G. Kıbrıs Krizi Değil, Ama Çözüm Modeli Tehlikeli!

Öncesinde de söyledim, G.Kıbrıs bankacılık krizi dünya için çok önemli bir sorun değil. İtalya, İspanya, Yunanistan bile bu denli konuşulmamışken, G.Kıbrıs'ı çok abartmamak lazım. Nihayetinde oradaki krizi, bu ülkenin ve bankalarının kara para cenneti olduğuna bakmadan para yollayan ülkeler ve kişiler düşünsün.

Ancak, G.Kıbrıs'ın bankacılık krizinin çözüm modeli bundan sonrası için benzer sorunlu tüm ülkeler için oldukça tehlikeli bir model içeriyor. Şimdiye dek bu tarz krizlerde, fatura ülkelere ve ülkelerin hazinelerine kesilirdi. İlk kez bu kriz esnasında fatura banka mevduat sahiplerine de kesildi. 100 bin Euro üstü mevduatlar dondurularak, yaklaşık % 40 oranındaki bir kısmı bankaların yeniden sermayelendirmesi için kullanılması kararı alındı. İşte bu çözüm modeli G.Kıbrıs krizinden çok daha büyük riskler içeriyor.

Eurogroup başkanı, G.Kıbrıs çözüm modelinin bundan sonra benzer kriz yaşayacak sorunlu ülkelerde kullanılabileceğinin altını çizdi! Bu düşünce ve açıklama özellikle İtalya, İspanya, Yunanistan ve hatta Portekiz gibi ülkelerdeki krizlerin çok daha yakından izlenilmesine neden olacak. Çünkü bir süredir bahsedilmeyen bu ülkeler, yeniden finansal krizlerle gündeme gelirlerse, oluşabilecek krizin banka mevduatlarının tıraşlanarak giderilmesi yöntemine başvurulması korkusu piyasaları bozar. Sorunlu ülke bankacılık kesiminden güçlü ekonomisi olan başta Almanya olmak üzere, bizim gibi bankacılık kesimi çok sağlam olan ülkelere mevduat kaçışları olur. İlk anda olası bu sermaye hareketleri bizler için iyi gibi gözükse de, mevduatlara el konularak krizleri çözme düşüncesi çok sakıncalıdır. Yaşanan krizle her zaman için bir ilişkisi olmayan kişilerin mevduatlarına el koymak bir gasp olur. Bu yönde bir korku dediğim ülkeler için de yaşanmaya kalkarsa, AB bu krizden çok büyük bir finansal yara alır. Bankacılık kesiminde büyük güven kaybı oluşur. Bunu düzeltmek için bankacılık kesiminde çok köklü reformlar yapılması gerekir.

Diğer bir açıdan bakınca, iyi banka-kötü banka, iyi ekonomi-kötü ekonomi, iyi yönetim-kötü yönetim farkı nedeniyle, ülkeler ayrışırlar. Böylece, benzer sorunu yaşamak istemeyenler daha tutarlı politikalar izlemek sorunda kalırlar. Ama yine de, G.Kıbrıs çözüm modeli doğru değildir diye düşünüyorum. Bunun yerine güçlü finansal oto kontrol mekanizmaları kurulmalıdır.

ABD ve İngiltere'de Konut Satışları İyi Gidiyor.
ABD ve İngiltere'deki ikinci el konut satışları gayet iyi sinyaller veriyor. Yaşanan krizin başlangıcı ABD mortgage krizi olduğu için, ikinci el konut fiyat ve satışlarının artmaya başlaması, esas krizin aşılmaya başladığının göstergesidir diye düşünüyorum.

TCMB PPK Toplantısı Var.
Faizler için bir değişiklik düşünülmüyor ama, TL ve döviz cinsi mevduatlarda karşılık oranlarının artabileceği yönünde çeşitli görüşler mevcut. Ben yorumda bulunmayıp, saat 14:00 civarı yapılacak açıklamayı görmek istiyorum. Karşılık artışları gelirse, olası oranlarına göre bankalardaki baskı ve satışlar sürebilir. Oran düşük olur ya da karşılık artışı olmazsa, bu takdirde bankalarda yaşanacak alımlarla endeks yükselişi yaşandığını görürüz.

Bugün Ne Olur?
AB G.Kıbrıs için likiditeye ulaşma engelini kaldırdığını açıkladı. Bu ilk anda olumlu bir hava yaratıp, dış piyasalarda güne alımlarla başlanmasına imkan yaratabilir. Ancak Eurogroup başkanının, diğer sorunlu ülkelerde de G.Kıbrıs modelinin çözüm olarak uygulanabileceği açıklaması kafaları karıştırıp, havayı bozabilir. İçerdiği riskin büyüklüğü açısından, Eurogroup başkanının yaptığı bu açıklamaya bir düzeltme gelmesi gerektiğine inanıyorum.

Bizde ise, PPK kararları daha etkili olacaktır. Bu nedenle ilk anda güne dışarının etkisi ile alışlarla başlanılsa da, öğleden sonra gelecek PPK kararlarına göre yön değişikliği olabilir.

Aydın Eroğlu
Stratejist