Bugün açıklanan ABD enflasyonunun ardından Fed’in Kasım’da 4. kez 75 baz puanlık faiz artışı yapacağı beklentisi %100’e ulaştı. Neden?
ABD’de enflasyon son ayda %0,4 oranında artış gösterdi. Son ayda en çok fiyat artışı gıda, barınma ve sağlık giderlerinde yaşanırken benzin ve enerji grubunda ise düşüş oldu.
Dikkat çeken nokta gıda enflasyonunda. Gıda enflasyonu Ağustos’ta %11,4 ile rekor kırmıştı. Eylül'de ise %11,2 oldu. FAO raporuna göre küresel gıda fiyatları Eylül’de azalış gösterdi, ancak ABD’de gıda enflasyonu son ayda %0,8 oranında artış yaşadı. Meyve - sebze endeksi %1,6, tahıl ve unlu mamuller endeksi %1,6 artarken etten yumurtaya süte, alkolsüz içecekten balık ve tavuk gibi beyaz ete kadar gıda geneline yayılan fiyat artışı devam etti.
Dün açıklanan üretici enflasyonu da talebin yüksek olduğunu gösteriyordu. Bugün açıklanan tüketici enflasyonu da aynı durumu gösteriyor. ABD enflasyonunda elbette en büyük maliyet girdi kalemi. Enerji ve gıda maliyetli en büyük etkenler, ancak son ayda enerjinin baskısı azalırken gıdanın etkisi kendini daha fazla hissettirdi.
ABD’de güncel enflasyon oranı %8,2. Fed’in orta vadeli enflasyon hedefi %2. Şu andaki politika faiz aralığı %3,25. Kasım’da 75 baz puanlık faiz artışı, Aralık’ta da 50 baz puanlık faiz artışı bekleniyor. Böylece 2022 faiz oranı %4,5 olacak. Enflasyonun yılı %kaç faizle tamamlayacağına göre de 2023 ilk çeyrek politikası belirlenecek.
Riskler yüksek
Dün açıklanan Eylül FOMC tutanaklarında bilinmeyen bir detay yoktu. Hatırlarsak son toplantı metninde de Powell’ın konuşmasında da öne çıkan birkaç ifade vardı:
- Enflasyonu dizginlemek için geç kalınmasının bedeli hızlı gitmekten daha ağır.
- Daha önceki tecrübeler erken bir politika değişikliğinin sorunlar yarattığını gösteriyor.
- Fiyat istikrarı sağlanmazsa büyüme sürdürülebilir olmaz.
- İstihdam piyasasında henüz soğuma yok, faiz artışı için alan var.
- Fed, bir süre sonra faiz artışında bekleme noktasına geçmeli.
Bu ifadeler son toplantılarda da yetkililerin ayrıca yaptığı açıklamalarda da defalarca kullanıldı. Ağız birliği yapılan bu ifadelerde enflasyonu düşürmek için bedel ödeneceği çok kez vurgulandı.
Son günlerde Fed’in faiz artışlarının diğer ülke ekonomilerine de sirayet edeceği ve bunun ekonomik yavaşlama nedenlerinden olacağına dair açıklamalar geliyor. Fed de son tutanaklarda diğer merkez bankalarının faiz artışlarının ABD ekonomisine benzer bir etki yaratabileceğine değindi. Yani tek suçlu bizler değiliz, deniliyor.
Fed’in bu yılık %4,5 faizle tamlamasına kesin gözüyle bakılıyor ve bugünkü verinin ardından dolar endeksi de tahvil faizleri de yükselişe geçti. 10 yıllık getiri %4,08 ile 14 yılın en yüksek seviyesini görürken DXY 113,96’ya çıktı.
Dolar endeksinde 113 üzeri haftalık kapanış FOMC’ye doğru 115,30 yolunu açabilir.
Enflasyon verisinin ardından altın %1,5 gümüş ise 2,5 kayıp yaşadı.
Ons altında 1.676 dolar altı kapanış yeniden 1.618 dolara doğru satışa neden olabilir. Fakat şimdiye kadar 1.676 dolar altı baskıların tepkisel alıma dönmesi bir kez daha aynı olasılığa sebebiyet verebilir.
Kısa vadede 1.676 dolar altında 1.618 dolar önemli olurken orta vadede 1.582 doları izliyorum.
Gümüş bugünkü düşüşle başladığı yere geri döndü. Ons fiyatı 18,52 dolara indi. Kısa vadede 18 dolar tabanı yine radara girdi, anacak hatırlarsak Eylül’de bu seviye altı sınırlı kalmıştı. Benzer tepkilerin gelebileceğini düşünüyorum.
Bugünkü fiyatlar ilk tepkiler, ancak günlük ve yarınki haftalık kapanış seviyeleri önemli olacak. Göstergeler, risk iştahındaki düşüş ve fiyatlamalar önümüzdeki günlerin dolar varlıklarda pozitif olabileceğine işaret ediyor.
Bir de dolar/TL var, ama fanusun içinde gibi, ne bir ses ne bir tepki yok! Fiyat ısrarla 18,58’de! Bugünkü sakinliğin ya da tutmaların yerini yükselişe bırakması şaşırtıcı olmayacaktır.