Yazar: Peter Nurse
Investing.com – Altyapı harcamaları konusunda Capitol Hill’de uzlaşma, Avrupa ekonomisindeki toparlanma, ilgi odağındaki Bitcoin ve ikinci yarıdaki talebe ilişkin iyimserlik sebebiyle yükselen ham petrol.
İşte 11 Haziran Cuma günü piyasaları hareketlendirebilecek beş gelişme:
1. Altyapı harcamalarında uzlaşma
ABD’de iki partiden 10 senatör, teklif edilen altyapı harcama tasarısı için bir çerçevede anlaştıktan sonra uzlaşma fikri hala canlı görünüyor.
Her iki partiyi de içeren senatör grubu, Reuters’e göre beş yılda 974, sekiz yılda 1,2 trilyon dolara mal olacak, 579 milyar dolar yeni harcamayı içerecek, tamamı ödenecek ve vergi artışını içermeyecek bir tasarı üzerinde anlaştı.
Demokrat Başkan Joe Biden, yol ve köprüleri yenilemek, eğitim ve evde sağlık hizmeti gibi diğer meseleleri çözmek için 1,7 trilyon dolarlık bir paket önerdi. Ancak Cumhuriyetçiler, maliyet konusunda direterek bunu vergi artışlarının finanse etmesini önerdikten sonra iki taraf arasında anlaşmazlık yaşandı.
Çerçevenin nasıl olacağını göreceğiz ancak böyle bir teklif, bugünlerde ABD siyasetinin kırılgan doğası göz önüne alındığında iki tarafın gerçekten birlikte çalışabileceğinin güzel bir hatırlatıcısı.
Perşembe günü ABD’nin bir Meclis komitesi, yüzey taşımacılığında beş yıl 547 milyar dolar ek harcama yapılmasına izin vermek için oylama yaptı; bu, çoğunlukla mevcut ABD yollarını ve köprülerini tamir etmeye ve raylı ve transit yolcuları için finansmanı artırmaya yönelik bir plan.
2. Borsa büyük oranda sakin; Michigan hissiyat endeksi bekleniyor
ABD borsası Cuma rekor seviye yakınlarında büyük oranda sakin açılacak. Yatırımcılar, ekonomik toparlanma sürerken enflasyonun yüksek olmasını göz ardı etti.
Dow Jones 35 puan artarken S&P 500 %0,1 yükseldi ve Nasdaq 100 %0,1 geriledi.
Perşembe günü üç majör endeks de yüksek kapattı: S&P 500 %0,5 yükselerek normal seansta yeni bir rekor kırarken Dow Jones Industrial Average %0,1 ve Nasdaq Composite %0,8 yüksek bitirdi.
Bu getiriler, ABD’nin tüketici fiyatları Mayıs ayında yıllık %5 ile 13 yılın en büyük artışını yaşamasına rağmen gerçekleşti. Beklenenden daha büyük bir artış olsa da gelen tepki nispeten zayıftı. Endeks, havayolu bilet fiyatları ve ikinci el otomobillerdeki kısa vadeli artışların büyük etkisini içeriyordu ve Fed Başkanı Jerome Powell’ın sürekli söylediği yüksek enflasyonun geçici olacağı varsayımını destekledi.
Öte yandan işgücü piyasasındaki toparlanma devam ediyor. Geçen hafta ABD’de ilk işsizlik başvurusu yapan kişi sayısı, yaklaşık 15 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Cuma günü ekonomi takvimi, Michigan Üniversitesi tüketici hissiyatı okuması ile sınırlı. İlk Haziran okumasının, Mayıs ayındaki 82,9 puana göre 84,2 puanda gelmesi bekleniyor.
Kurumsal gelişmelerde ise aylardır revaçta olan bazı hisseler ilgi çekebilir.
AMC Entertainment (NYSE:AMC), GameStop (NYSE:GME) ve Clover Health (NASDAQ:CLOV) Perşembe günü çift basamaklı kayıplar yaşayarak büyük artışlara ara verdi ve hafta bazında muhtemelen gerçek kayıp paylaşacaklar.
Chewy (NYSE:CHWY) de dikkatleri çekebilir. İlk çeyrekte sürpriz bir kâr paylaşan evcil hayvan ürünleri tedarikçisi, işgücündeki eksiklik ve tedarik sorunları konusunda uyardı.
3. Avrupa’da toparlanma
Salgından kurtulma işaretleri gösteren sadece ABD ekonomisi değil. Avrupa’nın verilerinde de gelişme görülüyor.
İngiltere nisan ayında hızla toparlandı. Aylık ekonomik çıktı, %2,3 ile Temmuz ayından beri gördüğü en hızlı büyümesini yaşadı. Bu artış ile üretim, salgın öncesindeki seviyesinin sadece %3,7 altına kadar geldi.
Başbakan Boris Johnson, İngiltere’deki karantina kısıtlamalarını 21 Haziran’da tamamen kaldırmak istiyor ancak Covid-19’un ilk olarak Hindistan’da tespit edilen Delta varyantının hızla yayılmasından dolay bu plan ertelenebilir.
Almanya’nın üretimi de salgının yarattığı gerilemeden kurtuluyor. Cuma günü Bundesbank, bu ve gelecek yıl için büyüme ve enflasyon tahminlerini yükseltti.
Ülkenin merkez bankası şimdi Almanya ekonomisinin, bu yıl %3,7, gelecek yıl %5,2 ve 2023’te %1,7 büyüme ile önümüzdeki çeyrek dönemde salgın öncesi seviyelere dönmesini bekliyor.
