Yazar: Peter Nurse
Investing.com – G-7 zirvesi, AB-İngiltere arasındaki anlaşmazlığın gölgesinde kalabilir, kısa süre önce yaşanan küresel kesintiyi Fastly açıklıyor ve Çin enflasyonu, Perşembe günkü ABD TÜFE raporu öncesinde sahneyi hazırlıyor.
9 Haziran Çarşamba günü piyasaları hareketlendirebilecek beş gelişme:
1. AB-İngiltere çekişmesi G7 zirvesini gölgede bıraktı
ABD Başkanı Joe Biden, göreve geldiğinden bu yana ilk yurtdışı seyahati için Çarşamba günü İngiltere’ye, G7 zirvesi için St. Ives’e gidiyor.
Düşük gelirli ülkelere nasıl daha fazla aşı sağlanacağı ve ilaç üreticilerinin fikri mülkiyet hakları konusundaki farklı görüşlerin ortasında Batıdaki koronavirüs aşılarının mevcudiyetiyle ilgili tartışmaların toplantıya hakim olması muhtemel.
Bununla birlikte Perşembe günkü toplantı öncesinde İngiltere ve AB yetkilileri, Kuzey İrlanda üzerine yürütülen, yasal işleme dönüşme tehdidi bulunan bir tartışmayı çözmek için bir araya gelecek.
Söz konusu tartışma, İrlanda kara sınırı boyunca mal kontrollerini önlemek için İrlanda Denizi’nde ticari bir sınır yaratan Brexit anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü üzerine.
Sonuç olarak İngiltere’den Kuzey İrlanda’ya ulaşan mallar, artık AB tarafından şart koşulan bir dizi farklı sağlık ve güvenlik kontrollerinden geçmek zorunda ve bölgeye olan gıda ve ilaç tedariki de etkilenmiş durumda.
İngiltere'nin geri kalanındaki tüccarların belirli malları Kuzey İrlanda'da satmaya devam etmelerine izin veren ödemesiz dönem 30 Haziran'da sona erecek ve İngiltere, anlaşmanın bazı kısımlarının uygulamasını bir kez daha ertelemekle tehdit etti. Tek taraflı olarak ilan edilen yeni bir ek süre, muhtemelen AB tarafından yasal işlemle sonuçlanacak.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, tartışmalı protokolü müzakere edip imzaladıktan sonra Brexit’le ilgili tavrının arkasında olarak iktidarda olmaya devam ettiğini düşünürsek toplantıda pozisyonunu güçlü bir şekilde savunmaya devam edebilir.
Ancak Biden’den pek yardım alması mümkün değil. ABD’nin üst düzey birçok politikacısı, daha önce, Brexit anlaşması bozulursa İngiltere’nin ticari bir anlaşmayı unutabileceğini söylemişti.
2. Borsa sakin; gözler Clover Health’te
Yatırımcılar, ABD’nin önemli enflasyon verileri öncesinde majör pozisyonlardan kaçınırken Çarşamba günü ABD borsası büyük oranda değişmeyecek.
Dow Jones 10 puan düşerken S&P 500 %0,1 yükseldi ve Nasdaq 100 %0,1 kazandı.
S&P 500 ve Dow Salı günü büyük oranda değişmeden kapatırken Nasdaq %0,3 yükseldi.
ABD’nin Perşembe günü yayınlanacak olan son enflasyon rakamları öncesindeki temkinlilik, faaliyeti sınırlıyor. Yatırımcılar, güçlü rakamlar yüzünden Fed’in, ultra genişlemeci para politikasını dizginlemek zorunda kalacak olmasından korkuyor.
Investing.com’a göre ekonomistler Mayıs ayı TÜFE okumasının, Nisan ayındaki %4,2 okumasını geçerek bir yıl öncesine göre 4.7% artmasını bekliyor.
Kurumsal gelişmelerde: yeni favoriler ortaya çıkarken bazı hisse senetlerinde süren çılgınlık devam edecek gibi görünüyor. Bireysel yatırımcılar, hissede %86 artışa yol açarak rekor kırmasını sağladıktan bir gün sonra Clover Health (NASDAQ:CLOV) %17 üzerinde işlem gördü.
Sigortacı, artık Reddit’in WallStreetBets gibi forumlarında çılgınlığa yol açmış olan AMC Entertainment (NYSE:AMC) ve GameStop (NYSE:GME) gibi isimlerin önünde.
Bununla birlikte GameStop’un sahneden tamamen inmesi pek mümkün görünmüyor. Çarşamba günkü kapanış sonrasında paylaşacağı raporda, 1,2 milyar dolar gelir üzerine zarar paylaşması bekleniyor. Rapor sunacak diğer isimler arasında Brown Forman (NYSE:BFb) var. Jack Daniels ve Chambord üreticisinin hem satış hem de kârında artış paylaşması bekleniyor.
3. Çin’in enflasyon okuması TÜFE için ortamı hazırlıyor
Perşembe günü yayınlanacak olan Mayıs ayı ABD TÜFE raporu öncesinde piyasalar bu hafta çoğunlukla gergindi. Bu, Fed’in gelecek haftaki toplantısı öncesinde paylaşılacak son büyük ekonomi verilerinden biri olacak ve yüksek bir rakam, merkez bankasının aksiyon almasına yol açabilir.
