40% İndirim
💎 WSM, Aralık ayında Yapay Zeka ile seçildiğinden beri %+52,1 yükseldi! Premium hisse seçimlerine ulaşınHemen Erişin

Faiz Artırımı Niçin Çözüm Olmuyor?

Yayın Tarihi 20.09.2018 08:54
Güncelleme Tarihi 09.07.2023 13:32

Son zamanlarda yaygın bir akıl yürütme söz konusu: “Faizi artırdık ama kurlar düşmedi, demek ki faizi artırmak işe yaramıyormuş.” Akıl yürütme Sherlock Holmes’in bir konuda sonuca varmak için kullandığı oldukça yararlı ve basit bir yöntem. Yalnız biraz tehlikelidir. Çünkü neden – sonuç ilişkilerini etkileyecek unsurlar dikkate alınmazsa tamamen ters sonuçlara varılmasına yol açabilir. O nedenle bu yöntemi kullanırken çok dikkatli ve titiz olunması, hiçbir ayrıntının atlanmaması gerekir.

Gerçekten faiz artırımı işe yaramıyor mu? Faiz artırımı tek başına çözüm getirmez, mutlaka ardından asıl çözümlerin onu izlemesi gerekir. Faiz artırımı kanamalı bir hastanın kanamasını durdurmaya benzer. Kanama durdurulmakla hastanın sorunu çözülmüş olmaz ama hastanın kan kaybından ölmesi önlenmiş olur. Asıl derdin ne olduğunu teşhis edip onu tedavi etmek için gerekli işlemleri yapmak şarttır. Bunların hepsi doğru ama faiz artırımı da öyle “hiçbir işe yaramıyormuş” diye kenara atılacak bir şey değil. Çünkü kısa vadede ciddi biçimde işe yarayan bir önlemdir.

Madem faiz artırımı işe yarıyor, madem biz faizi enflasyona neden olan kur artışını tersine çevirsin diye yapıyoruz o halde niçin artırımdan kısa bir süre sonra başladığımız yere geliyoruz, niçin kurlar önce düşse de tekrar artarak aynı noktalara geliyor? Bunun iki nedeni var.

İlk neden faiz artırımının ardından gereken adımların atılmamasıdır. Türkiye’nin bugün ciddi yapısal reformlara ihtiyacı var. Yargının ve eğitimin siyasallaştığı, demokrasinin ahbap çavuş demokrasisine, kapitalizmin ahbap çavuş kapitalizmine dönüştüğü bir yerde bunları düzeltecek adımlar atılmadıkça faiz artışı çözüm getiremez. Üretimin ithalata bağımlılığı artarak sürerken, tarım ve hayvancılık sektörleri üretip ihraç eden alanlar olmaktan çıkıp ithalâtçı olmaya dönmüşken faiz tek başına çözüm getiremez. O halde faiz artırımından gereken etkiyi alamamanın ilk nedeni faiz artışının yapısal reformlarla desteklenmemesidir. Faiz artışı bir çeşit ek önlemdir. Asıl olanlar bu yapısal reformlardır. Ek önlem, asıl önlemlerin yerini dolduramaz.

İkinci neden faiz artırımının “kerhen” yapılıyor olmasıdır. Kerhen yapılan hiçbir işten hayır gelmez. Faizi artırıp ardından faizin kötü bir şey olduğu, bunu artırmak değil aslında indirmek gerektiği söylenir, bankaların piyasa değerlerini düşürecek açıklamalar yapılırsa faiz artırımının hiçbir etkisi kalmaz. Faiz artırımı, yükselen risklerin bedelidir. Yeni risk artışlarına yol açacak yeni tartışmalar açıldığında faiz artırımının etkisi sıfırlanır.

