Yazar – Geoffrey Smith
Investing.com – AB, Rusya üzerindeki yaptırımlarını enerjiyi de içerecek şekilde genişletmeyi düşünürken petrol fiyatları yükseliyor. Kremlin, Putin ve Zelenski arasındaki bir toplantıyı ihtimal dışı bırakırken barış umutları azalıyor. Boeing (BA) 737 Çin’de kaza yaptı – bu kez 737 MAX değil ama. Alüminyum ve çelik fiyatları artıyor. Nike (NKE) kazancını raporlayacakken gelişmekte olan dünya ekonomilerinde problemler büyümeye başlıyor.
İşte 21 Mart Pazartesi günü finans piyasalarında bilmeniz gerekenler:
1. AB yaptırımları genişletmeyi düşünürken petrol yükseldi
AB’nin üst düzey diplomatı Josep Borrell, blokun, Rusya’ya karşı enerjinin de içinde olduğu yeni yaptırım turunu tartışmaya hazır olduğunu söyledikten sonra ham petrol fiyatları yükseldi.
Rusya’dan enerji alımları, kısa vadede alternatiflerin olmayışından dolayı AB’nin bir önceki yaptırım turuna dahil değildi ancak Rusya’nın Ukrayna’daki faaliyetlerine yönelik korkunun artması – Borrel Rusya’yı “büyük savaş suçları” işlemekle suçladı – ve Rusya’nın geçen hafta temerrüde düşmeyi kolayca önlemesi, Avrupa’yı Kremlin üzerindeki baskıyı artırmaya zorlamış gibi görünüyor – kısa vadede ekonomiye yönelik zararı artırsa bile. AB liderleri, Perşembe günü başlayacak olan iki günlük toplantıda bir enerji krizini önlemek için diğer tedbirleri tartışacak.
Hafta sonu Almanya Başbakan Yardımcısı Robert Habeck, sıvılaştırılmış doğalgaz sevkiyatını hızlandırması için Katar ile bir anlaşma imzaladı (henüz çok fazla detay yok).
WTI %4,3 artışla 107,56 dolar olurken Brent %4,1 yükselişle 112,31 dolara ulaştı.
2. Kremlin, barış görüşmelerinde yeterli ilerleme olmadığını söylüyor; Çin hâlâ karışık duygular içinde
Kremlin’den bir sözcü, barış görüşmelerinde Rus ve Ukraynalı başkanları bir araya getirmeye yetecek kadar ilerleme olmadığını söyledikten sonra dünya genelinde risk varlıklarına yönelik hissiyat söndü.
Açıklamalar sırasında Rusya, savaşta ilk kez yeni 'hipersonik' füzeler yerleştirdiğini iddia etti. Haber kaynakları, Rusya'nın iki hafta süren ağır bombardımanın ardından liman kenti Mariupol'un neredeyse tam kontrolünü sağladığını öne sürüyor.
BM Sığınmacılar Yüksek Komisyonu, 10 milyondan fazla kişinin kaçmak zorunda kaldığını tahmin ediyor.
Çin’in, durumu yatıştırmak için “mümkün olan her şeyi” yapacağını söylemesinin ardından ülkenin bir barışa aracı olabileceğine veya en azından Rusya’ya, saldırısını sürdürmek için ihtiyacı olan desteği vermeyeceğine dair umutlar canlandı. Pekin yine de işgali uluslararası bir şekilde kınamayı reddediyor.
3. 737 kazasından sonra gözler Boeing üzerinde iken ABD borsası düşüşle açılacak
Risk varlıkları için aylar sonra görülen en iyi haftanın ardından hafta sonu gelen haberler, daha çok yükseliş için yeterli olmadı ve ABD borsaları bugün düşüşle açılacak. Üç ana endeks, geçen hafta %5,5 ila %10,5 arasında artış yaşamıştı.
Dow Jones 142 puan düşerken S&P 500 %0,2 ve Nasdaq 100 %0,4 düşüş gösterdi.
İlgi odağında olabilecek hisseler arasında Boeing var; China Eastern Airlines (CEA) idaresindeki bir 737 uçağı – 737 MAX serisi bir uçak değil – kaza yaparak 132 kişinin ölümüne sebep oldu. Boeing hissesi piyasa öncesinde %6 değer kaybetti.
Kapanış sonrası Nike rapor sunacak. Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic de gün içinde konuşma yapacak.
4. Metallerdeki volatilite sürüyor
Avustralya, Rusya’daki dökümcülere alümin ihracatını yasaklayacağını söyledikten sonra alüminyum fiyatları %3,6 daha değer kazandı. Bu karar, genel olarak paketleme ve diğer sanayilerde kullanılan bir metal üretimini kısıtlama riski taşıyor. Döküm kapasitesi, nispeten düşük elektrik maliyetinden dolayı Rusya’da yoğunlaşmıştır.
Ancak diğer metal fiyatları riskten kaçış modundaydı. Londra Metal Borsası, %15'lik bir devre kesiciye ulaştıktan sonra bir kez daha vadeli işlem sözleşmesini askıya almak zorunda kaldığı için nikel yine göze çarpıyor.
Platin grubu metaller de Rusya’nın dünya pazarlarına tedarikiyle ilgili yeni korkular nedeniyle yükseldi. Avrupa’da sıcak haddelenmiş çelik fiyatları ton başına 1.400 euro (1.550 dolar) ile rekor kırdı. Ancak bakır fiyatları, küresel büyümeyle ilgili endişelerin etkisiyle düşüş gösterdi.
5. Gelişmekte olan piyasalarda sorunlar büyüyor – Mısır devalüasyon yaparken Sri Lanka kurtarma paketi bekliyor
Savaş gerilimi ve küresel parasal sıkılaşma döngüsü, gelişmekte olan piyasalarda gittikçe daha çok baskı yaratıyor.
Mısır Merkez Bankası, ülke parasının dolar karşısında %13 devalüe olmasına izin verirken faizleri tam puan yükseltti. 105 milyon nüfuslu ülke, yabancı petrol ve buğdaya (buğdayın %80’ini Rusya ve Ukrayna’dan sağlıyor) olan bağımlılığından dolayı ticaret haddinde sert bir bozulmayla karşı karşıya.
Geçen hafta ülkenin, IMF’den yeni bir destek paketi beklediği bildirildi.
Sri Lanka’nın da başı dertte. Çinli yetkililere göre ülke, Çin hükümetinden 2,5 milyar dolarlık kredi desteği istedi.