Çin’in enflasyon verileri kılavuz oluşturacaksa piyasa haklı olarak nefesini tutarak bekliyor.
Çin’in fabrika kapısı fiyatları, artan emtia fiyatlarının etkisiyle Mayıs ayında 12 yılın en hızlı yıllık temposunda yükseldi.
Çin’in ÜFE oranı ham petrol, demir cevheri ve demir olmayan metallerde görülen büyük fiyat artışları yüzünden yıllık %9,0 yükselerek nisan ayında yaşanan %6,8’lik artıştan epey yüksek bir sıçrama yaşadı.
Üretici fiyatlarındaki bu artış, Çin’in tüketici enflasyonunu henüz o kadar etkilemedi. Mayıs ayı TÜFE okuması, sekiz ayın en büyük yıllık artışına rağmen hala hükümetin resmi hedefi olan %3’ün epey altında.
Bu da Çin Merkez Bankası’nın şimdilik endişelenmesi gerekmediği anlamına geliyor ancak Perşembe gününden sonra Fed, o kadar şanslı olmayabilir.
4. Fastly yazılım hatasını sorumlu tutuyor
Salı günü küresel çapta yaşanan internet kesintisinin arkasındaki isim Fastly (NYSE:FSLY), kesintiye yol açan şeyin bir yazılım hatası olduğunu ve müşterilerinden birinin, ayarlarını değiştirmesinden dolayı tetiklendiğini söyledi.
Şirket, üst düzey mühendislik ve altyapı yöneticisi Nick Rockwell tarafından yapılan bir paylaşımda “bu kesinti genel ve şiddetli oldu ve etkilenen müşterilerimiz ve onlara bağlı olan herkesten gerçekten özür dileriz” dedi.
Sorun kısa sürede tespit edildi, teşhis edildi ve çözüldü, Fastly hisselerinin Salı günü yaşadığı %4 civarı kaybı geri almasına yardımcı olarak yaklaşık %11 yüksek kapatmasını sağladı. Hisse fiyatı Çarşamba günü piyasa öncesinde yaklaşık %2 yüksek.
CCS Insight baş analisti Ben Wood, bir Reuters raporunda “böyle olaylar internetin kırılganlığını ve parçalanmış bir teknolojiye olan bağımlılığını gösteriyor. İronik olarak aynı zamanda kendi doğasında olan gücünü ve ne kadar hızlı toparlanabileceğini de gösteriyor” dedi.
“Böyle bir kesintinin dünya genelinde manşetlere düşmesi, ne kadar nadir olduğunu gösteriyor.”
Durum böyle olsa da İngiltere hükümetinin siteleri, Reddit ve Amazon (NASDAQ:AMZN) dışında The Guardian ve New York Times gibi haber sağlayıcılarını da etkilediği düşünülürse bu olay aynı zamanda internetin sadece birkaç altyapı şirketine bağlı oluşuna dair soru işaretlerini de gündeme getiriyor.
Fastly, müşterilerin son kullanıcılara hızlı ve güvenli bir şekilde içerik taşımasına ve saklamasına yardımcı olmak adına dünya çapında stratejik olarak yerleştirilmiş bir grup sunucuyu çalıştırıyor.
5. Ham petrol artan iyimserlikten faydalanıyor
Çarşamba günü ham petrol fiyatları yükseldi. Başta ABD olmak üzere küresel ekonomilerin iyileşmeye devam etmesiyle, yakıt talebine ilişkin güven artıyor.
WTI %0,2 artışla 70,21 dolar olurken Brent %0,2 yükselişle 72,39 dolara ulaştı.
Salı günü Amerikan Petrol Enstitüsü’nün (API) yayınladığı rapora göre 4 Haziran ile biten haftada stoklarda 1,2 milyon varil düşüş yaşandı. Eğer ABD Enerji Bilgilendirme Dairesi’nin (EIA) raporu ile teyit edilirse bu, stoklarda düşüş yaşanan üçüncü hafta olacak.
Öte yandan EIA, bu yıl ABD’deki yakıt tüketimine dair tahminini günlük 1,49 milyon varile çıkardı. İlk tahmini 1,39 milyon varildi.
ABD ayrıca Fransa, Kanada ve Almanya gibi birçok ülke için çıkardığı seyahat uyarılarını da çekti. Böylece denizaşırı hava seyahatleri üzerindeki kısıtlamaların azaltılma olasılığı var.
Petrol fiyatlarını destekleyen diğer gelişme, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Salı günkü açıklamalarından sonra İran petrolünün küresel pazara tekrar dönme olasılığına dair şüpheler oldu. Blinken, İran nükleer anlaşmaya tekrar dönse bile Tahran üzerindeki yüzlerce ABD yaptırımının, uygulanmaya devam edeceğini söyledi.
Bununla birlikte yılın başından beri %40 üzerinde artış yaşayan ham petrol fiyatlarının, daha ne kadar yükselebileceği tartışılır.
ING analistleri, “OPEC+’nın piyasadan çektiği günlük 6 milyon varil üzerindeki atıl kapasiteden dolayı daha fazla artış yaşanmasının sınırlı olacağını düşünüyoruz” dedi. “Gelecek aylarda grup, muhtemelen bu kapasitenin daha fazlasını pazara tekrar getirme baskısı altında kalacak, özellikle mevcut fiyat çevresinde olmaya devam edersek.”