Investing.com - Decentralized Physical Infrastructure Networks (DePIN), Blockchain alanında son zamanlarda popülerleşen bir sektör haline geldi.
Türkçeye “Merkezsiz fiziksel altyapı ağları” olarak çevirebileceğimiz DePIN, fiziksel altyapı ağları olarak kabul gören enerji şebekeleri, mobilite, elektrikli araç şarjı, telekom, sensörler ve örneklerini çoğaltabileceğimiz birçok uygulamayı kurmak ve çalıştırmak için Blockchain ağının kullanıldığını alandır. Sektör yıllardır var olmasına karşın özellikle Web3’ün gerçek dünya uygulamaları artışıyla birlikte DePIN adında uzlaşıldığını görüyoruz.
DePIN uygulamaları kişiler arası (P2P) donanım altyapısından yararlanmak için kripto para tokenomisini ve Blockchain teknolojisini kullanır. Fiziksel bir altyapı kurmak son derece yüksek bir yatırım gerektirir. Bu yüzden bu altyapılar, devletler ve büyük şirketler tarafından kurulur. DePIN projeleri ise tümevarım bir yaklaşım kullanarak fiziksel altyapı ağlarına katılımı teşvik etmek için kripto para ödüllerini kullanır ve bireylerin ağa katılımını teşvik eder.
Bireyler, DePIN ağlarına kendi donanımlarıyla ya da bu ağlar için özel tasarlanmış donanımlarla katılırlar. Bu donanımlar fiziksel altyapıya göre farklılık gösterirken sabit diskler, araç içi takip cihazları, kablosuz ağ node’ları vb. gibi çeşitlendirilebilir.
DePIN örnekleri
Kripto para piyasalarında yerel varlıkları işlem gören birçoğu popüler olan DePIN projeleri bulunmaktır. Bunlar arasında yıllardır hizmet veren DePIN ağları olduğu gibi son zamanlarda hızla popüler olan ağlar da vardır.
Internet Computer
Internet Computer Blockchain ağı, kriptografiyi kullanarak tasarlanmış bir ağ olarak bulut bilişim hizmetleri gibi geleneksel bilgi teknolojileri altyapısında oyun değiştirici misyonuna sahiptir.
Internet Computer, en büyük web uygulamaları da dahil olmak üzere neredeyse tüm çevrimiçi sistemi kapsayabilecek bir dünya bilgisayarı olma vizyonuna sahip bir Blockchain ağıdır. Internet Computer, ayrıca DePIN alanının en büyük piyasa değerine sahip projesi konumundayken yerel varlığı ICP, bugün 7,8 milyar dolar piyasa değerine ulaşmış durumda.
Sektörün en eski projelerinde biri olan Filecoin, 2014 yılında IPFS (InterPlanetary File System) konsepti üzerine inşa edilen bir Blockchain ağıdır.
Merkezsiz depolama ağı olarak faaliyet gösteren Filecoin, dijital varlıkların ve bunlarla ilişkili verilerin sunucu ya da coğrafi kısıtlamalardan bağımsız olarak her zaman erişilebilir olmasını ve güvenli şekilde saklanmasını sağlar.
Fazladan sabit disk depolama alanı olan bireyler bu alanlarını kiralayabilir ve içerik barındırma ve sunma karşılığında FIL tokeni kazanabilir.
Render
Render, GPU işlem gücüne ihtiyaç duyan sanatçıları ve stüdyoları GPU’larının kullanılmayan gücünü kiralamak isteyen kişilerle buluşturan, Ethereum ağı üzerine inşa edilmiş dağıtık bir GPU işleme ağıdır.
Render, mevcut hizmetiyle özellikle yapay zeka alanında oldukça ihtiyaç duyulan GPU gücünü sağlama gibi önemli bir misyona sahiptir.
Arweave
Arweave, merkezsiz bir dosya depolama hizmeti sunarak bireylerin bilgisayarlarında kullanmadıkları disk alanlarını depolama ihtiyacı duyanlarla paylaştığı ve bu sayede ağın yerel varlığı AR tokeni kazandığı bir Blockchain ağıdır.
Hivemapper
DePIN sektöründe farklı bir kullanım alanı olan Hivemapper, kullanıcıların özel olarak tasarlanmış bir araç kamerası ile araç kullandıkları yolların görüntülerini kaydederek ödül kazandıkları bir merkezsiz haritalama hizmetidir.
Helium
Helium, kablosuz kapsama alanı sağlama amacına sahip dağıtılmış bir hotspot ağı kullanan merkezsiz bir kablosuz Nesnelerin İnterneti ağıdır.
Bugün DePIN alanında 100’ün üzerinde proje yer alırken CoinMarketCap verilerine göre bu projelerin kripto varlıklarının toplam değeri, 40 milyar doların üzerindedir.
DePIN, bireylere kaynakları üzerinden gelir imkanı sunarken girişimcilere kitle katılımı sayesinde yüksek maliyetli yatırımlara ihtiyaç duymadan birçok sektörde proje geliştirme imkanı sunuyor. Önümüzdeki dönemlerde sektöre katılımın daha da artması beklenirken DePIN projelerinin de dikey şekilde büyüme potansiyeline sahip olduğu düşünülüyor.