Global Piyasalarda Haftanın Özeti ve Gelecek Hafta
Draghi geçtiğimiz hafta sürpriz paketi açıkladı. Açıklanan paket piyasalar tarafından öncesinde varlık alımlarının azaltıldığına yönelik beklenti oluşurken, sonrasında programın daha da genişlemeci olduğu anlaşıldı. ECB aldığı kararla 80 milyar Euroluk vadesi Mart 2017 olan tahvil alım programını, Aralık ayına kadar uzattı. Ancak Nisan'dan itibaren program 60 Milyar Euro olarak devam edecek. Yani ek 9 aylık daha genişlemeci önlem alınacağı görülüyor. Bu da Euro'nun zayıflamasına neden olan ana gelişme olarak piyasalara yansıdı. Draghi ise basın açıklamasında varlık alımlarının gerektiğinde daha da uzatılabileceğini, enflasyon hedefi yakalanana dek, gerekirse ek önlemlerin alacağı teyidini verdi. Enflasyon için daha da iyimser bir görüntü çizen ECB, her ne kadar İtalya referandumunu yakın vadede bir risk olarak görmese de ilerleyen dönemlerde bu konunun bankanın radarına da gireceği de aşikar.
Geçtiğimiz haftada açıklanan EKK kararlarında KOBİ’lere yönelik 250 milyar TL'lik bir kredi desteği sağlanacak. Bu destekten KOBİ'ler, esnaflar ve ayrıca ihracat ve ticaretle uğraşanlar yararlanacak. İhracat kredilerinde garanti teminat yüzde 100, KOBİ'lerde yüzde 90, ticarilerde ise yüzde 85 olacak. Kredi isteği olan KOBİ’ler bu sayede kredi çekerken, alacağı teminatlar için devletten bir nevi destek alacak yani devlet kefil olacak. Bu sayede ihracatı özendirecek önlemler kapıda. Ayrıca özel sektörde yatırımları teşvik etmek amacıyla kurumlar vergisi düşürülecek, imalat sanayiye yönelik yatırım teşvikleri sağlanacak. Ayrıca düşen istihdamı yeniden canlandırabilmek adına yeni iş imkanları sağlanmasına yönelik önlemler alınacak. İhracat yapanlara destek verilmeye devam edilecek. Görüntü itibariyle ekonomiyi destekleyici hamleler alınmaya çalışılacak ancak burada bütçe dengesi kontrolü önemli olacak. Ayrıca KOBİ’lere sağlanacak kredi desteğinin oldukça yüksek olduğunu, kaynağın nasıl sağlanacağı da merakla takip edilecek konular arasında.
Gündemin ana konusu, bu hafta FED faiz kararı olacak. Bizim için de oldukça önemli kararlar verecek olan FED’in artık Aralık ayındaki faiz artırımı yapacağı kararı biliniyor. 25 baz puanlık artış bu toplantıda yüksek ihtimalle gelecek. Bu nedenle artık gözler 2017’de FED’in ne yapacağına bakıyor olacak. Trump sonrası artan enflasyon beklentilerini dizginlemek ve ABD’de olacak olası ekonomik ısınmanın dengelenmesini sağlamak adına faiz adımlarının 2’den 3 ya da 4’e yükseltilmesi oldukça şahin bir tutum olarak fiyatlanabilir. Bu da Dolar/TL’de yeni rekorun önünü açacaktır. Bizim için en önemli ve sakin senaryo FED’in 2 faiz artırımıyla piyasadaki dengeleri sağlayacak nitelikte karar alması. Bu durumda bir miktar beklentiler karşılanarak, Dolar’da gevşemeyi, ve kurda da rahatlamayı beraberinde getirecektir. Bu durum sadece 25’er baz puan ve 2 faiz artırımı ihtimali ile olacak bir senaryo. Aynı zamanda faiz artırımlarının kademeli olacağı vurgusunun altı mutlaka yeniden çizilmelidir. Yoksa bizim için de oldukça sıkıntılı olacak bir küresel Dolar rallisi görmemiz olması duruyor. 15-16 Aralık için de AB Liderler zirvesinden de bir yara alma ihtimalini düşük görüyorum ancak eğer iyimser gelişmeler olursa da, aralardaki ilişkinin yeniden düzenlenmesi gereken yapıcı bir dönem yaşamalıyız. Yoksa tansiyonun durulduğunu söylemek için erken olacaktır. Ayrıca bu hafta gelecek ABD enflasyon ve perakende satışlar verisi volatilitenin yüksek kalmasına neden olabilir.
