Dün Ukrayna’dan gelen “NATO'ya girmede ısrarcı değiliz” sözlerinin ardından, Rusya’dan da “müzakerelerle hedeflerimize ulaşmanın daha uygun olacağını düşünüyoruz” açıklamasıyla piyasalarda rüzgar yön değiştirdi. Öncesinde jeopolitik risk nedeniyle güvenli limanlara koşan yatırımcıların dün bu haber akışlarıyla birlikte yeniden riskli varlıklara yönelmesiyle fiyatlamalar tersine döndü. En sonda söyleyeceğimi en başta söylemek isterim, piyasanın dün bu haberlere verdiği tepkinin çok aşırı olduğunu düşünüyorum. Piyasa risk-off modundan çıkmak için bir bahane arıyordu, dün için bulmuş oldu. Ama temkinli olmakta yarar var, henüz savaş masadan kalkmış değil. Bugün Antalya’dan gelen müzakerelerden sonuç alınamadığına yönelik haber akışı ile birlikte yeniden fiyatlar savaş moduna geçmiş görünüyor.
Dün “savaş bitiyor” fiyatlamasının gündeme gelmesiyle Brent petrol %13,16 ham petrol de %12,13 azalış kaydetti. Petrol fiyatlarında dünkü azalışın bir diğer nedeni de Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) petrol arzını artırmak için devreye gireceği haberiydi. Fakat bugün gelen yeni bilgiye göre BAE’nin “OPEC+’nın her ay günlük 400.000 varillik üretim artışı planına bağlı olduğunu” söylemesi yani bir nevi “maalesef petrol arzını artıramıyorum” itirafıyla petrol fiyatları bugün yeniden artışa geçmiş durumda. Yine bugünkü müzakerelerden sonuç alınamaması da petrole güç vermeye devam edecektir.
Savaşla birlikte yatırımcıların güvenli liman olarak sığındıkları altın ve dolar endeksinde de dünkü haberlerle birlikte geri çekilme yaşadık. Dolar endeksi dün %1,15’lik kayıpla 97,8’i test etti. Bugün ABD’den gelecek TÜFE kararı öncesi müzakerelerin de sonuçsuz kalması sonrası endekste yükseliş görülüyor. 98,4 fiyatlamaların hız kazandığı önemli bir direnç. Endekste kısa vadede yön yukarı.
Bir diğer güvenli liman olan ons altın, dünkü çıkışlarla birlikte %2,7’lik düşüşle 1981 kritik direncine kadar geriledi. Bugünkü haber akışı ve ABD’den gelecek beklenti üstü TÜFE yukarı yönlü hareketi güçlendirebilir. Bu noktada jeopolitik risk dışında bugün gelecek ECB faiz kararı ve sözlü yönlendirmeleri ile birlikte haftaya gelecek Fed FOMC toplantısına kadar piyasa fiyatlamalarında tam anlamıyla bir belirginlik beklemiyorum. Ons için kısa vadeli beklentim yukarı. Haftaya Fed 25 bp faiz artırsa bile hem jeopolitik riskin (müzakerelere rağmen) masada belirli bir süre daha duracak olması hem de Fed’in faiz artışlarının enflasyonun çok gerisinde kalacağı fiyatlaması ve de enflasyondan korunma riski sarı metale güç vermeye devam edecektir. Bu noktada petrol yükselişlerinin altını baskıladığını düşünüyorum. Petrol fiyatlarındaki bir miktar sakinlik altını daha da güçlendirecektir.
Tabii güvenli limalardan çıkış en çok borsalara ve de özellikle Avrupa borsalarına yaradı. Dün DAX endeksi %7,92 artarken savaş nedeniyle ayı piyasasına girdi girecek diye beklenen ABD borsası Nasdaq %3.5 yükseldi. Fakat bugün gelen sonuçsuz müzakere haberleri ECB faiz kararı ile birlikte Avrupa endekslerini yeniden düşüşe geçirmiş görünüyor.
Bizde de BIST 100 bugün öğleden sonra 2050 seviyesinden bir miktar geri çekilme de görmemize rağmen küresel borsalardaki sert satışa rağmen Mart ayının başından bu yana olduğu gibi haftanın ilk 3 günü pozitif ayrışarak yükselişteydi. BIST 100’ün özellikle bu hafta küresel borsalardan pozitif ayrışması dikkat çekiciydi. Tüm borsalarda hafta başından düne kadar dalgalı bir seyir hakimken BIST 100’ün bundan etkilenmemesinin nedeni neydi? Bu sorunun birkaç cevabı olduğunu düşünüyorum. İlki son dönemde içeride artan enflasyon sonrasında yatırım araçlarının azalan getirileri sonucu alternatif yatırım araçları içerisinde en cazip olanların başında borsanın geliyor olması. Söz konusu talebin de BIST 100’ü canlı tutan kanallardan biri olduğunu düşünüyorum. Bir diğer etmen de son dönemde artışa geçen kur. Kurun artması borsanın ucuzlaması hikayesini belirli düzeyde de olsa gündeme getiriyor diye düşünüyorum. Yine son dönemde borsa da yabancı payının azalmış olması da volatilitenin azalmasında bir etken.
Bundan böyle borsalarda da yön de ana tayin edici unsur savaşın ne yönde devam edeceği olacaktır. Eğer bundan böyle bir uzlaşı olursa borsalarda kısa vadede yükselişler görmemiz bir hayli olası. Ama kötü senaryonun gerçekleşmesi halinde yani sıcak savaş halinin devam etmesi halinde kısa vade için borsalarda çok sert düşüşlerden ziyade yaşanacak geri çekilmelere rağmen ana resimde yatay hareketin devamı beklenebilir.
Dün dolar endeksindeki ve gelişmekte olan ülke paralarında gerilemeye rağmen dolar/TL’nin negatif ayrışarak dün ve bugün toplamda %2.3’lük bir yükselişle 14,80 kritik direncini aştığını gördük. Daha önceki yazılarımda da belirtmiştim, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte cin şişeden çıktı ve artık Türkiye ekonomisinin enflasyon ve cari fazla verme riski konusundaki kırılganlıkları fiyatlanmaya başladı. Kurdaki ve altındaki son dönemdeki artışlar da bütçede açık yaratacak kırılganlığı da da yavaş yavaş fiyatlamalara eklenebilir. Tüm bunları üst üste koyduğunuzda kurun kısa vadede artması olası görünüyor. 14,96 üstü seviyeler fiyatlamalar hız kazanabilir.