı.
5. Ham petrol keskin düşüşün ardından toparlandı
En büyük ham petrol ithalatçısı Çin'de yakıt talebinin yavaşladığına dair korkular, ülkenin beklenenden daha zayıf fabrika faaliyet verileriyle daha da kötüleştiği için kazançlar sınırlı olmasına rağmen petrol fiyatları, yükselişe geçerek çalkantılı bir seansın ardından toparlandı.
WTI %0,7 artışla 82,92 dolardan işlem görürken Brent %0,7 artışla 86,92 dolara yükseldi.
Yatırımcıların, başta Fed'in faiz oranlarına ilişkin kararı olmak üzere bu hafta gerçekleşecek bir dizi önemli ekonomik olay öncesinde, son dönemdeki kârlarını likide etmeyi tercih etmesiyle, piyasa yaklaşık %3 düştü.
İsrail ve Hamas arasındaki savaşın, petrol zengini bölgede daha geniş bir çatışmaya dönüşmesinden endişe eden yatırımcılar, Orta Doğu'daki şiddete odaklanmaya devam ediyor.
6. Yurt içinde hizmet üretici enflasyonu yükselirken dış ticarette düşüş görüldü
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) hizmet üretici fiyat endeksi verilerini paylaştı. Buna göre Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %1,70, bir önceki yılın Aralık ayına göre %72, bir önceki yılın aynı ayına göre %78,46 ve on iki aylık ortalamalara göre %78,63 artış gösterdi.
Öte yandan TÜİK ile Ticaret Bakanlığı iş birliğiyle genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre ise ihracat, 2023 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,5 azalarak 22 milyar 490 milyon dolar, ithalat %14,6 azalarak 27 milyar 501 milyon dolar olarak gerçekleşti.
TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre Eylül ayında dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı ayına göre %47,8 azalarak 9 milyar 607 milyon dolardan, 5 milyar 12 milyon dolara geriledi.