Yazar – Barani Krishnan
Investing.com – Petrolün dur durak bilmez rallisi sekiz hafta sonra durdu. Ya da durdu mu?
Ham petrolün bu hafta her üç barda bir beş dakikalık mum değişimiyle, hangi tarafta olurlarsa olsunlar, yatırımcıların sinirleri inanılmayacak kadar gergindi.
Cuma günü seans bittiğinde pek çok kişi haftanın bitmesinden memnundu.
Gün boyunca bazılarından aldığım notlar değişmez bir şekilde kulağa şöyle geliyordu: “Kahretsin, yine düştüm!” (Bu, 97 dolarlık yeni bir zirve için Ukrayna üzerine savaş davullarına bel bağlayan bir uzundan geldi) veya "Lanet olsun, bunu kazanamam!" (Bu da Viyana'daki İran nükleer anlaşması görüşmelerinde yaşanan gelişmelerin, ham petrolü 88 doların altına düşüreceğini düşünen bir ayı).
Sonunda günü Brent’le uzunlar kazandı ve piyasayı 90 dolarlardan 93 dolar ortalarına çekti. Ancak küresel ham petrol göstergesi, sekiz haftalık bir galibiyet serisine ara vermiş halde, hafta bazında yine de %1 düştü. Kısalar WTI’nın her iki ucunda da kutlama yaparak ABD ham petrol göstergesini gün bazında yaklaşık %1 ve hafta bazında %2 aşağı çekti.
ABD'de Pazartesi günkü Başkanlık Günü tatilinden sonra piyasalar resmi olarak yeniden açıldığında bu oyunun devam edeceğine inancı olan herkes, muhtemelen petrolde belirmekte olan oynaklığın boyutunu hafife alıyor.
Bunun nedeni, Cuma günü olağan ham petrol alım satım seansının hemen ardından yatırımcıların tüm gün beklediği “gerçek haberin” – Beyaz Saray’ın Rusya’ya önümüzdeki hafta gibi yakın bir tarihte gerçekten yaptırım uygulayabileceği haberinin – ortaya çıkmasıydı.
Başkan Biden, o akşam yaptığı konuşmanın metninde yaptırımlara beş kez atıfta bulunarak Vladimir Putin'in, mevcut düşmanlığı beslemese de Rusya'nın cezalandırılacağına dair inancını pekiştirdi. Yine de Moskova, Washington'un iddia ettiği gibi, Rusya'nın Donbas'taki Ukraynalı isyancılara yönelik provokasyonlarını reddetme konusunda daha az ikna ediciydi. Ardından Ukrayna’da bir anaokulu bombalandı ve Biden'a göre tüm işaretler bunun Rusların eseri olduğunu gösteriyordu.
ABD'nin Kremlin'e karşı yakın zamanda alacağı aksiyonlarla ilgili hâlâ bir sükûnet görüntüsü varsa bunun nedeni, ilk yaptırım paketinin Rusya'nın uluslararası bankacılık sistemi SWIFT’e erişimini engellemeyeceğine dair Beyaz Saray tarafından güvence verilmesiydi. Krize bağlı tüm riskler arasında bu sonuç Rusya'ya en kötü mali darbeyi getirecek ve teorik olarak petrol ticaretini İran'ınki kadar zorlaştıracak. Piyasadaki ham petrol arzının – hem gerçek hem de abartılmış – gergin durumu göz önüne alındığında petrolün 100, hatta 125 dolara yükselme potansiyeline itiraz edilmemeli.
Diğer yanda İran, petrol ihracatı bakımından meşru pazara her geçen gün yavaş ve emin adımlarla geri dönüyor.
Dünya güçlerinin Tahran'a sunduğu şartlar taslağı, daha doğrusu dönüş yol haritası, öncelikle İran'ın uyum sağlamasını ve nükleer zenginleştirmelerini pratikte dünyaya artık zarar vermeyecek seviyelere getirdiğini kanıtlamasını amaçlıyor. Tahran'ın, petrol üzerinde daha önce uygulanan yaptırımların kaldırılmasının hiçbir koşula bağlı olmaması ve böylece tüm kararlara uyacağı yönündeki talepleri göz önüne alındığında taslağın, daha baştan başarısız olup olmadığı merak ediliyor.
İran'ın nükleer baş müzakerecisi Ali Bagheri Kani'nin sözüne bakılacak olursa “Her konuda anlaşmaya varılmadan hiçbir konuda anlaşmaya varılmaz”. Ancak bu hafta sevinçli bir şekilde “anlaşmaya her zamankinden daha yakınız” diyen de Kani oldu. Bu, geçen hafta bir noktada ham petrol fiyatlarını yaklaşık 5 dolar düşüren tweet'iydi.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, parlamentosuna şunları söyledi: "Siyasi kararların İranlılardan alınması gerekiyor. Ya önümüzdeki günlerde ciddi bir krizi tetiklerler ya da tüm tarafların çıkarlarına saygılı bir anlaşmayı kabul ederler. Şimdi (o) kritik eşikteyiz. Anlaşmaya varılması haftaları değil, sadece günleri bulabilir. Yani olağanüstü koşullar altında yine de bir anlaşmaya varılabilir.”
