Investing.com – Arm (ARM) hisseleri ABD'de piyasa öncesi işlemlerde yükselişe geçerek dün çok beklenen çıkışının ardından güçlü başlangıcını sürdürme yolunda ilerliyor. Yatırımcılar ise şimdi market teslimat hizmeti Instacart'ın halka arzını bekliyor. Diğer yandan üç büyük otomobil üreticisine ait fabrikalarda çalışan işçiler greve giderken yeni veriler, Çin'in bocalayan ekonomisinin istikrara kavuşmaya başladığını gösteriyor. Yurt içinde ise TCMB anketine göre TÜFE ve döviz kuru tahminleri yükseldi.
1. Arm halka arzının olumlu seansı desteklemesinin ardından vadeli işlemler karışık
Çip tasarımcısı Arm'ın hisseleri, ilk işlem gününde yükselerek teknoloji listelerinde canlanma umutlarını artırdıktan sonra ABD hisse senedi vadeli işlemleri bugün karışık seyretti.
Dow %0,2, S&P 500 %0,1 yükseldi ve Nasdaq 100 %0,1 düştü.
SoftBank destekli Arm'ın başarılı ilk halka arzı (IPO) ile desteklenen hisse senetleri ile üç büyük endeks de dün pozitif seanslar geçirdi. Perşembe günü açıklanan ekonomik veriler, gıda ve yakıt gibi değişken kalemleri dışarıda bırakan "çekirdek" üretici fiyat artışının Ağustos ayında yavaşladığını ancak işletmelerin mal ve hizmetleri için aldıkları fiyatları gösteren ölçütün, ay boyunca beklenenden daha fazla hızlandığını gösterdi.
Veriler, gelecekteki politika kararlarında verilere bağımlı olduğunu ilan eden Fed’in bu ay yapılacak toplantısında, faiz oranlarını değiştirmeyeceği yönündeki beklentileri güçlendirdi. Eylül ayı tüketici hissiyatı ön verileri de dahil olmak üzere bugün açıklanacak yeni ekonomik veriler hem Fed yetkilileri hem de piyasalar için politikanın gidişatını netleştirmede yardımcı olabilir.
2. Arm'ın halka arzı, teknoloji sektöründe halka arz faaliyetlerinin canlanacağına dair umutları artırdı
Arm hisseleri Nasdaq borsasındaki ilk işlem gününde yaklaşık %25 oranında yükseldikten sonra ABD'deki piyasa öncesi işlemlerde %6'dan fazla artış gösterdi.
Halka arz fiyatı 51 dolar olan hisse senedi 63,59 dolardan kapanarak İngiliz şirketine yaklaşık 68 milyar dolarlık tam seyreltilmiş bir değer kazandırdı. Bu artış Arm'ın, faaliyetlerini akıllı telefon pazarından yapay zeka ve otomobil gibi gelişen sektörlere doğru çeşitlendireceği yönünde yaptığı açıklamalarla yatırımcıları ikna etmiş olduğunu gösteriyor.
Arm'ın yaklaşık %90 hissesine sahip olan SoftBank (9984), halka arzdan yaklaşık 5 milyar dolar topladı. Teknoloji yatırım devi, geçen yıl Arm'ı, çip üreticisi Nvidia'ya (NVDA) 40 milyar dolarlık bir satış için sıraya girmişti ancak anlaşma, düzenleyici muhalefeti nedeniyle iptal edildi.
Arm'ın halka arzı, yatırımcıların Instacart'ın planladığı halka arzı dört gözle beklemeleriyle birlikte, son zamanlarda durgun olan teknoloji halka arz piyasasına yönelik heyecanı körükledi.
Wall Street Journal'ın konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberine göre Arm'ın ilk halka arzından güç alan market teslimat zincirinin, hisseleri için belirtilen fiyatı 28 ila 30 dolar arasına yükseltmesi bekleniyor. Grup, önümüzdeki hafta işlem görmeye başlayacak hisseler için 26 ila 28 dolar arasında bir fiyat arayışındaydı.
3. UAW önemli otomobil fabrikalarında greve gitti
Birleşik Otomobil İşçileri Sendikası (UAW) üyeleri, sendika ile "Üç Büyük" olarak adlandırılan büyük otomobil üreticileri arasında yeni bir iş sözleşmesi için yapılan görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından ilk kez kritik montaj tesislerinde greve gitti.
Yaklaşık 13.000 işçinin katıldığı grevler, General Motors (GM), Ford (IS:FROTO) Motor (F) ve Jeep üreticisi Stellantis'e (STLA) ait Michigan, Ohio ve Missouri'deki fabrikaları vurdu. Wall Street Journal'ın haberine göre diğer tesislerde de ara sıra işçi eylemleri görülebilir.
CNBC'ye göre UAW Başkanı Shawn Fain, grevlerin, işçiler "ekonomik adaletten paylarını alana kadar" devam edeceği sözünü verdi.