Eylül ayı başlarında 550’yi aşmış olan CDS primi, 13 Eylül’de Merkez Bankası’nın yaptığı sert faiz artırımının ardından hızlı bir düşüş sergiledi. Sonrasında tekrar yükseldi. Bu düşüşü izleyen yükselişler 13 Eylül’den hemen sonra risk artırıcı gelişmeler olduğunu ortaya koyuyor. 13 Eylül’den sonra neler olduğuna bir bakalım: (1) Faizin aslında düşürülmesi gerektiğine ilişkin açıklamalar. (2) Bazı banka hisselerinin Hazineye devredilmesi gerektiğine ilişkin söylemler. (3) Türk Parasının Kıymetini Koruma düzenlemeleri (döviz ile yapılan sözleşmelerin TL’ye çevrilmesi.) (4) İDLİB gelişmeleri.

Bunlardan sonuncusu dışında tamamı Türkiye’den kaynaklanıyor. Ve tamamı riskleri artırıcı gelişmeler. Meseleye böyle baktığımızda faiz artırımının işe yaramasının zaten imkânsız olduğunu görmek mümkün. Riskleri artırmaya devam edeceksek o zaman faizi artırmanın bir anlamı yok.

Orijinal Makale

Son yorumlar

Avrupa'yi bilemem ama biz ortadogulularda lider çok önemli. Fatih olursa istanbulu alırız vahdettin olursa istanbulu satarız. olay bu kadar basit...
kdv ötv
Ne yazık ki çoğu önlem işe yaramıyor orta ve uzun vadeli adımların her alanda hızlı ve samimi olarak devlet eliyle tesis edilmesi şart. Abd yaptırımları 24 Eylül sonucu dramatik olacak tüm gelişmekte olan ülkeler para birinleri için (200 milyar dolar 1. Fasıl). Yeni açıklanan 1.1.2019 da üzerine geldiğinde maalesef yeni bir rekor geleceğini tahmin ediyorum. Umarım yanılırım. Yorum yatırım tavsiyesi içermemektedir.
Ovp açıklanınca borsa uçar diye tahmin ediyorduk,dolar düşer diyorduk,altın düşer faiz düşer diyorduk.Her açıklamada ters köşe oluyoruz.Artık ekonomi yönetiminde çırak olmayan bir ülke olarak söylüyorduk demek ki ustalar kovuldu çıraklar getirildi yönetime bana öyle geliyor.
Saim Soysal, sana katılmıyorum. adam yapılabilecek en mantıklı yorumu yapmış. bunun üzerine söyleyebilecek daha mantıklı bi açıklama olamaz. evet maniplasyon var yani abd'nin ticari savaşı sözkonusu ama tek neden abd mi ki. bitmiş olan bi ekonomimiz var. dış borç cumhuriyet tarihinin en yükseğinde. üretim yok, tarım hayvancılık sıfır, ihracat yok vs vs. dövizin uçacağı zaten belliydi zaten. ayrıca faiz artırılmış zaten birazcık susup ne olacağı görülseydi kurdaki hareketin ne olacağı beklenseydi daha iyi olmazmıydı. artık faiz silahı tamamen kullanılamaz bi hale getirildi. çünkü mb artık korkudan faiz silahını asla kullanamayacak ve bu da dövizin asla gbevşemesi için bi araç olmaktan çıkmasına neden olacak bi ortam yaratıldı. biraz da bu yönden bakmak lazım.
Bu kadar sıkıntılar varken HİBE edilen uçan sarayı da es geçmiyelim lütfen
Şu anki durum tamamen manipülatif güldürmeyin kendinize. Yapısal sorun eyvallah, ahbap-çavuş kısmen doğru ama her meselede de bu yorum yapılmaz ki. Sus da adam sansınlar derim ben böyle yorum yapanlara.
Saim sen yorum yapma