2015 nükleer anlaşmasını cazip hale getiren bir şey de; dünya güçlerinin bir yandan da İran'a, Washington tarafından dayatılan yaptırımlar altında aslında İslam Cumhuriyeti'nin Güney Kore bankalarında sıkışmış, kendi parası olan 7 milyar doları ödül olarak sunması. Bu para üzerindeki kilidin kaldırılması, İran'da tutulan Batılı mahkumların serbest bırakılması karşılığında olacak – bu, ABD'li baş müzakereci Robert Malley'e göre şart olacak.
Acil ekonomik ihtiyaçları nedeniyle bu paraya aşırı ihtiyaç duyacağından İran’ın bu takası kabul etmesi mümkün (hakir görenler, nakdin İslam Cumhuriyeti'nin İsrail ve Batı çıkarlarına karşı hareket etmesine daha fazla olanak sağlayacağını iddia edeceklerdir). Ancak İran'ın, paranın önemli bir bölümünü petrol endüstrisini yeniden kurmak için yatırım yapmada kullanması durumuna da bakabiliriz. Bu, mevcut kapasitesinin üzerinde üretim artışına ve daha fazla pazar payı açısından OPEC+’e meydan okumasına yardımcı olacaktır. İran'dan daha fazla petrol gelmesi, ham petrol fiyatları üzerinde daha fazla düşüş baskısı anlamına gelir.
Geçtiğimiz birkaç haftayı özetlemek gerekirse İran açısından petrole yönelik riskler, piyasaya günlük bir milyon varil veya daha fazla petrol gelme olasılığı (bu tahmin hâlâ tartışmalı); Çin limanlarında “bağlayıcı depolama” olarak tutulduğu tahmin edilen 12 ila 14 milyon varillik İran ham petrolünün bırakılması ve Tahran'ın pazar payını hızla kazanması için öncelikle Suudi petrolünde fiyat düşüşü.
Tüm bunlar petrol boğalarının “daha uzun süre daha yüksek” fiyat düşü için endişe verici olsa da geçen haftaki bir Reuters haberinde örtük olarak OPEC+'nın, İran'ı kendi stratejisine hızla dahil etmeye çalışacağı söylendi – bu, satacak varilleri olan aç ve rekabetçi bir petrol ihracatçısının, yapay arz kıtlığı yaratmak için ittifakın üretim kesintisi stratejisini nasıl altüst edebileceğinin bir kabulü.
Daha önce de yazdığım gibi İran ve Rusya konusundaki riskler, petrol için zıt kutuplarda – ilki bir ayı durumunu (sonunda Tahran'dan daha fazla petrol gelmesi) ve ikincisi bir boğa durumunu temsil eder (ABD'nin Rusya'nın enerji ihracatına yönelik yaptırımları).
Petrol hakkında rapor ve analiz yazdığım bu kadar yılda ham petrolün anlatısını ve fiyatlandırmasını şekillendirmede nadiren iki farklı tema bir arada var oldu.
Petrol Fiyatı & Teknik Analiz
Brent 57 sent artışla 93,54 dolardan işlem gördü. Hafta bazında %1’le, yedi haftalık artış zincirine ara verdi. Bu süreçte Brent %27 yükseldi.
WTI 69 sent düşüşle 91,07 dolara geriledi. Hafta bazında %2 civarı düşerek o da yedi haftalık ralliye ara verdi. Yedi haftada %31 değer kazandı.
Skcharting.com’da kıdemli teknik analist Sunil Kumar Dixit’e göre WTI, önümüzdeki hafta 95,80 doları test edip 100 ve 106,80 dolarlara dokunabilir veya 89 dolar altına bile düşebilir – bu, iki aylık uzun bir rallinin ardından tüm köşelerden çekilen bir piyasanın aralığı.
"Elbette sekiz haftalık galibiyet serisinde bir kırılma gördük. Bununla WTI, haftalık 91,80 dolar kapanışla 95,80 dolarda olası bir ayı fiyat dönüşü ve 89,80 dolar ile 5 haftalık Üstel Hareketli Ortalama’da destek oluşturdu ve 89 dolarla en düşük seviyeyi gördü.”
Dixit, WTI’nın 88/92’lik stokastik okumasının negatif bir geçiş oluşturduğunu ve 67 puanlık Göreceli Güç Göstergesi (RSI) okumasının aşağıyı göstermeye başlayarak fiyatların 89 doların altına düşmesi durumunda daha fazla düzeltme olasılığını gösterdiğini de ekledi.
