Merkez bankası dijital para birimleri tartışmaları gündemdeki yerini koruyor. Birçok devlet, CBDC’lerin araştırılması ve test edilmesi adına çalışmalar yürütürken, regülasyonlarla birlikte kullanımının yaygınlaşması beklenen dijital para birimlerinin kripto paralara olan uyumu da artırması bekleniyor.
Dijitalleşme trendi her alanda olduğu gibi bankacılık ve finans alanında da değişime öncülük ediyor. Dünya genelinde merkez bankaları dijital birimlerinin dolaşıma sokulması adına çeşitli çalışmalar yapılıyor. Merkez bankaları tarafından üretilen ve CBDC olarak isimlendirilen dijital para birimleri, ulusal hükümet veya siyasi otoriteler tarafından da destekleniyor. Halihazırda itibari para birimlerinin hâkim olduğu finansal sistem içerisinde işlem gören CBDC’ler mevcut sistemi önemli ölçüde etkileyebilme potansiyeli taşıyor. Özellikle dijital para birimlerinin sıkça konuşulduğu bugünlerde açıklamalarda bulunan BitMEX CEO’su Stephan Lutz CDBC’lerin kripto para piyasalarına olası etkilerine ilişkin görüşlerini ekosistemle paylaştı.
“Özellikle son dönemde, uluslararası arenada atılan bazı adımlar dijital para birimlerinin gelecekteki kullanımına ilişkin önemli sinyaller veriyor. Geçtiğimiz Aralık ayında Çin ve Suudi Arabistan arasında petrol alım satımında gerçekleştirilen ilk renminbi işleminin ardından Çin’in dijital parasına olan talebin de artma ihtimali bulunuyor.
Öte yandan, merkez bankası dijital para birimlerinin yaygınlaşması, küresel para sistemi içerisindeki dengeleri değiştirip değiştiremeyeceği de merak ediliyor. Çok uzun zamandır küresel finans ve ticaretin başrol oyuncusu olan doların bu dijitalleşme adımlarıyla birlikte otoritesinin sarsılabileceğine yönelik çeşitli teoriler var. Bu teorilerin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini bugünden kestirmek oldukça zor. Fakat bu ön görülemezlik ortamında dahi para otoritelerinin dijitalleşmeye karşı koyamayacakları da gün gibi ortada. Dolayısıyla değişim rüzgarını kaçıran kurumlar ve bu kurumların kontrolündeki paralar ilerleyen dönemde çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalabilir.
CBDC’ler insanların kripto paralara olan yaklaşımını olumlu etkileyecektir
Bugün kripto paralara mesafeli olan ve fiziki olarak elinde bulunduramadığı bir nesneye para demeyi reddeden insanların CBDC’lerin günlük hayattaki kullanımı arttıkça kripto paralara olan bakış açısının da olumlu anlamda değişeceğini söyleyebiliriz. Yani özetle önümüzdeki süreçte paraların dijitalleşmesi ve beraberinde bunun da kripto paralara olan uyumu artırması kaçınılmaz görünüyor.
Son dönemde yaşanan, Silicon Valley Bank ile başlayan Credit Suisse ile devam eden bankacılık krizi de aslında bir bakıma parasal sistemde yaşanan değişimin dijitalleşmeyle sınırlı kalmaması gerektiğini gösteriyor. Blockchain teknolojisinin getirdiği anlayış ve avantajların günümüz finans sistemine entegre edilmesi hem maliyetlerin düşmesinde hem de batan kurumların ekonomiye zarar vermesini engelleme noktasında katkı sağlayacaktır.
Amaç: 1 dolar değerinde, bankacılık hizmetlerini gerektirmeyen bir kripto para
Söz konusu entegrasyon ise denkleminde Bitcoin ve dolar olan bir stablecoin ile sağlanabilir. Buradaki amaç, 1 dolar değerinde olan ancak bankacılık sisteminin hizmetlerini de gerektirmeyen bir token yaratmak olarak açıklanabilir. Merkeziyetsiz bir fiat para yaratmak gibi bir hedef taşımayan bu sistemde, türev araçların sağladığı imkân sayesinde 1 dolar değerinde bir stablecoin elde etmek için yine 1 dolar değerindeki bir kripto parayı kilitlemenizi sağlayan bir mekanizma kurmak mümkün olabilir.
Ekosistemin birlik içinde hareket ederek kurması halinde oldukça sağlam temellere dayanacak bu mekanizma hem olası krizlere bugünden set çekebilir hem de para kavramının dönüşümünde küresel ekonomiye ve insanlığa katkı sağlayabilir.”