Bu yazı Investing.com için özel olarak kaleme alınmıştır. 
- Soya fasulyesi, mısır ve buğdayda sezon sonu rallisi
- 10 Ağustos'ta yaşanan derecho, arzlardaki kırılgan durumu hatırlattı
- Gıda talebindeki artış devam ediyor
- 2021'in tahıl ve yağlı tohum için bir boğa yılı olması ihtimalini destekleyen üç sebep
Eylül'ün başlangıcı, ABD'de ve kuzey yarımkürede bulunan ülkelerde 2020 hasat sezonunun yaklaştığı anlamına geliyor. Tahıllar ve yağlı tohumlar, dünyayı besleyen tarım ürünleri. Tüm işaretler önümüzdeki aylarda talebin tamamını karşılamaya yetecek kadar arzın olacağını gösteriyor.
Tarımsal emtia üretiminde her yıl yeni bir macera demek. Doğa Ana hava koşullarını, dolayısıyla ekinlerin boyutlarını belirliyor. ABD dünyanın lider mısır ve soya fasulyesi üreticisi ve buğday üretiminde de ön sıralarda. Dünya çapında tüm insanlar besinlere ihtiyaç duyduğu için tüketim de her zaman yüksek seviyede.
Yaşanan bir hava olayının mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatlarını uçurmasının ardından sekiz yıl geçti. 2012 kuraklığı mısır ve soya fasulyesi vadeli işlemlerini tarihi zirvelere taşırken, buğday 2008 küresel kuraklığından beri en yüksek seviyesini gördü. 2012'den bu yana dünya nüfusunda 640 milyonluk artış yaşandı. Tarımsal emtiadaki temel eşitliğin talep tarafı sürekli büyüyen bir faktör. Arz ise hava koşulları kadar değişkenlik gösterebiliyor.
Soya fasulyesi, mısır ve buğdayda sezon sonu rallisi
Tahıl ve yağlı tohum vadeli işlemleri genellikle, hava koşullarındaki belirsizliğin yıllık arza yönelik etkisi sebebiyle ilkbahar ekim ve yaz yetiştirme dönemlerinde fiyat volatilitesinde artış ve ralliler yaşar. 2020'de vadeli işlem piyasaları Ağustos ortasında başlayan sezon sonu rallilerine tanık oldu.
Tüm grafikler için kaynak: CQG
Yeni mahsül Kasım soya fasulyesi sözleşmesi günlük grafiği, 10 Ağustos'ta 8,6525 dolarda başlayıp 4 Eylül'de 9,6950 dolara ulaşarak bir aydan kısa bir sürede gerçekleşen %12'lik yükselişi ortaya koyuyor. Kasım soya fasulyesi sözleşmeleri geen haftanın sonunda 9,69 dolar seviyesinde işlem görüyordu.
Yeni mahsül Aralık mısır vadeli işlem sözleşmeleri 12 Ağustos'taki kile başına 3,20 dolarlık fiyattan 31 Ağustos'ta 3,6425 dolara yükselerek %13,8'lik bir artış kaydetti. Aralık sözleşmeleri 4 Eylül Cuma günü 3,58 dolar seviyesinin hemen altındaydı.
CBOT Aralık buğday vadeli işlemleri ise 12 Ağustos'taki 4,97 dolar seviyesinden 1 Eylül itibariyle 5,6850 dolara yükselerek %14,4 değer kazandı. Buğday vadeli işlemleri geçen haftanın sonu itibariyle kile başına 5,50 dolar seviyesinin hemen altındaydı.
10 Ağustos'ta yaşanan derecho, arzlardaki kırılgan durumu hatırlattı
ABD Tarım Bakanlığı'nın yayınladığı Ağustos Ayı Dünya Tarımsal Arz ve Talep raporu tahıl ve yağlı tohum vadeli işlemleri için yükseliş eğilimi göstermiyordu. Raporda tarımsal ürünlerin arzının 2020 hasat yılında dünya çapında ihtiyaca yetecek bollukta olacağı belirtildi.
Ancak bakanlığın raporundan iki gün önce, ABD'nin verimli düzlükleri üzerinde gerçekleşen bir derecho (tahribat gücü yüksek rüzgar ve fırtınalar) ekinlere bir miktar zarar verdi. Yaşanan bu doğa olayı, dünyayı besleyen bu ürünlerin yıllık arzının her yıl hava koşulları gibi değişkenlik gösterebileceğinin bir hatırlatıcısı oldu.
