Foreks - sahibindex Otomobil Piyasası Görünümü: Aralık 2025 raporuna göre, reel fiyatlar 17 aydır düşüş kaydediyor.
sahibinden.com’da Vasıta kategorisindeki ilan verenlerin ilanlarda belirttiği bilgilere dayanarak,Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi – Betam ile yapılan işbirliği ile paylaşılan "sahibindex Otomobil Piyasası Görünümü" Aralık 2025" raporunda şöyle denildi:
"Ortalama satılık otomobil cari fiyatı geçen yılın kasım ayına göre yüzde 1,2 artmıştır. Kasımda ortalama otomobil fiyatı 899 bin 940 TL olmuştur. Öte yandan, otomobil reel fiyatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 30,4, bir önceki aya göre ise yüzde 1 düşmüştür. Geçen yılın aynı ayına kıyasla otomobil fiyatları B, D ve E sınıflarında düşmüş C sınıfında ise değişmemiştir. Araç sınıflarına göre yıllık fiyat düşüş oranı en yüksek D sınıfında (yüzde -3,7), en düşük B sınıfında (yüzde -1,9) olmuştur. Eski model araçların fiyatlarında farklı seyirler görülmektedir. 2004-2008 ve 2009-2013 model yıllarındaki araçların fiyatları geçen yılın aynı ayına kıyasla sırasıyla yüzde 5,1 ve yüzde 1,5 azalmıştır. Öte yandan, 2014-2018 model yılındaki araçların fiyatları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,6 artmıştır. Ortalama otomobil fiyatı 2004-2008 grubunda 450 bin 269 TL, 2009-2013 yaş grubunda 684 bin 881 TL, 2014-2018 model yılında ise 1 milyon 38 bin TL’dir. Yeni model otomobillerinde ise tüm model yıllarındaki otomobillerin fiyatı yükselmiştir. Yeni model yıllarındaki en yüksek artış (yüzde 11,9) 2019 modellerinde, en düşük artış (yüzde 4) ise 2022 modellerinde görülmüştür. İkinci el piyasadaki en yeni model olan 2023 model yılındaki araçların fiyatı geçen aya kıyasla yüzde 0,4 artarak 1 milyon 800 bin TL olmuştur.
Geçen yılın aynı ayı ile kıyaslandığında ortalama fiyat Hybrid (yüzde 20,7), Dizel (yüzde 2,9) ve Benzin (yüzde 5,6) türünde yükselmiş diğer türlerde ise düşmüştür. Benzin & LPG türündeki araçların fiyatı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6 azalırken Elektrik türündeki araçların fiyatı yüzde 14,2 düşmüştür. Ortalama otomobil fiyatı Benzin türünde 1 milyon 115 bin TL, Benzin & LPG türünde 501 bin 635 TL, Dizel türünde 907 bin 281 TL, Hybrid türünde 2 milyon 97 bin TL, Elektrik türünde ise 3 milyon 253 bin TL’dir.
Otomobil talep endeksi ekime kıyasla yüzde 6,3 düşük olmasına rağmen geçen yılın kasım ayına kıyasla ise yüzde 36,3 daha yüksektir. Otomobil piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlediğimiz satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı geçen aya kıyasla 0,6 puan azalarak yüzde 21,3 olmuştur. Bu göstergenin detayları incelendiğinde ilan sayısının yüzde 3,2, satılan otomobil sayısının ise yüzde 6 azaldığı görülmektedir. Otomobil piyasasında bir diğer canlılık ölçütü olarak kullandığımız satılık otomobil ilanlarının ne kadar süre yayında kaldıklarını gösteren kapatılan ilan yaşı geçen aya kıyasla 0,3 gün kısalarak 19,9 gün olmuştur.
Otomobil piyasası
Ortalama otomobil fiyatları bir önceki aya kıyasla bir miktar yükselmiştir. Ekimde 888 bin 907 TL olan ortalama otomobil fiyatı kasımda 899 bin 940 TL olmuştur. Otomobil fiyatlarındaki yıllık değişim oranındaki düşüş ise artışa dönmüştür. Ortalama otomobil fiyatı bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,4 artmıştır.