Ford yaptığı açıklamada, UAW tarafından sunulan şartların "sürdürülemez" iş gücü maliyetlerine yol açacağını söyleyerek sendikanın tekliflerinin, ilk taleplerinden pek de farklı olmadığını ekledi.
ABD Başkanı Joe Biden da dahil olmasına rağmen şimdiye kadar sonuçsuz kalan müzakereler, bazı ekonomistleri Amerikan ekonomisi üzerinde daha geniş bir etki yaratacağı konusunda endişelendiriyor. Ford, GM ve Stellantis bir araya geldiklerinde ABD'de yılda üretilen 15 milyon otomobilin yaklaşık yarısını oluşturuyor.
4. Çin ekonomisine dair iyimserlik
Çin'de sanayi̇ üretimi̇, Ağustos ayında beklenenin üzerinde bir artış kaydederek yerel talepteki iyileşme ve hükümetin parasal desteğinin devam etmesi sayesinde kilit sektörde yeni bir toparlanma olacağına dair umutları canlandırdı.
Ulusal İstatistik Bürosunun Cuma günü açıkladığı verilere göre sanayi üretimi, bir önceki yıla kıyasla %4,5 oranında arttı. Bu rakam %4'lük büyüme beklentisinin üzerinde ve Temmuz ayındaki %3,7'lik artıştan daha hızlı gerçekleşti.
Ağustos ayına kadar olan yıl için üretim de tahminlere paralel olarak %3,8'den %3,9'a yükseldi.
Kıyaslamada yıllık bazın düşük olması (Çin'in 2022 yılında hâlâ büyük bir bölümü COVID-19 kısıtlamaları altındaydı) olumlu rakamlara yardımcı oldu. Ancak beklenenden daha güçlü olan bu rakam ve perakende satışlardaki artış, Pekin'in katı COVID-19 kurallarını gevşetme kararı ile yaşanan ilk sıçramanın ardından tekleyen ekonomik faaliyetlerde bir miktar toparlanmaya işaret etti.
Bu arada Çin Halk Bankası, dün yaptığı açıklamada, dünyanın en büyük ikinci ekonomisine daha fazla likidite sağlamak ve potansiyel olarak büyümeyi desteklemek amacıyla, yerel bankalar için zorunlu karşılık oranını 25 baz puan indireceğini duyurdu.
5. Çin verileri ve teşviklerin ardından petroldeki yükseliş sürüyor
Petrol fiyatları, beklenenden iyi gelen ekonomik veriler ve Çin'in yeni teşvik önlemleri sayesinde yükselerek geçen Kasım ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Bugün gelen verilere göre Çin'in Ağustos ayındaki rafineri üretimi de rekor seviyeye yükseldi, zira yaz seyahatlerine yönelik güçlü talep ve güçlü ihracat marjlarından yararlanma telaşı, işleyicilerin çalışma oranlarını yüksek tutmasına neden oldu.
Rafinaj rakamları, piyasaların, Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim kesintilerinin bu yıl arzı daraltıp daraltmayacağını ölçmeye çalıştığı bir dönemde geldi.
WTI vadeli kontratları %0,4 artışla 90,50 dolardan işlem görürken Brent %0,3 artışla 94,00 dolara yükseldi.
Her iki kontrat da bir hafta öncesine kıyasla %4 civarında artış göstererek haftalık bazda üçüncü kazancını elde etti.
6. Türkiye’de konut satışları zirveyi görürken TCMB anketinde TÜFE ve dolar/TL beklentisi yükseldi
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos ayı konut satış verilerinin yanında tarım ÜFE ve ücretli çalışan sayısını paylaşırken TCMB, Eylül ayına ait Piyasa Katılımcıları Anketini yayımladı.
TÜİK'in açıklamasına göre Türkiye'de geçen ay 122 bin 91 konut satıldı. Satışlarda geçen yılın Ağustos ayına göre %1,1 azalış meydana gelirken Ağustos ayı, 2023 yılında en çok konut satışının gerçekleştiği dönem olarak kayıtlara geçti. İstanbul, Ankara ve İzmir ise konut satışında zirvede yer aldı.
Ocak-Ağustos döneminde konut satışları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %15,5'lik bir azalışla 797 bin 418 olarak gerçekleşti.
Yabancılara yapılan konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %42 azalarak 3 bin 58 olarak kaydedilirken ülke uyruklarına göre en çok konut satışı, Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapıldı.
TÜİK tarafından yapılan diğer açıklamaya göre tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık %76,35, aylık %3,83 artarken sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı, 2023 Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %4,4 arttı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Eylül ayı Piyasa Katılımcıları Anketinde ise cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi yüzde 67,22 oldu. Katılımcıların cari yıl sonu TÜFE beklentisi, bir önceki anket döneminde yüzde 59,46 idi.
Cari yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi de bir önceki anket döneminde 29,82 TL iken bu anket döneminde 30,14 TL oldu.