EURUSD
Geride kalan haftaya Avrupa Merkez Bankasından gelen hamleler damgasını vurdu. Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarına herhangi bir müdahalede bulunmazken parasal genişleme programına dair güncellemeler yapıldı. Mart 2017 yılında sonlandırılması planlanan tahvil alım programı 2017 yılı sonuna kadar uzatıldı. Mart ayından sonra aylık alınacak tahvil miktarı ise 60 milyar euro olarak açıklandı. Kararın ardından açıklamalarda bulunan Draghi’nin de bankanın hedeflerine ulaşana dek piyasaları desteklemek istediğine dair ipuçları yakaladık. Yeni haftada ise gözler Fed’in vereceği faiz oranı kararında. Piyasalar Aralık ayı toplantısında gelecek bir faiz artırımına inanmış durumda. Fiyatlamalara da dahil olan bu gelişmenin dışında piyasaların gözü 2017 yılı tahminlerinde olacak. Nokta tahminlerini ilan edecek olan üyelerin önümüzdeki yıl boyunca kaç faiz artırımı planladıkları volatiliteyi artıracaktır. Geçtiğimiz dönem toplantılarında beklenti bankanın iki kez faiz artıracağı yönündeydi. Paritede ise ECB’nin almış olduğu genişleyici önlemler ile satış baskısı ağırlaştı. 1.0520 desteğinin altında 1.0460 seviyesi hayli önemli. Eğer hareket devam ederse düşüşün önü 1.0400’e kadar açık. Toparlanmalarda ise 1.0600 – 1.0650 aralığının geçilmesi bizler için önemli olacak. Eğer yükseliş bu hareketi gerçekleştirirse 1.0750 önemli bir direnç olarak karşımıza çıkacak.
DAX30
Geçtiğimiz dönemlerde tapering yani tahvil alım programını kademeli olarak azaltılacağı spekülasyonları ile gündeme gelen Avrupa Merkez Bankası genişlemeci tutumunu sürdürdü. Program süresini 2017 yılı sonuna kadar uzatan yetkililer Mart ayından sonra başlayacak süreçte aylık 60 milyar euroluk miktarı uygun gördüler. Ayrıca 2018 GSYH büyüme beklentisi %1.6. 2017 ve 2018 için %1.7 olarak belirlendi. Enflasyon beklentileri ise, 2016 için yüzde 0.2, 2017 için yüzde 1.2’den 1.3’e yükselirken, 2018 için 1.5’e revize edilen tahminler söz konusu. Önümüzdeki dönemlerde genişlemeci tutumunu sürdüreceğini bir kez daha anladığımız Avrupa Merkez Bankasının hamleleri endekste yeni tepeler oluşmasına destek oluyor. Tahvil alım programının uzatılması fiyatlamaya doping etkisi yaparasak yükselişi 11 bin seviyesinin üzerine taşıdı. Yukarı yönlü hareketliliğin önündeki en büyük engel ise 11 bin 450 zirvesi. Eğer bu seviye de aşılırsa gözler 11 bin 650’ye çevrilecek. Geri çekilmeler ise 11 bin seviyesinin üzerinde kalmamız önemli olacak. Eğer fiyatlama bu seviyenin altına gerilerse 10 bin 800 – 10 bin 600 aralığına geri dönebilir.
ALTIN
Değerli metalde geri çekilme geride bıraktığımız haftada da devam etti. Haftaya İtalya’da gerçekleşen referandumun etkisiyle yükseliş ile giriş yapan altın, güçlenen dolar nedeniyle bu yükselişi koruyamadı ve üst üste beşinci haftasını da değer kaybıyla geçmiş oldu. Şubat ayından bu yana en düşük seviyesinde fiyatlanan değerli metalde, ABD verilerindeki olumlu seyrin sürmesi ve küresel anlamda tahvil faizlerindeki yükselişin hız kesmemesi düşüşü destekleyen önemli unsurlar durumunda. Bu hafta ise ABD Merkez Bankası Fed’in vereceği faiz kararı değerli metal için oldukça kritik olacak. Faiz artış kararı gelmesine neredeyse kesin gözüyle bakılan Fed toplantısında, özellikle 2017 yılına yönelik hızlı faiz artışı sinyalleri verilmesi durumunda altın fiyatlarındaki geri çekilmenin devam ettiğini görebiliriz. Diğer taraftan yine ABD’den açıklanacak olan enflasyon rakamları belirleyici olacak diğer önemli veri. Teknik olarak baktığımızda düşüş trendi içerisindeki hareketin devam ettiğini görüyoruz. Özellikle aşağı yönde 1148 dolar desteğinin altında kalıcı fiyatlamalar görmemiz durumunda 1120 dolar denemesi geldiğini görebiliriz. Yukarı yönlü hareketlerde ise 1172 ve 1188 dirençleri önemli olurken 1200 direnci aşılamadığı sürece bu yükselişler yeni geri çekilmeleri beraberinde getirebilir.
