Merkez Bankaları ve Ticaret Savaşı ile Haftayı Agresif Bitiriyoruz…
29 Temmuz-02 Ağustos haftasına yoğun makro ekonomik veri akışı ve Merkez Bankası faiz oranı kararları piyasalara yön verici oldu. Radarımıza ise bu hafta ilk olarak Japonya girdi. Haftaya Japonya’dan gelen negatif büyüme gösteren sanayi üretimi verisi ile başladık ardından ise Merkez Bankası faiz oranı karı açıklandı. Geçtiğimiz Salı günü Boj faiz oranlarında değişikliğe gitmeyerek -0,10% seviyesinde bıraktı. Karar sonrası basın açıklamasında Başkan Kuroda, gevşek para politikası duruşlarına devam edeceklerini ve gerektiği durumda ilave gevşetme politikaları uygulayacaklarını açıkladı. Nitekim piyasalar, Boj tarafından bu açıklamalara alışmış olsa da Banka Ağustos ayı için planlanan tahvil alım aralığı ve sıklığını koruyacağı açıklaması önemli oldu. Yukarıda yoğun makro ekonomik veri akışı derken elbette bizim için de piyasalar için de önem derecesi yüksek Avrupa bölgesinden gelen verileri kastettik. Başta büyüme olmak üzere TÜFE ve işsizlik verisi piyasaların odağındaydı. Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’da açıklanan söz konusu veriler, piyasa beklentilerine genel itibariyle paralel kaydedilse de Fransa’dan gelen büyümede yavaşlamaya yönelik veriler dikkat çekti. Gösterge olarak kabul edilen Euro bölgesi, başta büyüme olmak üzere beklentileri yakalayabildi. Ayrıca Euro Bölgesi’ndeki öncü PMI göstergeleri şu anlık 50 barajını geçemese de beklentileri karşılayabildiği için Euro varlıkları üzerinde olumsuz bir etki yaratmadı.
Avrupa’dan bahsetmişken bir de Birleşik Krallığa göz atalım…
İngiltere için bu hafta işlerin yolunda gitmediğini söylemek pek yanlış olmaz. İnşaat Satın Alma Müdürleri Endeksi, Temmuz ayında beklentilerin altında kalırken İmalat PMI, piyasa beklentilerini tam olarak sınırda yakaladı ancak yine de çok iç açıcı bir tablo sergileyemedi. Veri setinde dikkat çekici olan ise GFK tarafından ölçülen tüketici güveni anketi. Söz konusu veri Temmuz ayında teorik olarak -11 seviyesinde beklentileri yakalasa da Brexit sürecinden kaynaklı tüketici güveni makro ekonomik açıdan henüz umut verici değil. Brexit endişelerinden bahsettiysek bu konuda İngiltere de endişe duyan sadece hane halkı değil. Geçtiğimiz Perşembe günü BoE faiz oranı kararını açıkladı. Piyasa beklentisine paralel olarak politika faiz oranlarında değişikliğe gitmeyerek 0,75% seviyesinde sabit bırakan BoE’nin bu kararı sonrasında Başkan Carney açıklamalarda bulundu. Basın açıklamasında Carney, Brexit gelişmelerinin İngiltere büyümesini her zamankinden daha fazla dalgalı hale getirdiğini ve anlaşmasız Brexit'ten sonra Sterlin varlıklarının risk priminin yükseleceğini ve para biriminin değer kaybedeceğini ifade etti. Ayrıca büyüme tahmininin bu yıl için yüzde 1,5'ten yüzde 1,3'e revize edilmesi dikkat çeken diğer bir açıklamaydı. Bunun işaretçisi ise yeni Başbakan Johnson’ın anlaşmasız Brexit’i hızlandırmaya ilişkin sinyal veren açıklamaları oldu. Elbette bu hareketli haftanın da faturası kesilmeden olamazdı. GBPUSD paritesi geçtiğimiz iki yılın en düşüğü 1,2079 seviyesini test ederek haftayı %3’e yakın değer kaybı ile tamamladı.
GBP/USD paritesinin bir hafta içeresinde %3’e yakın değer kaybetmesinde tabii tek etmen Birleşik Krallıktaki gelişmeler değildi. Peki Neydi? Cevap veriyoruz, Fed.
