Ne hafta sonuydu ama değil mi sevgili okuyucu…
Neler oldu?
Cuma günü küresel piyasalar Biden’ın başkanlığını fiyatlamaya devam etti ve BİST 100 de küresel risk iştahına paralel günü %1 kazançla 1.191 puandan kapattı. Kur cephesinde ise TL negatif fiyatlama devam etti ve USD/TRY 8,5781’i EUR/TRY 10,1862’yi görerek rekor tazelemeye devam etti ve dolar kuru haftayı 8,52 seviyesinde kapattı.
Cuma gecesi 03.00’de TCMB Başkanı Uysal’ın görevden alındığı yerine Naci Ağbal’ın geldiği açıklandı, evet gece yarısı açıklandı bu karar. Bununla beraber Eski Bakan Nihat Zeybekçi Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu üyeliğine, İbrahim Şenel ise Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’na atandı.
Pazar akşamı saat 19.00 sularında ise Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın instagram hesabından istifa mektubu yayınlandı, aynı dakikalarda bakanın twitter hesabına ulaşılamazken yetkililerden de hiçbir açıklama gelmedi. Yaklaşık 2 saat kadar sonra bazı AK Parti yetkililerinden istifanın Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmemesine dair Albayrak’a destek mesajları geldi, ancak ne İletişim Başkanlığı’ndan ne Cumhurbaşkanlığı’ndan ne de Hazine Bakanı Albayrak’ın kendisinden hiçbir açıklama gelmedi! Yazının yazıldığı şu dakikalarda da herhangi bir yetkiliden bir açıklama gelmiş değil.
Gerek istifa mektubunun üslubu gerek istifanın instagram hesabından açıklanması gerekse de saatler geçmesine karşın hiçbir yetkiliden bir açıklama gelmemesi akıl alır gibi değil. Bu yaşananlar işi ciddiyetle yapamama endişesini yükselten, daha neler olacak dedirten kaygılara neden oluyor.
Önce merkez bankasındaki durumu hatırlayalım:
Erdem Başçı ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın anlaşmazlığı hükümet ve merkez arasındaki fikir ayrılıklarını ayyuka çıkarmıştı. Başçı gitti yerine Murat Çetinkaya geldi ki bu bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçtiği isimdi. Ancak sonda söyleyeceğimizi başta söyleyelim gelen isimlerin yetkisi yoksa etkisi de olamaz! Çetinkaya döneminde özellikle ABD ile yaşanan yaptırım krizleri başkanın yükünü de artırdı ve banka kurdaki yükselişe sert faiz artışıyla müdahale etmek zorunda kaldı. Burada altını çizmek istediğimiz nokta gerek enflasyon gerekse kurdaki yükseliş yılın 2. çeyreğinde başlamıştı, yani göstergeler zaten bozulmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan hem enflasyon hedefinin tutmamasının hem faizlerin yükseltilmesinin -ki kendisi faizin sebep enflasyonun sonuç olduğu fikrini savunuyor- ekonomiyi zorladığını söyledi. Faiz indiriminde bankayı defalarca uyaran Cumhurbaşkanı, en sonunda sözümüzü dinlemiyor diyerek Çetinkaya’yı görevden aldı ve yerine yine kendisinin belirlediği Murat Uysal’ı atadı. Uysal’dan istenen belliydi ve kendisi de bunu yaptı, faizi %24’ten %8,25’e kadar düşürdü. Ama enflasyonu anda hızda düşüremedi, enflasyon yükselmeye devam etti! Pandemi sürecindeki bol kepçe kredi imkanları ve geniş para politikasıyla TL’deki mevcut kırılganlık daha da arttı, üzerine siyasi-jeopolitik riskler de eklenince kur rekor üstüne rekor kırdı. Banka faiz artırmak zorunda olduğunu biliyordu ve bunu Eylül’de yaptı ki piyasalar da buna olumlu tepki verdi ve sıkılaşmanın devam edeceğini umdu. Ekim toplantısında merkez sorunları hallettik açıklamasıyla faizi değiştirmedi, hemen ardından da yıl sonu enflasyon beklentisini yükseltti. İşte bu çelişki ve bekleneni yapamama durumu piyasalarda haliyle TL negatif fiyatlandı. Sadece PPK toplantısından bu güne TL, dolar karşısında %12 değer kaybetti, sene başından itibaren kayıp ise %40!
Şimdi olması gerekeni ve piyasa beklentilerini değil de hükümetin dediğini yapan merkez yine kötü oldu. Böyle de olmuyor denilerek yine başkan değişikliğine gidildi. Bu noktada durum piyasalar için çok açık: kişiye değil uygulanacak politikalara bakıyoruz! Ağbal, sıkı para politikası uygularsa ki bu ilk etapta faiz artışından geçiyor (piyasalarda geçen haftaki fiyatlama %14’tü bu da en az 400+ bp demektir), bununla beraber de doğru iletişim olmazsa olmaz. Yani Ağbal, piyasayı endişelendiren konularda açık ve şeffaf bir uslup kullanmaz, önceki başkanlar gibi davranırsa bu kredibilite hasarını daha da artırmaktan başka bir şey olmayacaktır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndaki değişim konusunda ise bir şey diyemiyoruz çünkü şu saat oldu hala resmi bir açıklama yok, ama piyasalar resmen teyid edilmeyen bu habere TL pozitif tepki verdi. Haftayı 8,52’den kapatan dolar kuru Asya seansında ilk tepki olarak 8,36’ya geriledi, anlık fiyat 8,38.
İstifa, Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilemezse bunun negatif fiyatlanacağı görüşündeyiz, çünkü böyle kararlar defalarca düşünülmeli ve açıklanmadan da gerekli mercilere kabul ettirilmelidir, aslında istifa bir karardır kabul edilmemesi de kararı değiştirmemelidir de ne diyelim, takip edebileceğiz sadece…
Haber akışı ve fiyatlamalara göre gün içinde güncel durumu paylaşacağız.