GBPUSD
Hafta boyunca kurda gündem oldukça yoğun. ABD’de FED’in beklenen Aralık ayı toplantısı var. Fed ‘in yüzde 0.50 olan faiz oranını 25 baz puan artırarak yüzde 0.75 yapması bekleniyor. Trump’ın politikalarının büyüme ve enflasyonu yukarı çekeceği beklentisi ile beraber piyasaların odağında ise 2017’de para politikasının nasıl şekilleneceği var. Fed vadelilere göre faiz artırımı ihtimali yüzde yüz fiyatlanmış durumda ancak Fed Başkanı Yellen’in da karar sonrasında yapacağı açıklamanın tonu oldukça önemli. Bu hafta ayrıca ABD’den Kasım ayı perakende satışlar ve enflasyon verileri açıklanıyor. Ekim ayında beklentilerin üstünde artan perakende satışlar ve Fed’in yüzde ikilik hedefine yaklaşan tüketici fiyatlarının Kasım ayında da yükselmesi bekleniyor. İngiltere’de ise İngiltere Merkez Bankası para politikası toplantısı var. Banka’nın faizlerde ya da varlık alım programında bir değişikliğe gitmesi beklenmiyor. Bu hafta açıklanacak Kasım ayı enflasyon verisinde artış bekleniyor ancak yıllık bazda enflasyon İngiltere MB’sinin hedefinin hala oldukça altında. Banka 2017’de sterlindeki düşüşün enflasyona yansıyacağını öngörüyor. Kur ise geçtiğimiz haftayı 1.26 seviyesinin altında kapattı. Kurda satış baskısın 1.25 seviyesinin altında artabilir. Bu seviyenin altında 1.2450-1.2400 seviyeleri destek olarak çalışabilir.. Kurda toparlanmalarda ise 1.2650-1.2700 seviyeleri gündeme gelebilir.
USDJPY
ABD geçtiğimiz haftayı makroekonomik veri açısından nispeten sakin geçirirken, gelen pozitif veriler dikkatleri çekti. Ülkeden gelen ISM imalat dışı PMI 57,2 ile beklentilerin üzerinde açıklandı. Haftanın diğer dikkatleri çeken verilerinden olan fabrika siparişleri ise yüzde 2,7 artış ile öne çıkarken, Michigan tüketici güveni 98,0 ile 2015 Ocak ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Japonya tarafında ise geçtiğimiz hafta büyüme rakamlarındaki zayıf görünüm gündemdeydi. Ülke yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0,3, yıllık bazda yüzde 1,3 artış gösterirken, veriler hem beklentilerin hem de bir önceki dönemin oldukça gerisinde kaldı. Yeni haftada ise küresel piyasaların gözü FED faiz kararı ve sonrasında gelecek açıklamalarda olacak. Teknik açıdan bakıldığında dolar endeksindeki güçlü duruş pariteye de yansıyor. 114,45 desteğinin üzerinde güçlü duruşunu sürdüren paritede hareketin devamı halinde 116,40-117,00-117,60 seviyeleri görülebilir. Geri çekilmelerde 114,45 desteğinin kırılması halinde ise 113,90-113,00-112,20 seviyeleri test edilebilir.