Tebriklet cesaretunizden dolayi malesef kiral ciplak gercekler aci o kadar savurkanizki belediyeler kamu herseyin yabancisina hayraniz beyaz yakali egitimli insanlarimizida yurt disina kacirdik uluslar arasi firmalar örnegin kola gibi 300 milyonluk yatirimla sene sonunda 900milyonakadar tl yi dolara cevirip yurtdisina götürüyorlar en son cumhur baskanin yaptigi yabanci sirketlerin cogu böyle üretim olmadigi mütdetce bu böyle .Devlet makbuz kagidini bile üretemiyorsak vay halimize disarida düsmana gerek yok biz pindimiz dali keseriz bu is osmanlinin saltanatina ben ziyor damat ferit pasa gibi en azin dan Allahin kelamina kulak verin isi ehline verin
Faiz lobisinin zihniyle yetiştirilen sıradan bir ekonomist. Yorumunuz ekolünüze göre çok doğru olabilir belki; ama ülkeye bir şeyler katmak isteyen, sizin gibi faiz lobisi ağzıyla konuşmayan, uluslararası kaynaklardan da faydalanan milli ekonomi çevrelerine göre içeriği bomboştan da öte bir vakit israfıdır. bu arada, belki de yapılan son değişimler acıttı sizi ha, olabilir mi? Çünkü nerde bu kafayla yetişmiş bir ekonomist görsem, millet için değil cebi için çalışıyor.
Sadece çamur atmak yerine yukarıdaki tezleri çürütecek fikirler sunmuş olsaydınız belki yorumumuzla aydınlanırdık.
yani Gezi olaylarında isyan dış mihrakların iç beslemeleri ağzıyla bağımsızlık adımlarımızın geri çekilmesi gerekiyor dimi ?? hadi ordan, faize zaten karşı olduğunu Reis bağıra bağıra söyledi, dolar faiz sarmalına bizi sokup İMF'ye ve tekrar Batının kölesi haline sokmağa çalışan baronlara bu hükümet ve millet asla izin vermeyecektir, üretmeden ve paradan para kazanan baronların kafalarının koparılmasına Reisin dediği gibi az kaldı, sabır bitti hazır olun yeni adımlara..
Reisin artırdı faizi
Reisin artırdı faizi
Üretmeye engel kim oldu acaba yoksa gayet üreten ve pazarlayan bir ulkeydik..
Yorum değil. algı yönetimi mübarek.
gezici artıklatının beklentilerini dile getirmiş ama yağma yok
kanal istanbul komple iptal olsa. mp lerin danışman şöför gibi elemanları çıkarılsa arabaları satılsa. devlet harcamalarını düşüreceğini gösterse iyi bir başlangıç olur
yanlışa yanlış demek yanlış değildir
yorumunuz düpedüz siyaset kokuyor,bırakın herkes işini yapsın,dövizin ned n yükseldiği malum,uzun vadede taşlar yerine oturacaktır,ama kimse paravan arkasından ateş etmesin,kim_kime hizmet ediyor biliyoruz biz merak etmeyin...
Döviz neden yğkseliyor?(nadir karataş’a)
herhangi bir konuda bilgin olmadığına eminim Nadir
“Uzun vadede taşlar yerine oturacaktır”. Daha iyi bir boş insan lafı olamazdı heralde. Hiçbir şey yapmayalım, bekleyelim, yanlışa yanlış diyenleri dokuz köyden kovalım eninde sonunda her şey düzelecek. Ama bi şey yapmayalım. Zavallılar.
siz söyleyin çözümleri
"neymiş ya bu yapısal reformlar" diyen bir ekonomi bakanı ve onun hükümetinin ülkeyi kalkındırmasını beklemek aptallıktan başka bişey değil. ülkeyi zaten bu hale getiren zihniyetten çözüm beklemek saçmalık
Atatürk’ün bir lafıFabrikalar bir ülkenin kalesidir. Fabrikalar kapanırsa kale yıkılır ülke savunmasız kalır. Üreteceksin kardeşim dışa bağımlı olmayacaksın.
Mahfi hoca daha önce sayfasında reformlardan bahsetmiştir. Açın okuyun. Her seferin bunu tekrar tekrar anlatmak zorunda değil.
Hocam teşekkür ederiz adam kayırma ce aile içi yönetim sisteminde ısrar edilirse sonuç böyle olur ekonomide kol kırılıp yen içinde kalmıyor saygilarimla ..
