Uluslararası kredi kurumu Fitch, Türkiye'nin kredi notunu B+'dan BB-'ye yükseltti, görünümü ise pozitiften durağana çekti. Beklentim bu yöndeydi. Ama hâlâ yatırım yapılır düzeyin 3 kademe altında olduğumuzu hatırlatmak isterim.
Fitch, rezervlerin yükselmesi, KKM'nin düşmesini güçlü yönler olarak gösterirken, politikalardan dönüş riski, artan jeopolitik riskler ve kurumsal yönetimin yazıf yönler olduğuna işaret etmiş. Düşmeye devam etmese de cari açığı, düşmeye başlasa da hala yüksek olan enflasyonu, talepteki yavaşlamayı, mali dengedeki iyileşmeyi ve ekonomi politikalarında sıkılaşmayı orta vadeli riskler olarak tanımlamış.
Faiz indirimini 2025 ilk çeyrekte bekliyor olmasını da, sıkı para politikasından erken dönülmesi uyarısı olarak görüyorum. Ben de aynı uyarıları yapıyordum. Bu açıdan bakınca, Fitch gayet objektif bir değerleme yapmış. Yeni bir not artışı için ise, mevcut risklerin düşmesi ve uygulanan politikalarda kararlılığı gördükten sonra yapmak için görünümü pozitiften durağana çekmiş.
BIST not artışı sonrası ne yapar? Açıkçası benim bu artışı uzun zamandır beklediğimi biliyorsunuz. Ama beklemeyenler de vardı. Beklemeyenler çoksa, not artışı sonrası alıcıların geldiğini görebiliriz. Benim için ise, not artışına rağmen hâlâ yatırım yapılabilir düzeyin üç kademe altında olduğumuzdan, Eylül ortası-sonuna kadar sürmesini beklediğim teknik düzeltme görüşümü değiştirmeye yetecek bir gelişme değil.
Bu nedenle 10159 seviyesinden yine gelen yabancı satışları önemli. Benim açımdan borsayı yeni TL zirvelere taşıyacak yabancı alımları olacak diye düşündüğüm için, ben yabancının almaya başladığını görürsem ve yabancı alımları ile 10193 direncinin kırılması halinde daha iyimser olacağım. Şimdilik hala düzeltme riski sürüyor diye düşünüyorum. Bu nedenle not artışı beklemeyenler tarafından alıcılı bir açılış yaparsak, sonrasında yine satışlar gelebilir. Geçen hafta 9880 yeni destek mi olacak acaba diye ümitlenmiştim, ama maalesef aşağı kırıldı. 9700 desteği yine önemli oldu. Not artışı karşısında temkinli durmamızda yarar görüyorum. Ama pozitif bir gelişme olduğunu ve devamında da sıkı para politikaları sürdüğü, maliye politikaları ile de desteklendiği takdirde yıl bitmeden diğer kurumlardan da yeni not artışları gelebileceği görüşümü koruyorum.
Çarşamba Günü Gelecek ABD Enflasyon Verisi Önemli Olacak!
Tarım Dışı İstihdam yine beklentilerin altında kalınca resesyon endişelerinin artması ABD piyasalarında satışların artmasına neden oldu. Görüşüm hâlâ aynı! Ben ABD'de resesyon riskinin sürdüğünü düşünüyorum. Ama buna rağmen, Eylül toplantısında olursa en fazla 25 baz puan indirim olabileceğini, eğer daha yüksek bir indirim yapılacak olursa, resesyon endişelerini arttıracağını ve bunun ABD borsaları için satışlara neden olacağını düşünüyorum.
ABD borsaları için öncesinde fazlası ile satın alındıkları için, faiz indirimleri başladıktan sonra yükselişten daha yüksek ihtimalle realizasyon riskinin daha fazla olacağı görüşündeyim. Ayrıca, Japonya Merkez Bankası yeni faiz artışları yapabilir. ABD faizleri bu esnada düşerse ki, her şekilde 2025 yılı faizlerin hızlı düştüğü bir yıl olacak. Bu takdirde carry trade yatırımcılarından yeni satışlar gelmesini bekliyorum.
Gelişmiş ülkelerde faiz indirimlerinin hızlanacağı süreçte, gelişmekte olan ülkelere yönelebilecek yatırımlardan daha çok pay çekebilmek için yapısal reformalar, sıkı para politikası, enflasyonu düşürme kararlılığı, kamusal tasarruf planları çok önemli olacaktır. OVP hedefleri bu açıdan tabi ki önemli ama, bunların gerçekleşmesi için alınacak tedbirleri görmek gerekir. Eğer gerekenler yapılmaya devam ederse, o zaman yabancı yatırımcıları ülkemize daha çok çekebiliriz.
İşte bu süreç netleşirken, BIST de teknik düzeltmesini tamamlamış olacaktır. Umarım riskler anlaşılmıştır ve buna göre davranmaya devam ederiz. Ama yapısal reformalardan bahsederken, yargı reformunun da, toplumda infial yaratan son gelişmeler sonrası ne kadar gerekli olduğunu belirtmek istiyorum!
Yeni Eğitim-Öğretim Dönemi Bugün Başlıyor!
Tüm öğrenci, öğretmen ve velilerimiz için hayırlı olmasını dilerim.
Hepinize sağlık, bol kazanç ve güzel bir hafta dilerim.