Emtia piyasasında yatırımcılar Eylül-Ekim rallisini sonrası kâr realizasyonuna devam ediyorlar. Bloomberg Emtia Endeksi üç haftadır düşüşünü sürdürüyor. Yatırımcıların, özellikle Çin’de üretimin yavaşlaması, emlak sektöründe borç risklerinin artması ve büyüme beklentilerindeki duraklamaları göz önünde bulundurarak risk iştahlarının düşeceğini düşünüyorum.
Buna ek olarak, Çin kömür fiyatlarında yakın zamanda hükümet kaynaklı düşmesi, başta alüminyum olmak üzere enerji yoğun metallerin fiyatlarının düşmesine neden oldu.
Bu gelişmeler sonrası endüstriyel metaller haftalık en büyük düşüşü yaşadı. Londra Metal Endeksi %10 düştü. Çin hükümetinin elektrik fiyatlarını düşürmek için kömür piyasasına müdahale etmesi fiyatların %48 civarında düşmesini sağladı. Böylece üretim maliyetlerinin düşmesi endüstriyel metallerinde geri çekilmesini sağladı.
Bakır Ekim ayında görülen yükselişin çoğunu geri verdi. Yatırımcılar tarafından izlenen depolardan gelen verilerde stoklardaki düşüklük hala devam ederken Çin tarafından sağlanan uzun vadeli kontratlardaki likidite piyasanın düşmesini sağlıyor. Çin’in sağlayacağı likiditenin bitmesi burada tekrardan boğa piyasasının başlangıcını sağlayabilir.
Değerli metaller, FED’den uzun zamandır beklenen tapering açıklamasının güvercin olması, FOMC'nin faiz artırımı konusunda çekingen davranması ve enflasyona ilişkin "geçici" görüşünü bir kez daha tekrarlaması altın ve gümüşte yukarı hareket gelmesini sağladı. BoE’nin enflasyon tarafında 25 yılın en yüksek seviyesini görmesine rağmen faiz oranlarını değiştirmeme kararı değerli madenlerdeki alımları hızlandırdı. Altın, keskin ve kısa süreli bir başka satışın ardından 1800 doların üstüne tekrardan çıktı. Genel olarak piyasa altını aylardır hakim olan 1726-1836 bandının üzerine çıkaracak momentumdan yoksun. Altında tarafında boğaların güçlenmesi için 1836 seviyesinin hacimli kırılması önem arz ediyor.
Ham petrol kısa vadeli ayı piyasasına girdiğine dair işaretler veriyor. Yakın zamana kadar Brent ve WTI fiyatlarını %30 civarı artıran iki aylık bir rallinin ardından kısa vadeli ayı piyasasının yaklaştığı söylenebilir. Ayı piyasasının geçici olmasını bekliyorum, dalgalanmayı destekleyen güçlü temel nedenler hâlâ ortadan kalkmadı. Yılsonuna ve 2022'ye doğru daha da yüksek fiyatların riskini göz önünde tutuyorum. Dalgalanmayı destekleyen temel nedenlerden bazılarını aşağıda sıraladım.
- OPEC+'ın aylık üretimi günlük 400.000 varil oranında artırmaya devam etmesi beklentisi.
- Durdurulan İran nükleer müzakereleri 29 Kasım'da yeniden başlayacak. Görüşmelerin olumlu geçmesi beklenmiyor.
- Dünyanın en büyük ithalatçısı olan Çin'de yeniden Covid ile ilgili bir talep kesintisine ilişkin endişeler yenilendi.
- ABD rafinerilerin yıllık bakım sezonundan dolayı stokların daha da düşmesi beklentisi.
- ABD hükümeti, stratejik rezervinden ham petrol satışlarını sürdürüyor. Son iki ayda, haftada ortalama 1,1 milyon varile ulaştı.
Paris buğdayı ton başına 300 euroya yakın rekor bir seviyeye ulaşırken, Chicago buğdayı dokuz yıl içinde ilk kez geçici olarak 800 doların üzerine çıktı.
Dünyanın en büyük nakliyecisi olan Rusya'dan yapılan ihracattaki düşüşle birlikte Kuzey Amerika'da kötü bir hasat dönemi yaşandı. Ayrıca Avrupa kaynaklı buğday talebinin artmasını ve geri dönen La Nina hava olayı 2022’de zorlu bir mahsul yılı beklentisini artırıyor. Ayrıca küresel enflasyon nedeniyle artan gübre maliyetleri de bazı büyük ithalatçılar son zamanlarda satın alma hızlandırmasına neden oldu.
Bunlar arasında Çin'in yanı sıra Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki ülkeler de yer alıyor. Örnek olarak, Suudi Arabistan kısa süre önce, beklenen miktarın neredeyse iki katı olan 1,3 milyon ton buğday alım anlaşması yaptı. Geçen yıla göre alım hızını şimdiye kadar %20'den fazla artıran en büyük ithalatçı Mısır oldu. Yalnızca Kuzey Afrika'daki değil, başka yerlerdeki ülkelerin de kış öncesinde tedariki güvence altına almak için daha fazla kaynağa ihtiyaç duyması fiyatlarda yukarı bir baskı oluşturuyor.
Alıcılar tedarik için giderek daha fazla rekabet ederken, pazar Arjantin ve Avustralya'da yaklaşan hasatlardan bir miktar düşebilir. Çiftçiler mahsullerini şu andan Ocak ayına kadar toplayacak ve şimdiye kadar her iki ülkede de hasatlar umut verici görünüyor.