Investing.com – 5 Haziran'daki temerrüt tarihi giderek yaklaşırken Temsilciler Meclisi, borç tavanı tasarısı için oylamaya hazırlanıyor. Bu arada hayal kırıklığı yaratan ekonomik veriler, Çin'in COVID-19 sonrası toparlanmasının gücü konusunda şüphe uyandırıyor. Goldman Sachs'ın yeni işten çıkarmalar planladığı bildirildi. Türkiye ilk çeyrekte %4 büyürken dolar/TL rekor tazeledi.
1. Borç tavanı anlaşması Meclise gidiyor
ABD Temsilciler Meclisi, ülkenin zarar verici bir temerrüde düşmesine sadece günler kala, 31,4 trilyon dolarlık borç tavanını yükseltecek bir tasarıyı bugün oylayabilir.
Katı muhafazakâr Cumhuriyetçilerin itirazlarına rağmen Temsilciler Meclisi Kurallar Komitesi, Salı günü anlaşmayı imzalayarak Kongrenin alt kanadına sunulmasının önünü açtı.
Borçlanma limitini 2025 yılına kadar askıya alacak ve bazı hükümet harcamalarına sınırlama getirecek olan anlaşmanın yasalaşabilmesi için hem Temsilciler Meclisi hem de Senato onayı gerekiyor. Hazine Bakanlığı, borç tavanının kaldırılmaması halinde federal hükümetin 5 Haziran'da faturalarını ödeyecek fonunun tükenebileceği uyarısında bulundu.
ABD Başkanı Joe Biden ve Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy – haftalardır süren gergin müzakerelerin iki önemli oyuncusu – Kongrenin geçen hafta sonu, üzerinde uzlaştıkları anlaşmaya yeşil ışık yakacağından umutlu olduklarını söyledi. Bununla birlikte koridorun her iki tarafındaki milletvekilleri anlaşmaya karşı çıktı, bu da anlaşmanın geçmesinin yine kesin olmadığı anlamına geliyor.
2. Çin’in ekonomi verileri hayal kırıklığı yarattı
Çin'in kilit imalat sektöründe yeni başlayan toparlanma, yeni verilerin ülkedeki fabrika faaliyeti̇nde üst üste ikinci ayda da gerileme olduğunu göstermesinin ardından hız kaybediyor olabilir.
Çin'in resmi imalat satın alma yöneticileri endeksi, Mayıs ayında 48,8 ile 51,4 olan beklentinin ve 49,2 olan bir önceki ayın altında kaldı. Daralmaya işaret eden 50'nin altındaki değer, dünyanın en büyük ikinci ekonomisinde, katı COVID-19 kurallarının kaldırılmasının ardından yılın başlarında başlayan toparlanmada durgunluğa işaret etti.
Hizmetler de dahil olmak üzere diğer sektörlerdeki faaliyetlerin bir göstergesi olan imalat dışı PMI da yavaşladı.
Pandemi sonrası tüketim artışının azalması, bazı ekonomistlerin Pekin'in büyümeyi artırmak için yeni teşvik önlemleri alabileceğini öngörmesine neden oldu. Ancak sönen emlak patlaması ve önemli Batılı ticaret ortaklarıyla devam eden gerilimler de dahil olmak üzere daha derin yapısal sorunlar devam ediyor.
3. Vadeli işlemler düşüşte
ABD hisse senedi vadeli işlemleri, yatırımcıların Washington'daki borç tavanı krizi ve Çin'deki zayıf imalat rakamlarına temkinli yaklaşması nedeniyle Çarşamba günü düşüş gösterdi.
Dow %0,29, S&P 500 %0,32 ve Nasdaq 100 %0,35 değer kaybetti.
Gösterge S&P 500, önceki seansı büyük ölçüde değişmeden tamamlarken Nasdaq Composite %0,32 değer kazandı. Özellikle teknoloji hisseleri, NVIDIA Corporation’ın hisselerinde yaşanan ve yapay zeka ile ilgili şirketlere olan ilginin artmasından faydalanan çip üreticisini, kısa süreliğine 1 trilyon dolar değerinin üzerine çıkaran yeni bir ralli ile desteklendi.
Öte yandan Dow Jones Industrial Average yaklaşık 51 puan geriledi.
4. Petrol, Çin verilerinden kaynaklanan endişelerle düştü
Çin'den gelen, beklenenden daha zayıf ekonomik verilerin, dünyanın en büyük ham petrol ithalatçısının görünümüne ilişkin endişeleri artırmasıyla Çarşamba günü petrol fiyatları düştü.
Ülkenin salgın sonrası toparlanmasının, 2023'ün başında umulduğu gibi, petrol talebini bu yıl da rekor seviyelere çıkarıp çıkarmayacağına dair sorular dönüp durdu.
Bununla birlikte Washington'daki borç tavanı tasarısının ilerlemesi, kısmen olumlu bir hava yarattı. Yatırımcılar, milletvekillerinin en büyük petrol tüketicisi olan ABD'yi, resesyona sürükleme tehdidinde bulunan olası bir felaketi önleyip önleyemeyeceklerini görmeyi beklerken endişeli.
WTI %1,05 düşüşle 68,73 dolardan işlem görürken Brent %1,11 düşüşle 72,89 dolara geriledi.
5. Goldman Sachs’ın daha fazla işten çıkarmayı düşündüğü bildirildi
Goldman Sachs’ta işten çıkarmalar henüz bitmemiş olabilir.
Basında çıkan haberlere göre yatırım bankacılığı devi, önümüzdeki haftalarda personel sayısını 250'nin altına düşürmeyi planlıyor ve genel müdürler ile bazı ortaklar, potansiyel olarak işten çıkarılacak. İşten çıkarmalarla ilgili ilk haber Wall Street Journal'dan geldi.
İcra Kurulu Başkanı David Solomon tarafından yönetilen Goldman, yakın zamanda iki işten çıkarma turu açıklamıştı. Banka, geçtiğimiz Eylül ayında yaklaşık 500, bu yılın başlarında ise yaklaşık 3.200 çalışanını işten çıkarmıştı.
Mart ayı sonunda bankada 45.400 kişi çalışıyordu ki bu rakam 2022'nin dördüncü çeyreğindeki toplam rakamdan %6 daha azdı.
Reuters’in aktardığı bir kaynak, yüksek faiz oranlarının anlaşma yapma sürecini etkilemesi nedeniyle Goldman'ın bu yıl bütçesini sıkı tutmak istediğini söyledi.
6. Dolar, TL karşısında rekor kırarken Türkiye GSYİH verisi açıklandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre Türkiye, bu yıl ilk çeyrekte %4 büyüdü. 2023 yılı birinci çeyrek için GSYİH ilk tahmini, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4 arttı ve cari fiyatlarla 4 trilyon 631 milyar 792 milyon TL oldu.
Hizmet faaliyetleri ise aynı dönemde %12,4 arttı.
Döviz piyasalarında ise dolar/TL paritesinde bu hafta yukarı yönlü ivme hız kazanırken parite, uluslararası piyasalarda 21 TL seviyesini test ederek yeni rekor seviyesini belirledi.
Dolar/TL’de yukarı yönlü volatilitenin ardından parite, sabah saatlerinde 20,7 TL seviyelerinde el değiştirmeye başladı. Doların TL karşısında uluslararası piyasalarda yükselişiyle birlikte Kapalıçarşı kuruyla oluşan makasın da azaldığı görüldü.