Doğa Ana geçtiğimiz sekiz yıl boyunca ABD'deki tarım piyasalarıyla işbirliği içindeydi, ancak bu gelecekte yaşanacaklar için bir garanti değil. Yaşanan derecho, tahıl ve yağlı tohum arzındaki bolluğun iyi hava koşullarının bir fonksiyonu olduğu konusunda tüketicilere yönelik bir uyarıydı. Tarımsal emtiadaki temel eşitliğinin arz tarafı yıldan yıla büyük değişkenlik gösterebilir.
Gıda talebindeki artış devam ediyor
Bu arada, dünyayı besleyen bu ürünlerdeki eşitliğin talep tarafı ise sürekli büyüyen bir faktör. Dünya nüfusu her çeyrekte yaklaşık 20 milyon artıyor. Bu yüzyılın başında dünya üzerinde beslenmesi gereken yaklaşık 6 milyar insan vardı.
Kaynak: ABD Nüfus İdaresi
Yukarıdaki grafikte görüldüğü gibi, geçen hafta itibariyle bu sayı 7,678 milyarın üzerinde, yani son 20 yılda neredeyse %28 artış gösterdi. Dünya nüfusundaki bu üstel büyüme oranı, her gün daha fazla insanın daha fazla besin ürününe ihtiyaç duyduğu anlamına geliyor.
Arzın sürekli olarak artan talebe yetişmesi gerekiyor. Bu yüzden, hava koşulları sebebiyle arzda görülebilecek değişkenlikler önümüzdeki yıllarda tahıl ve yağlı tohum vadeli işlem piyasalarında çok yüksek seviyelerde volatiliteler yaşanmasına yol açabilir.
2021'in tahıl ve yağlı tohum için bir boğa yılı olması ihtimalini destekleyen üç sebep
2021'in tarım piyasaları için bir boğa yılı olmasını destekleyen ilk sebep demografi. Temel denklem bize arz volatilitesi ve sürekli olarak artış gösteren talebin fiyatlarda ciddi sallantılara yol açabilecek bir karışım olduğunu söylüyor. Mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatları şu an 2012'deki fiyatlarının çok altında. Yaşanacak bir hava olayı vadeli işlemler piyasasında patlayıcı rallilere neden olabilir. 2012'den bu yana küresel nüfus ve eşitliğin talep kısmında 640 milyonluk büyüme gerçekleşti.
İkinci neden ise ABD dolarındaki son trend. Dolar birçok emtia için fiyatlandırma mekanizması konumunda ve tahıl ile yağlı tohum piyasaları da buna bir istisna değil. Dolarda yaşanacak bir düşüş emtia fiyatlarını yükseltme eğilimindedir.
Dolar Endeksi grafiği, endeksin Mart 2020'den beri düşüş eğilimli bir trende girdiğini ve Eylül 2018 dibi olan 93,395'lik teknik desteği de kırdığını gösteriyor. Dolardaki zayıflama mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatlarda yükseliş eğilimi yaratıyor.
Son olarak, FED Ağustos sonunda piyasalara önümüzdeki ay ve yıllarda daha yüksek enflasyon seviyelerine tahammül edebileceklerini söyledi. %2 hedefi daha çok bir ortalama haline gelirken, FED üyeleri enflasyon uzun süredir hedefin altında kaldığı için kısa vadeli faiz oranlarını yükseltmeden önce bir süreliğine hedefin üzerinde kalmasına izin verebileceklerini belirtti. Yükselen enflasyon, merkez bankasının daha önce görülmemiş seviyede yarattığı likidite ve hükümetin teşvik programları yüksek derecede enflasyonist faktörler. Enflasyonun yükselmesi ise emtia fiyatlarındaki artışı destekliyor.
Ancak tarımsal piyasaların anahtarını elinde tutan Doğa Ana. Mısır, soya fasulyesi ve buğday fiyatları ekonomik faktörler sebebiyle muhtemelen yükselecek olsa da, 2021'de gerçekleşecek bir doğa olayı fiyatların yeni tarihi zirveler görmesini ve sağlayacak rallileri tetikleme potansiyeline sahip.