Donald Trump, Çin'le içinde bulunduğu ticaret savaşını, en azından emtia açısından kazanıyor mu?
Çin'in daha yeni devalüasyona gittiğini düşünürsek, bu vakitsiz—hatta garip—bir soru gibi gelebilir. Trump yönetiminin Pekin'le olan savaşı nasıl yönettiğini ve misillemelerde ne kadar başarılı olduğunu görebilmek için belli bir zaman geçmesi gerekiyor, ancak geçtiğimiz 24 saatte ABD piyasalarında oluşan etki tam anlamıyla bir felaket oldu.
Yine de, eğer benim gibi bir emtia meraklısıysanız, bu soruyu siz de soruyor olabilirsiniz çünkü ABD Başkanı şimdilik isteklerinin en azından birini elde ediyor gibi görünüyor: (daha) ucuz petrol.
Tabii ki, ticaret savaşının döviz piyasası ve küresel piyasalarda yarattığı çöküş devam ederse ve resesyon korkuları giderek büyürse Trump'ı daha büyük bir ödül bekliyor olabilir: FED, Çin'in Yuan hamlesine karşılık olarak önümüzdeki ay ikinci ve daha büyük bir faiz oran indirimine gitmek zorunda kalabilir. Enerji piyasasının önde gelen yorumcularından biri olan Phil Fynn gibi en büyük Trump destekçileri bile Trump'ın Çin ürünlerine yönelik 1 Eylül'de başlayacak olan %10'luk ek gümrük vergisi hamlesinin FED'in elini zorlamak için tasarlandığına inanıyor.
Bunun sebebi de, Trump'ın FED'in 31 Temmuz'da açıkladığı makul 25 baz puanlık faiz oran indiriminden hiç memnun olmadığını açıkça dile getirmesi. Bazıları geçen hafta 50 baz puanlık bir indirim beklemiş olsa da, FED Başkanı Jay Powell'a uyguladığı aşırı baskıya dayalı olarak Başkan Trump'ın yakın vadede merkez bankasından %1'lik bir oran indirimi elde etmeyi düşünmüş olması çok da imkansız değil.
Ancak geçen haftaki hamleyi tek seferlik bir "döngü ortası düzenleme" olarak tanımlayan Powell yılın geri kalanında yeni indirimlere kapıları kapattı. 25 baz puanlık indirimin ardından Başkan Trump Twitter'da "Her zamanki gibi, Powell bizi hayal kırıklığına uğrattı," mesajını paylaştı. Pazartesi günü ise ABD Çin'i bir "döviz manipülatörü" ilan ederek, FED üzerinde gevşemeye yönelik baskıları artırdı. Trump ayrıca Twitter'dan Powell'a şu şekilde seslendi: "Dinliyor musun, FED? Bu, Çin'i (Yuan'ı) zaman içinde çok ciddi bir zayıflamaya uğratacak büyük bir ihlal!"
Düşük Ham Petrol Fiyatlarına Karşı Tarım Ürünlerinde FED Destekli Bir Yükseliş
FED'in bir kez daha indirime gitmesi, hisseler dışında hammadde fiyatlarını da yükselterek, emtia için teoride bir kazanım olur. Ancak Trump'ın isteği gerçekten emtiada bir yükseliş mi? Tabii ki ikinci bir indirim durumunda ABD soya fasulyesi fiyatları stabilize olur ve hatta yükselişe de geçebilir. Çin'in Pazartesi günü ABD'den tarım ürünleri ithalatını durduracağını açıklamasına rağmen, ilk olarak %1,6'lık düşüşle Haziran diplerine gerileyen Chicago soya fasulyesi fiyatları daha sonra toparlanarak eski seviyesine yakınlaştı. Kaçınılmaz ve daha büyük bir FED indirimi fikri de toparlanmaya yardımcı olmuş olabilir. Teoride bu da Trump için iyi çünkü 2016 seçimlerinde ABD'nin kırsal bölgelerindeki çiftçilerin %80'i kendisine oy vermişti. Eğer bu çiftçiler ürünleri için daha yüksek fiyat alırlarsa, Trump oylarını 2020'de de garantilemek için milyarlarca Dolar'lık devlet ödeneğini kullanmak zorunda kalmaz.