Reel satış fiyatları
Enflasyondan arındırılmış (reel) otomobil ortalama fiyatı on yedi aydır düşüştedir . Reel fiyat endeksi ekime kıyasla yüzde 1 azalarak 154,9 olmuştur. Reel fiyatlardaki yıllık değişim de hala negatiftir. 2023 Mayıs’ta yüzde 47,9’a ulaşan değişim oranı takip eden aylarda sürekli azalarak 2024 haziranda yüzde -41,4’e gerilemiştir. Bu tarihten sonra reel fiyatlardaki yıllık düşüş oranı azalmaya başlayarak kasımda yüzde -30,4 olmuştur. Bir yıl öncesine kıyasla ortalama reel fiyat üçte bir kadar daha düşüktür.
Araç sınıfına göre fiyat değişimleri
Araç sınıfına göre cari otomobil fiyatları tüm sınıflarda ekim ayına kıyasla ılımlı artışlar göstermiştir. Otomobil fiyatlarında yıllık değişimler ise C sınıfı dışında azalış yönündedir. Ortalama fiyat B sınıfında 578 bin 66 TL, C sınıfında 777 bin 488 TL, D sınıfında 1 milyon 120 bin TL ve E sınıfında 1 milyon 863 bin TL olmuştur. Buna göre yıllık fiyat değişim oranı B sınıfında yüzde -1,9, D sınıfında yüzde -3,7, E sınıfında ise yüzde -2,9 olmuştur. C sınıfındaki araç fiyatları bir yıl öncesi ile aynı seviyededir.
Yaşlı araçların yaş gruplarına göre fiyat değişimleri
Bir önceki aya kıyasla yaş grubu fiyat analizine göre 2024 kasımda ortalama otomobil fiyatı eski yaş gruplarında bir miktar artış göstermiştir. Ortalama fiyat, 2004-2008 model yılında 450 bin 269 TL, 2009-2013 model yılında 684 bin 881 TL, 2014-2018 model yılında ise 1 milyon 38 bin TL’dir. Bir önceki yılın aynı ayına kıyasla otomobil fiyatları 2004-2008 model yılında yüzde 5,1, 2009-2013 model yılında yüzde 1,5 azalmış 2014-2018 model yılında ise yüzde 4,6 artmıştır.
Genç araçların yaş gruplarına göre fiyat değişimleri
Genç yaş gruplarında ortalama otomobil fiyatı bir önceki aya kıyasla kasımda sadece 2021 model yılında azalmış diğer model yıllarında ise yükselmiştir. Ortalama fiyat 2019 model yılında 1 milyon 200 bin TL, 2020 model yılında 1 milyon 387 bin TL, 2021 model yılında 1 milyon 454 bin TL, 2022 model yılında ise 1 milyon 665 bin TL’dir. Geçen yılın aynı ayı ile kıyaslandığında yeni yaş gruplarının ortalama fiyatı tüm model yıllarında yükselmiştir. Yıllık değişim oranı 2019 grubunda yüzde 11,9, 2020 grubunda yüzde 6,2, 2021 grubunda yüzde 5,2, 2022 grubunda ise yüzde 4’tür.
Yeni otomobillere uygulanan 6 bin kilometreden az veya 6 aydan önce satış yasağı sebebiyle 2023 model yılına ait otomobiller ikinci el otomobil piyasasındaki en yeni modellerdir. Bu yüzden bu grup için yıllık fiyat değişimi hesaplanamamıştır. 2023 model yılındaki otomobillerin ortalama fiyatı 2024 ekimde 1 milyon 793 bin TL iken kasımda 1 milyon 800 bin TL olmuştur. Buna göre 2023 model yılındaki otomobillerin fiyatlarındaki aylık değişim oranı yüzde 0,4’tür.
Yakıt türüne göre fiyat değişimleri
2024 kasım verilerine göre ortalama otomobil fiyatı bir önceki aya kıyasla Hybrid dışındaki bütün yakıt türlerinde artmıştır. Ortalama fiyat Benzin türünde 1 milyon 115 bin TL, Benzin & LPG türünde 501 bin 635 TL, Dizel türünde 907 bin 281 TL, Hybrid türünde 2 milyon 97 bin TL ve Elektrik türünde 3 milyon 253 bin TL’dir. Yıllık artış oranı Benzin türünde yüzde 5,6, Dizel türünde yüzde 2,9, Hybrid türünde yüzde 20,6 olurken Benzin & LPG ve Elektrik türlerindeki fiyatlar bir yıl öncesine kıyasla azalmıştır. Benzin ve LPG türünde fiyat bir yıl öncesine kıyasla yüzde 6, Elektrik türünde ise yüzde 14,2 daha düşüktür.
