Bu makale 24.11.2021 tarihinde İngilizce olarak yayınlanmıştır.
23 Kasım Salı günü Biden yönetimi, epey tartışılan ABD’nin Stratejik Petrol Rezervinden (SPR) ham petrol çekmeye başlama planlarını nihayet duyurdu. Rezervden petrol kullanımı İngiltere, Hindistan, Japonya, Güney Kore ve Çin gibi birçok ülke ile koordineli olarak planlanıyor.
Yatırımcıların bu politikayla ve piyasaya olası etkisiyle ilgili bilmesi gerekenler şöyle:
Detaylar
Biden yönetimi SPR’den 50 milyon varil petrol çekeceğini duyurdu. Bu, 2019 talep rakamlarına göre ABD’nin iki buçuk günlük tipik petrol tüketimine eşdeğer.
ABD’nin toplam SPR boyutu 700 milyon varilin üzerinde. Yıllar önce Başkan Obama’nın ikinci döneminin sonunda Kongre’de kabul edilen bütçe mutabakat mevzuatının bir parçası olarak buradan 18 milyon varilin satılacağı çoktan belirlendi.
Mevcut aksiyon bu planlanmış satışı hızlandıracak ve 6 Aralık’a kadar tamamlanmış olabilir. Stratejik rezervi karşılaştırılabilir variller ve ek hacimlerle ikmal etme taahhüdü olan şirketlerin SPR'den varil satın alabilecekleri bir değişim planının parçası olarak 32 milyon varil daha piyasaya sürülecek. Yeniden ikmallerin 2022, 2023 ve 2024'te gerçekleşmesi planlanıyor.
Hindistan yalnızca 39 milyon varil olan SPR’sinden 5 milyon varil çekeceğini söyledi. Bu, 2019 seviyelerine göre Hindistan’ın bir günlük tüketiminin biraz fazlası demek.
İngiltere ticari kuruluşlarının, gönüllü olarak toplamda 1,5 milyon varillik petrol sunmasına izin vermeyi düşünüyor. Japonya da stoklardan petrol kullanmaya niyetli ancak zamanı ve miktarı henüz açıklanmadı.
Çin ve Güney Kore de katılabilir ancak bu ülkelerin SPR kullanım kararları henüz alınmadı. Bir sektör danışmanına göre (Çin’in resmî bir kaynağı değil) Çin, en az 7,33 milyon varil kullanmaya karar verebilir.
Piyasa Etkisi
Bu duyurunun ardından petrol fiyatları artış yaşadı. Salı günü WTI %2,6 değer kazandı. Bazı analistler, gelecekte SPR’ye petrol satma taahhütlerinden dolayı vadeli işlemler fiyatlarının yükseldiğine inanıyor. Teori şu: SPR gelecekte satın almayı kabul ederek fiyatların yükselmesine neden oldu.
Diğer analistler ise piyasanın zaten bir SPR duyurusu ve belki de ABD ve diğer ülkelerden daha büyük miktarlar beklemesinden dolayı vadeli işlemlerin arttığını düşünüyor. Bazı piyasa takipçileri de OPEC+’nın bir sonraki toplantısında misilleme bekliyor olabilir (aşağıda daha detaylı yazdım).
SPR kullanımına karar verilmeden önce bile GasBuddy, ABD’li tüketicilerin önümüzdeki haftalarda benzin fiyatlarında 15 ila 30 sentlik düşüş görebileceğini öngörmüştü. Ancak benzin fiyatlarında ani bir düşüş beklemiyor çünkü gaz istasyonlarının, ABD’nin en yoğun seyahat zamanlarından biri olan Şükran Günü haftasında (yani bu hafta) fiyatları düşürmesi mümkün değil.
OPEC+ Tepkisi
SPR kullanımına yönelik OPEC+ tepkisi şu ana kadar sessizlik oldu. OPEC+’nın, gelecek Perşembe günü yapılacak toplantıda “misilleme” yapabileceği ve her ay üretimi günlük 400.000 varil artırma planını durdurabileceğine dair spekülasyonlar var. Bu büyük oranda Bloomberg’in, Uluslararası enerji Forumu’nun (EIF) açıklamasına dayalı bir manşetinden kaynaklanıyor.
S&P Global Platts raporuna göre OPEC, ABD ve Çin’in SPR kullanımıyla ilgili endişeli değil. OPEC’ten bir delege şöyle söyledi:
“Bu kez ABD ve Çin’in stratejik rezervlerden ham petrol çekmesiyle ilgili endişe yok. Çünkü piyasada arz fazlası yaşanması durumunda OPEC+’nın üretimi artırmama veya düşürme seçeneği var.”
BAE Petrol Bakanı Suhail Mazrouei, OPEC+’nın planı değiştireceğini düşünmüyor. S&P Global Platts’ın raporuna göre Mazrouei, “şimdilik 2 Aralık’ta toplanacak ve gelişmelere bakacağız, piyasanın hacmine bakıp bu gelişmelere göre kararlar vereceğiz.” dedi.
Gelecek haftaki toplantıda OPEC+’nın, üretim artışlarına ara vermenin uygun olduğuna kanaat getirmesi mümkün. Ancak böyle bir karar muhtemelen, OPEC+’nın piyasa için en önemli gördüğü faktörlere – özellikle küresel petrol stoklarına ve Çin’den gelen talebe – dayalı olacaktır.
ABD’nin SPR kullanımı grubun karar verme sürecinde muhtemelen önemli bir rol oynamayacak. OPEC+ günlük 400.000 varillik üretim artışı planını durdurmaya karar verirse bu karar, fiyatları etkilemekten çok Biden’i politik olarak desteklemeye hizmet edecek. Biden’in Beyaz Sarayı, OPEC + 'nın planlarını değiştirmesini sağlama konusunda kamusal bir zafer elde edecektir.