Sonuç olarak, tarım piyasasında bir iyileşme teoride Trump için iyi bir gelişme olsa da, başkanı iyi tanıyanlar aynı zamanda kendisinin en önem verdiği emtianın petrol olduğunu da biliyor.
Tarih, yüksek petrol fiyatlarının yeniden seçilmek isteyen bir başkan için hiçbir zaman iyi bir şey olmadığı kanıtlıyor ve Trump ikinci dönemini kazanmaktan sadece 15 ay uzakta.
Reuters'tan enerji analisti John Kemp geçen yıl kaleme aldığı yazısında, benchmark ABD ham petrol fiyatlarının Şubat 2016'daki varil başına 30 Dolar altından Temmuz 2018'de 70 Dolar üzerine kadar yükselmesinin Texas, Oklahoma, North Dakota ve diğer petrol üretilen eyaletlerin ekonomilerini canlandırdığını belirtti. Ancak Kemp, bu eyaletlerin büyük çoğunluğunun ağırlıklı olarak Cumhuriyetçi olduklarına dikkat çekti ve ekledi:
"Yani başkan, yüksek petrol ve benzin fiyatlarının daha çekişmeli eyaletlerdeki tüketicilere yaptığı zararlı etkiye çok daha fazla önem veriyor."
Trump, petrol fiyatlarının ve üretiminin OPEC tarafından kontrol edilişi konusundaki memnuniyetsizliğini geçmişte defalarca dile getirmişti. OPEC, düzenli üretimi günlük 1,2 milyon varil düşürme taahhütünü Mart 2020'ye kadar uzattı.
Petrol Fiyatları Ucuzlamaya mı Başlayacak?
Trump, Çin'le ticaret ilişkilerini bir akıntıda tutarak değişik bir şekilde hedeflediği ucuz ham petrol ve pompa fiyatlarını elde ediyor.
ABD West Texas Intermediate ham petrol Ağustos başından bu yana yaklaşık %6 düştü ancak yıllık bazda hala %21 yükselmiş durumda. ABD dışı petrol için benchmark olan Brent ham petrol ise Pazartesi günü kilit psikolojik destek seviyesi olan varil başına 60 Dolar'ı aştı.
New York bazlı Energy Management Institute'tan Dominick Chirichella, ticaret savaşındaki kötüleşmenin petrol için en az direncin olduğu yolu yarattığını düşünüyor:
"ABD ve Çin'in son hamleleri, petrol talebindeki büyümenin tahminlerden daha fazla yavaşlayacağı bir senaryo ortaya koyuyor."
Dünyanın önde gelen üç enerji kurumunun—ABD bazlı EIA, Paris bazlı IEA ve Viyana bazlı OPEC—önümüzdeki hafta aylık petrol tahminlerini yayınlayacağını belirten Chirichella'ya göre, piyasa katılımcılarının çoğunluğu üçlünün küresel petrol talebi okumalarında düşüşe gitmesini bekliyor.
Chirichella:
"Kısa vadede gündemdeki tek konu ticaret savaşı, piyasa başka hiçbir şeye dikkatini vermeyecek. En az bir iki hafta boyunca ticaretle alakalı manşetler piyasa fiyatlarına yön verecek en önemli faktörler olacak."
Petrol daha da ucuzlayabilir: Bank of America, Çin'in Trump'a ve Tahran'a yönelik yaptırımlarına misilleme olarak İran petrolü satın almaya başlaması durumunda petrolün varil başına 30 Dolar'a kadar gerileyebileceğini belirtti.
İki düşmanının bu tarz bir meydan okuması durumunda, elde edeceği ucuz petrole rağmen bunun başkanı ne kadar memnun edeceği henüz belirsiz.