“Önümüzdeki hafta, 95,80 dolar direnç ile 89 dolar destek seviyeleri arasında karışık reaksiyonlarla bir nebze ayı görünümüne sahip. 92,40 dolarlık geri çekilmenin %50 ve %61,8’lik oranlarına yönelik tepki, fırsat açısından ayılar tarafından yakından takip edilecek. Tekrar test etmesi veya bu bölgenin üzerinde konsolide olamaması, düzeltmeyi 84,80 dolara ve ardından daha uzun dönemde 78 dolara kadar uzatabilir. Ancak fiyatlar bu bölge üzerinde konsolide olursa petrol 95,80 doları tekrar test edebilir ve çokça dillendirilen 100 ve 106,80 doları ziyaret edebilir.”
Altın Fiyatı & Piyasa Özeti
Cuma günü altın çok düşük seviyelere indi ancak art arda üçüncü kez haftayı artışla bitirdi ve üç ayın en büyük haftalık kazancını elde etti. Rusya-Ukrayna çatışmasıyla ilgili jeopolitik endişeler ve artan enflasyon birleşerek yatırımcıları güvenli limanlara yönlendirdi.
Nisan vadeli altın, Cuma günü 2,20 dolar düşüşle 1.899,80 dolara indi.
Hafta bazında %3,1 artış yaşayan altın, Kasım’dan beri en yüksek haftalık yükselişini yaşadı.
Cuma günü gün içinde 1.905 dolar ile sekiz ayın en yüksek seviyesini gördü.
OANDA’dan Ed Moya, “Altın fiyatları sakin bir Şubat geçiriyor ve 1.930 dolar civarında kilit direnç seviyesini bulabilir.” dedi. “Pazartesi günü ABD’de tatil olması ile Ukrayna gerilimleri artmadığı sürece bu durum devam edebilir.”
“Sadece birkaç ay içinde yatırımcılar altınla olan ilişkisini değiştirdi. Wall Street, bu yıl %4 civarında güçlü bir ekonomik büyüme ve gelecek yıl normale dönüş beklerken Fed’in agresif sıkılaştırma adımlarının gelecek yıl eğriyi tersine çevirebileceğinden ve bunun ekonomiyi 2024'ün başlarında resesyona sokabileceğinden korkmaya başladı.”
ABD ekonomisi, koronavirüs pandemisi nedeniyle 2020’de %3,5 küçüldükten sonra 2021 yılında %5,7 ile 1984’ten beri en hızlı büyümesini yaşadı.
Ancak enflasyon daha hızlı arttı. TÜFE Aralık ayına kadarki yılda %7,0 büyüyerek 1982’den beri görmediği seviyeye ulaştı.
Fed’in enflasyon ölçümü olarak tercih ettiği Kişisel Tüketici Harcamaları Fiyat Endeksi, Ocak ayına kadarki yılda %5,8 büyüdü.
Fed, 2020 Mart ayında salgın sonrası faizleri neredeyse sıfıra indirdi. Enflasyonu düşürmek adına bu yıl faizlerde bir dizi artırım yapması bekleniyor.
Altın Teknik Analiz
Dixit’e göre altın, orta vadede 1.975 dolara kadar çıkabileceği bir artış momentinde gibi görünüyor.
Dixit, Rusya-Ukrayna çatışmasının korkuları ile tetiklenen güçlü momentin ardından altının art arda üçüncü pozitif haftasını yaşadığını belirtti. Altın 1.902 dolara ulaşarak 1.900 doları geçti ve haftayı 1.897 dolarda bitirmeden önce 58 dolarlık artışı tamamladı.
“Stokastik, RSI ve MACD daha büyük bir ralli için pozisyon alırken bazı sağlıklı düzeltmeler de göz ardı edilemez. Önümüzdeki haftaya gelince fiyatlar, büyük ölçüde, altın ticaretini değişken ve dalgalı bir hale getirmeye devam etme olasılığı taşıyan jeopolitik gelişmelerle yönlenecek.”
Dixit’e göre kısa vadeli destek seviyesi 1.890-1.886 dolar aralığında olurken artış yönlü moment 1.902 dolar üzerinde yerini sağlamlaştırıp 1.916-1.920 ve 1.950-1.975 doları hedefleyebilir.
“Ancak uyarı: altın 1.890-1.886 dolar altına düşer ve orada kalmaya devam ederse bu, altını 1.874 dolara indirecektir – bu da 1.860 ila 1.825 dolar arası bir düşüşü tetikleyebilecek kadar kritik bir seviye.”
Feragatname: Barani Krishnan yazdığı emtia veya menkul kıymetlerde pozisyon sahibi değildir.