“Çözüm vermemiş” diyen aveller; Adamın yazısının sonlarında bahsettiği ‘riskleri arttırıcı unsular’ı yapmamak gerektiğini söylüyor ve öneriyor, ama sizin gibi aveller sanki bütün bu olanlar Mahfi beyin suçuymuş gibi davranmak istediğiniz için saldıracak ancak bu noktayı buluyorsunuz. Mahfi bey her gün makale yayınlıyor ve toplum bilincine katkı sağlıyor, sizler ise ancak ağlıyor ve hep mağdur oluyorsunuz. Zavallılar.
Ağzına sağlık
Hoca kusura bakma da, bırakın bu size öğretilen ezberleri artık. Somut sonuçlar ve gerçeklerle kavga etmeyin. Yakışmıyor. Gözümüze mi inanalım size mi?
Bir yapısal reform lafını ağzınıza sakız etmişsiniz ama tanımı yok. Her önermeniz boşa çıktığında, "ama yapısal reformlar yapılmıyor" deyin işin içinden çıkın. Beylik laflar, başka bir şey yok.
Çok geç müdahale edildiği için etkili olmadı.
konu başlığına uygun olsun .sizin makalede bildiğimiz şeyleri anlatıyor zati .siz nasıl sorundan bahsedip cozumun parçası olmuyorsunuz .. başlıkta ayni şey... yani AYNİ NAKARAT..
Katılıyorum. Çözüm vermemiş
Çözümü söylemekten korkuyordur belki de...
kazanan hep faiz lobisi olsun. yeterki paranin baronlari piyasalara hakim olsun.kapitalist sömüru duzeninin unsurlari kazansin. Ulke batsin. bitsin Aman onlarin konforu bozulmasin. Millet kazansin onlar yesin. koskoca ulkenin %3 ü doyumsuz hazımsızlar siz hep kazanan olun
faiz arttırımının döviz kurlarıyla ilgili ilişkisini anlamak için biraz daha bilgi edinilmesi gerekiyor.
Uygulamamızı Yükleyin
Risk Açıklaması: Finansal araçlar ve/veya kripto paralarla işlem yapmak yüksek seviyede risk içermektedir ve yatırım miktarınızın bir kısmını veya tamamını kaybetmenize sebep olabilir, bu sebeple tüm yatırımcılar için uygun değildir. Kripto para fiyatları aşırı derecede hareketlidir ve finansal haberler, politik olaylar ve düzenleme kurumları gibi konulardan kolaylıkla etkilenir. Kaldıraçlı işlem yapmak finansal riskleri yükseltmektedir.
Diğer finansal araçlar veya kripto paralar içinden tercihinizi yapmadan önce, yatırım nesnelerinizi, deneyim seviyenizi ve risk iştahınızı dikkatlice gözden geçiriniz ve ihtiyacınız olduğunda profesyonel tavsiye almayı deneyiniz.
Fusion Media sitede yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Forex ve kripto para fiyatları, borsalardan değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. Fusion Media veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.
Bu sitede yer alan bilgileri, Fusion Media ve/veya veri sağlayıcıdan yazılı izin almadan kullanmak, saklamak, kopyasını üretmek, görüntülemek, düzenlemek veya dağıtmak yasaktır. Fikri mülkiyet hakkı, sitede yer alan verileri sağlayanlara ve/veya borsalara aittir.
Fusion Media reklamlarla veya reklam verenlerle etkileşiminize bağlı olarak internet sitesinde görüntülenen reklamlardan gelir elde edebilir.
İşbu sözleşmenin aslı İngilizcedir ve İngilizce ve Türkçe versiyonu arasında tutarsızlık olduğunda İngilizce versiyonu dikkate alınacaktır.
© 2007-2024 - Fusion Media Limited. Tüm Hakları Saklıdır.