II -Otomobil piyasası arz-talep analizi
Satılık otomobil ilan sayısı bir önceki aya kıyasla yüzde 3,2 azalarak 1 milyon 29 bin 47 olmuştur.
Otomobil talebi göstergesi, altı farklı verinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu veriler; ilanların görüntülenme sayısı, ilanların favoriye eklenme sayısı, ilan sahiplerine gönderilen toplam mesaj sayısı, sahibinden.com uygulaması üzerinden yapılan toplam telefon araması sayısı, Google (NASDAQ:GOOGL) Analytics’ten edinilen sahibinden.com mobil ve web platformlarında satılık emlak kategorisine ve ilgili aya ait kullanıcı ve sayfa görüntüleme sayılarından oluşmaktadır.
Otomobil talebi göstergesi oluşturulurken bu serilerin 2020 Ocak ayındaki değerlerinin her biri 100'e eşitlenmiş, diğer aylardaki değerleri ise buna göre oranlanarak hesaplanmıştır. Ardından bu göstergelerin ağırlıklı ortalaması alınarak yeni talep göstergesinin ilgili aydaki değeri hesaplanmıştır. Bu göstergenin 100 değeri Ocak 2020’de otomobil talebinin seviyesini göstermektedir. Bu göstergenin yükselmesi talebin arttığını, düşmesi ise otomobil talebinin azaldığını belirtmektedir. Talep göstergesindeki artış ya da azalış oranı ise otomobil talebinin ne ölçüde değiştiği hakkında bilgi vermektedir.
Temmuzda talep göstergesinin hem bayram dönüşü olması hem de otomobil firmalarının Avrupa Birliği’nin yeni düzenlemeleri üzerine başlattığı kampanyalar sebebiyle belirgin bir yükseliş göstermiş olabileceğini belirtmiştik. Bu tarihten sonra, eylül dışında, talep göstergesi artış eğilimindeydi. Ancak, kasımda otomobil talebi bir miktar azalmıştır. Otomobil talep endeksi bir önceki aya kıyasla yüzde 6,3 azalarak 111,3 olmuştur. Öte yandan, otomobil talep endeksi geçen yılın aynı ayına kıyasla ise yüzde 36,3 daha yüksektir.
Bu oranın yükselmesi ilan başına ilginin arttığı anlamına gelmektedir. Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı bir önceki aya kıyasla 0,6 puan azalarak yüzde 21,3 olmuştur. Bu azalışın arka planı incelendiğinde satılık otomobil ilan sayısının yüzde 3,2 (1.062.845’ten 1.029.047’ye), satılan otomobil sayısının ise yüzde 6 (233.440’tan 219.353’e) düştüğü görülmektedir. Satılan otomobil sayısındaki düşüş daha yüksek olduğundan satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı azalmıştır
Satılık otomobillerin kapatılan ilan yaşı kısaldı
Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı ilgili ayda kullanıcı tarafından kapatılan satılık otomobil ilanlarının yayında kalma sürelerini toplar ve o ay kullanıcı tarafından kapatılan tekil ilan sayısına böler. Dolayısıyla bu sayı bir ilanın ortalama kaç gün yayında kaldığını göstermektedir. Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı, satılmak istenen otomobillerin ne kadar kolay ya da zor satıldığının bir diğer ölçütü olarak düşünülmelidir. Bu göstergenin artması otomobilleri daha uzun süre ilanda kaldıklarını ve daha zor ya da yavaş satıldıklarına işaret ederken tersi durumda da otomobillerin daha kolay ya da hızlı satıldıklarını göstermektedir.
Otomobil piyasasının bir diğer canlılık göstergesi olan kapatılan ilan yaşı önceki 3 ayda olduğu gibi kısalmıştır. 2024 kasım verilerine göre kapatılan ilan yaşı bir önceki aya kıyasla 0,3 gün kısalarak 19,9 gün olmuştur."