PETROL
Önceki hafta OPEC üyelerinin petrol üretimini günlük 1.2 milyon varil azaltma kararı alması sonrası bir çok OPEC dışı üretici de anlaşmayı destekleme kararı aldı. Viyana’da gerçekleştirilen toplantıya OPEC ve OPEC dışı toplam 11 üretici ülke katıldı. Toplantının Katar ve Rusya Enerji Bakanları başkanlığında gerçekleştiği bildirildi. Toplantı sonrası yapılan açıklamada ülkelerin petrol piyasasını istikrara kavuşturmak için işbirliğine ikna oldukları ve Azerbaycan, Bahreyn, Brunei, Ekvator Ginesi, Kazakistan, Malezya, Meksika, Umman, Rusya, Sudan ve Güney Sudan’ın petrol üretim düzeylerini azaltma taahhüdünde bulunduğu duyuruldu. Günlük üretim kesintisi ise 600 bin varillik beklentinin hafif altında 558 bin varil olarak belirlendi. Uygulama OPEC ile eş zamanlı olarak Ocak’ta başlayacak ve 6 ay boyunca geçerli olacak. Karara göre OPEC üyesi olmayan iki ülke, alınan kararların denetleneceği OPEC Gözetim Komitesi'nde yer alacak. Son 15 günde yaşanan gelişmelerin petrol piyasası adına oldukça olumlu olduğunu söyleyebiliriz. Hafta boyunca fiyatlamalarda yukarı yönlü hareketlerin daha istekli olabileceğini ve özellikle Brent petrolde 55 doların üzerinde kalıcılık sağlanması ile 57-58.50-60.00 seviyeleri gündeme gelebileceğini belirtelim. Aşağı yönlü fiyatlamalarda ise 53.30-53.00 bölgesi destek görevi görecektir.
EURTRY
Paritede oldukça hareketli bir haftayı geride bıraktık. Euro Bölgesi tarafında aylardır devam eden varlık alım programı belirsizliğinin son bulduğunu görüyoruz. Beklenildiği gibi faizlerde herhangi bir değişime gitmeyen ECB, varlık alım programını 6 ay yerine 9 ay uzatma kararı alırken, aylık 80 milyar euro olan alım miktarını ise 60 milyar euroya çektiğini duyurdu. Miktarda azalma yaşanmış olsa da sürenin beklenenden 3 ay fazla uzatılması, Banka’nın genişleyici tavrını devam ettirmesini sağladı. Karar sonrası açıklamalarında, gerektiğinde miktar ve sürenin uzayabileceğini söyleyen Draghi, varlık alım programı parametrelerinde değişim olduğunu ve bunu Ocak ayında açıklayacaklarını söyledi. Türkiye tarafında ise anayasa değişikliği paketi Meclis’e sunuldu. Şu an komisyonda bütçenin görüşülmesi sebebiyle anayasa değişikliği oylamasının Ocak ayına sarkabileceği belirtiliyor. Yurtiçinde bu hafta büyüme rakamları, işsizlik oranı ve yılsonu TÜFE beklentileri takip edilecek. Euro Bölgesi’nde ise sanayi üretimi, PMI rakamları ve Kasım ayı enflasyon verileri açıklanacak. Teknik olarak ise paritede yükselişin tekrar başlayabilmesi için 3.70’in üzerinde kalıcılık sağlanması gerekiyor. Hareketlilik bu seviyenin üzerinde devam ederse 3.7400-3.7750-3.8000 seviyeleri takip edilebilir. Aşağı yönlü hareketin hız kazanabilmesi içinse öncelikle 3.6200-3.6100 bölgesinin aşağı yönlü geçilmesi gerekiyor. Buranın altında 3.5800 görülebilir.
USDTRY
Bu hafta dananın kuyruğu kopacak. Önce FED’in faiz kararı sonrasında Avrupa Birliği’nin Türkiye ile müzakereler konusunda karar vermesi bekleniyor. İki gelişmenin kur üzerinde belirleyici olacağını söyleyebiliriz. Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası ve hükümet kanadından gelen açıklamalar TL’ye destek oldu ve 3.60’dan gelen düzeltme ile 3.35 seviyesine kadar geri çekilme yaşandı. Kurdaki geri çekilme de içerideki gelişmelerin yanında dolar endeksindeki düşüşün de etkili olduğunu söyleyebiliriz. EKK kararlarında kısa vadede TL’yi destekleyici bir önlem alınmadı. Doların bütün dünyada güçlenmesi bizi zorlu bir sürecin beklediğini gösteriyor. Kurda 3.30-3.35 bölgesi artık çok önemli destek. Bu bölgeden hem piyasada hem de fiziki talep geliyor. 14 Aralık’ta FED faiz artıracağını düşündüğümüzde kurda 3.50 ve 3.60 seviyelerinin yeniden görülebileceğini düşünüyorum. Endeks tarafında ise yabancı çıkışı devam ediyor. Kasım ayında yapılan 682 milyon dolarlık satış sonrası Aralık ayının ilk haftasında da 48 milyon dolarlık yabancı satışı gördük. FED’in faiz artırması BİST’e yeni bir satış dalgası getirebilir. 72400-73600 bölgesinin kırılması bizi 66-68 bin bölgesine götürebilir.