Banka ayrıca enflasyon tahminlerini de yükseltti ancak esasen enerji fiyatları ile vergi etkilerini sorumlu tutarak artışın boyutunu önemsiz olarak gösterdi.
Diğer yandan Perşembe günkü toplantısında Avrupa Merkez Bankası (ECB), hala kırılgan olan toparlanmayı sürdürebilmek adına cömert teşvik akışını koruyarak yüksek tempolu tahvil alımlarına devam etme kararı aldı.
Belki de bu iyileşen görünüm, bu hafta başlarında BlackRock'un Avrupa piyasalarını takip eden fonlarından birine olan büyük akışın sebebi oldu.
Bloomberg tarafından derlenen verilere göre iShares MSCI Euro bölgesi ETF’si, Pazartesi günü yaklaşık 1,1 milyar dolarlık yeni parayı kendine çekerek varlıklarını 8,1 milyar dolara çıkardı.
Bloomberg’in bir raporuna göre AXS Investments CEO’su Greg Bassuk, “Avrupa’da beklentilerin epey üzerinde rakamlar ile beklenenden daha boğa görünümler görmeye başlıyoruz” dedi. “Yatırımcıları, bunun önüne geçmeye çağırıyoruz.”
4. Bitcoin, Basel tarafından çok riskli olarak sınıflandırıldı
Piyasa değeri açısından dünyanın en büyük kripto parası olan Bitcoin, Basel Bankacılık Denetleme Komitesi tarafından çok riskli bir varlık olarak sınıflandırıldı.
Temelde uluslararası bankacılığı regüle eden komite, bir bankanın Bitcoin ve belirli diğer kripto paralarla olan işlemlerine %1.250 risk ağırlığı uygulanmasını önerdi.
Karar çift taraflı görülebilir: Kripto paraları anaakım finans dünyasına daha da çok çekerken aynı zamanda onları, bankaların bilançolarında tutmalarını son derece maliyetli hale getirdi ve potansiyel olarak daha yaygın bir kabullenişi geciktirdi.
Perşembe günü Bitcoin, El Salvador’un dijital dövizi kanuni para olarak kabul etme kararından destek aldı. El Salvador bunu yapan ilk ülke oldu. Ancak IMF, bu hareketin yasal ve mali endişelere yol açabileceğini söyledikten sonra karara yönelik şüpheler ortaya çıktı.
IMF sözcüsü Gerry Rice’ın söylediğine göre ajansın geçen yıl pandemi ile ilgili acil durum fonlarını onaylamasının ardından IMF’den bir ekip Cuma günü Devlet Başkanı Nayib Bukele ile görüşecek.
Bitcoin, Nisan ayında gördüğü 65.000 dolardan düşmeye başladığından beri 30.000-40.000 dolar aralığını aşmaya çalışıyor ve son olarak 36.816,00 dolarda büyük oranda değişmedi. Bununla birlikte toplamda 565 milyon dolarlık Bitcoin opsiyonlarının sona erecek olması ile Cuma günü dalgalı bir ticaret görebiliriz.
Perşembe günü ABD SEC (Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu), piyasa oynaklığına, düzenleme eksikliğine ve dolandırıcılığa değinerek yatırımcıları Bitcoin vadeli işlemler ticareti konusunda uyardı.
5. Ham petrol yükseldi, IEA daha yüksek üretim bekliyor
Cuma günü ham petrol fiyatları yükselerek yakıt talebinde iyileşme beklentileri üzerine art arda üçüncü haftalık artışı yaşama yolunda ilerliyor.
WTI %0,2 artışla 70,44 dolar olurken Brent %0,2 yükselerek 72,69 dolara ulaştı.
Her ikisi de haftalık %1 üzerinde artış yolunda ilerliyor.
Ham petrol piyasasındaki genel ton iyimserdi. OPEC, 2021’de talepte günlük 5,95 milyon varil artış olacağı tahminini desteklemeye devam etti.
Perşembe günkü aylık raporunda OPEC, “genel olarak küresel ekonomik büyümede, dolayısıyla petrol talebinde, ikinci yarıda ivmelenme bekleniyor” dedi.
Goldman Sachs (NYSE:GS) da bu görüşe katılıyor. Aşılamaların küresel ekonomik faaliyetleri ve emtia taleplerini desteklemesi ile Brent petrolün bu yaz 80 dolara ulaşacağını düşünüyor.
Banka Perşembe günkü bir yazısında “artan aşılama oranları, ABD ve Avrupa’da yüksek hareketliliğe yol açıyor ve küresel talebin geçen ay günlük 15 milyon varil artış ile 96,5 milyon varile yükselmiş olduğu düşünülüyor” dedi.
Uluslararası Enerji Ajansı’na (EIA) göre dünyanın en büyük petrol üreticilerinin, 2022 sonunda salgın öncesi seviyelere geri dönecek olan talebi karşılamak için üretimlerini artırmaları gerekecek.
“OPEC+, dünya petrol piyasasını yeterli arz ile doldurmak için muslukları açmak zorunda.”
"Suudi Arabistan ve Rusya liderliğindeki 24 üyeli OPEC+ grubunun, 2022'de ham petrol arzını Temmuz 2021-Mart 2022 hedefinin üzerinde günde 1,4 milyon varil artıracak kapsamı var."
Cuma günü yatırımcıların ilgisi Baker Hughes’un haftalık kule sayısı raporu ile CFTC’nin haftalık yatırımcı taahhütleri raporunda olacak.