Açıklamalar Kutusu
| Gösterge | Açıklama |
| Ortalama otomobil fiyatı | Bu fiyat seviyesini hesaplamak için tüm vasıta fiyat verileri elde edildikten sonra iki aşamalı bir veri temizliği yapılmaktadır. İlk aşamada verinin en yüksek ve en düşük fiyata sahip %1’lik kısmı veri setinden çıkarılmıştır. İkinci aşamada ise kalan veri seti içerisinde her araç için marka, model, model yılı özelinde aykırı fiyatlar "çeyrekler arası açıklık" yöntemiyle tespit edilerek çıkarılmıştır. Veri setinde kalan gözlemlerin ortalaması alınarak genel fiyat seviyesi hesaplanmaktadır. |
| Araç sınıfına göre otomobil fiyatı | Bu fiyat seviyelerini hesaplamak için tüm vasıta fiyat verileri elde edildikten sonra her bir segment türü için (B, C, D ve E) iki aşamalı bir veri temizliği yapılmaktadır. İlk aşamada verinin en yüksek ve en düşük fiyata sahip %1’lik kısmı veri setinden çıkarılmıştır. İkinci aşamada ise kalan veri seti içerisinde her araç için marka, model, model yılı özelinde aykırı fiyatlar "çeyrekler arası açıklık" yöntemiyle tespit edilerek çıkarılmıştır. Veri setinde kalan gözlemlerin ortalaması alınarak her bir segment için ortalama fiyat hesaplanmaktadır. |
| Yaş grubuna göre otomobil fiyatı | Bu fiyat seviyelerini hesaplamak için tüm vasıta fiyat verileri elde edildikten sonra her bir yaş kategorisi için (0-3 yaş, 4-6 yaş, 7-9 yaş, 10-14 yaş, 15-19 yaş ve 20+ yaş) iki aşamalı bir veri temizliği yapılmaktadır. İlk aşamada verinin en yüksek ve en düşük fiyata sahip %1’lik kısmı veri setinden çıkarılmıştır. İkinci aşamada ise kalan veri seti içerisinde her araç için marka, model, model yılı özelinde aykırı fiyatlar "çeyrekler arası açıklık" yöntemiyle tespit edilerek çıkarılmıştır. Veri setinde kalan gözlemlerin ortalaması alınarak her bir yaş kategorisi için ortalama fiyat hesaplanmaktadır. |
| Yakıt türüne göre otomobil fiyatı | Bu fiyat seviyelerini hesaplamak için tüm vasıta fiyat verileri elde edildikten sonra her bir yakıt türü için (Benzin, Benzin & LPG, Dizel, Hybrid ve Elektrikli) iki aşamalı bir veri temizliği yapılmaktadır. İlk aşamada verinin en yüksek ve en düşük fiyata sahip %1’lik kısmı veri setinden çıkarılmıştır. İkinci aşamada ise kalan veri seti içerisinde her araç için marka, model, model yılı özelinde aykırı fiyatlar "çeyrekler arası açıklık" yöntemiyle tespit edilerek çıkarılmıştır. Veri setinde kalan gözlemlerin ortalaması alınarak her bir yakıt türü için ortalama fiyat hesaplanmaktadır. |
| Satılık adet |
Ayın herhangi bir günü yayında olan tüm satılık vasıta ilanları sayısıdır.
İlan sayıları tekilleştirilmiştir. |
| Satılan/Top. Satılık |
Pay:(Satılık) Kullanıcının kendi isteği ile o ay kapatılan ilan sayısı * (1- o ayki satılık vasıta kategorisindeki “ilan satmaktan vazgeçtim yüzdesi”)
Not: Otomatik kapatılan ilanlar (süresi dolan) dahil edilmemiştir. Kullanıcının kapattığı ilanlarda ise kullanıcılara ilanı neden kapattıklarına ilişkin bir anket yapılmaktadır. Bu anketin cevapları “sahibinden.com aracılığı ile sattım”, “sahibinden.com dışında sattım” ve “satmaktan vazgeçtim”dir. Bu ankete cevaplayanların sayısından “satmaktan vazgeçtim” seçilmiş olanlar düşülmüştür. Burada elde edilen sayı satılan vasıta sayısının bir göstergesi olmaktadır. Payda: Ayın herhangi bir günü yayında olan tüm satılık vasıta ilanları sayılmaktadır. |
| Satılık otomobil -Kapatılan ilan yaşı (gün) | İlgili ayda kullanıcı tarafından kapatılmış satılık vasıta ilanlarının (hala kapalı olmalı) yayında kaldığı gün sayısı toplamı/ tekil ilan sayısı (kullanıcı tarafından kapatılan). Örneklem oluşturulurken “çeyrekler arası açıklık” yöntemi kullanılmaktadır. |
https://betam.bahcesehir.edu.tr/wp-content/uploads/2024/12/Otomobil-Piyasasi-Gorunumu-Aralik-2024.docx