Küresel piyasaların uzun süredir takibinde olduğu FOMC Temmuz toplantısı Çarşamba günü gerçekleşti. Piyasaların faiz indirim beklentilerine kısmen karşılık gelen 25 baz puan faiz indirim kararının ardından basın konferansında konuşan Başkan Powell, faizlerin çok daha fazla indirilmesi konusunda ciddi anlamda bir risk görmediklerini ve bu yapılan faiz indiriminin uzun dönemli bir faiz indirimi döngüsünün başlangıcı olmadığını belirtti. Powell’ın, aşağı yönlü risklere karşı sigorta ve döngü ortası ayarlaması olarak nitelemesi sonrasında küresel risk iştahında bozulmalar yaşandı. Powell’ın faizler konusunda yaptığı açıklamalar piyasada Fed’in 2019 yılı ‘faiz indirim süreci bitti mi?’ sorularını gündeme getire dursun bu arada Dolar endeksi, sterlindeki zayıflık ve dolardaki güçlenme ile 2018 şubat ayından bu yana en yüksek 98,93 seviyesini test ederken art arda yükselişini dördüncü güne taşıyan Ons Altın, psikolojik fiyatı olan 1400 seviyelerine kadar geri çekildi.
FED’in 1 Ağustos itibariyle bilanço daraltma sürecine ara vermesi diğer bir dikkat çeken konu olurken bu karar, doların gelişmiş ülke statüsünde sunduğu reel getiri avantajını piyasalarda tartışılabilir konuma getirdi ve gelişmekte olan ülkelerin bu süreçten şanslı olarak çıkabileceği piyasalarda beklenmeye başlandı bile. Bitti mi? Cevap veriyoruz, Bitmedi.
ABD ve Çin’in G-20 zirvesinde anlaşmaya vardıkları ticaret müzakereleri süreci gündeme bomba gibi düştü. ABD’li yetkililer bu hafta başında Çin’e giderek görüşmelere başladığı için ticaret savaşına ilişkin iyimser bir hava oluştuğunu söylemek yanlış olmaz ki bu durum Ons Altın’ı baskılayan diğer bir unsurdu. Dün akşam saatlerinde ABD Başkanı Trump’ın twitter hesabından yaptığı açıklama ticaret savaşını yeniden alevlendirdi. Trump’ın, ABD’li temsilcilerin, Çin'le ticaret görüşmelerinin ardından Çin hükümetinin, üç ay önce anlaşmayı sağlamalarına rağmen yeniden müzakere etmeye karar vermesi nedeniyle 300 milyar Dolar değerindeki Çin malına 1 Eylül'den itibaren %10 vergi uygulayacağını açıklaması risk iştahını resmen zayıflattı. Trump’ın açıklamaları sonrası gündeme gelen küresel büyüme endişeleri haftanın son işlem gününde ilk tepki olarak Asya borsalarında sert satışlara ardından ABD on yıllık tahvil faizinde %1,85 seviyelerine kadar geri çekilmelere neden oldu. Güvenli liman arayışı ile Ons Altın, 1449’a yükselirken USDJPY, 7 ayın en düşüğü 106,60 seviyesini test etti.
Küresel piyasalar bu kadar agresif işlemlerden geçerken Türk Lirası Ne Yaptı?
Yurt içinde bu hafta yoğun bir makro veri akışı yaşanmadı. Önemli olan gelişme ise Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın yeni Başkanı Murat Uysal yılın üçüncü Enflasyon Raporu'nu açıklaması oldu. Uysal iktisadi faaliyetteki ılımlı seyrin enflasyondaki düşüşü destekleyeceğini ifade ederken Banka’nın yıl sonu TÜFE tahminini %14,6'dan %13,9'a düşürüldüğünü kaydetti. Göreve gelmesi ile birlikte ilk TCMB basın konferansına öncülük eden Uysal’ın dolarizasyonda pozitif döneme girileceği ve iletişim politikasında güçlenme vurgusu piyasalar tarafında önemliydi. Bir önceki hafta faiz indirim süreci ile başlayan ekonomik iyimserlik yurt içinde bu hafta etkisini artırınca Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’tan açıklama geldi. Albayrak dengelenme sürecinin pozitif etkilerinin piyasalara yansımaya devam ettiğini ve kamu bankalarının faizlerde düşüş süreçlerini başlattığını belirtti. Küresel piyasalarda hemen hemen her enstrüman oldukça agresif işlemlere konu olurken Türk Lirasının haftayı Dolara karşı yüzde 1’in üzerinde primli bitirmesi doğrultunda Bakan Albayrak’ın açıklamasının yanlış olduğunu söyleyemeyeceğiz.