15.04.2019 Alan Yatırım Global Analiz - Yorum
Dr. Bakır, Global Ekonominin Sağlığı Hakkında Ne Düşünüyor?
Elektriği gümüşten sonra en iyi ileten metal olması ve sanayide oldukça yaygın kullanılması; bakırı en önemli metallerden biri yapmaktadır. İnşaat, kimya, ulaşım ve kuyumculuk sektörlerinde yaygın kullanılan bir metal elementi olan bakırın bir tonunun 40 otomobil, 60.000 cep telefonu ve 400 bilgisayar üretiminde kullanıldığı düşünüldüğünde önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Çeşitli sanayi dallarında kullanılması global büyümeye dair verdiği sinyaller açısından bu metali dikkat çekici kılmaktadır. Ekonomi büyürken, inşaat sektörü de büyüme eğiliminde olacaktır. İnşaat sayılarındaki artışla beraber, bakır ve demir gibi metallere olan talep de artmaktadır. Ekonominin büyümesi hız kestikçe, inşaat sektöründeki küçülmeye bağlı olarak, bu metallere olan talep ve fiyatlar da düşmektedir. Sanayinin çekirdek sektörlerinde kullanıldığı için, ekonominin genel sağlığı hakkında iyi bir gösterge olması açısından, Dr. Bakır benzetmesi yapılarak metaforik bir şekilde de kullanılmaktadır.
Bakır; Londra, New York ve Şangay metal borsalarında işlem görmektedir ve emtia piyasalarında oldukça önemli bir konuma sahiptir. Şili, 5.50 Milyon Ton bakır üretimiyle zirvede yer alırken, ardından 2.5 ve 1.7 Milyon ton üretimle Peru ve Çin gelmektedir. Dünyanın en büyük bakır üreticileri Şili’de üretim kalitesini sürdürülebilir kılma ve ABD-Çin ticaret savaşı gündemiyle toplanacaklar. Dünyada en fazla bakır talep eden ülkelerin ABD ve Çin olması bakır üreticisi ülkelerin, arz politikalarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabilir. Çin ekonomisinin 2019 yılında %6.6 büyeyeceği beklentileri ile haftaya değer kazanarak başlayan bakır; ABD’nin Çin’den sonra Avrupa’yı da gümrük vergileriyle tehdit etmesinin ardından bir miktar değer kaybetti. IMF’nin global büyüme beklentisini küçültmesi de bakır fiyatında gerilemelere neden oldu. Bakır fiyatının, küresel ticaret hacmindeki değişimlere ve gelişmelere oldukça hassas olduğunu söyleyebiliriz. Uzun vadede ekonomi politik gelişmelere ek olarak, teknolojik gelişmeler de bakır fiyatları üzerinde etkili olacak. Arz talep dengesi üzerinden inceleyecek olursak, elektrikli araç üretiminde bakırın oldukça yaygın kullanılması, bakıra olan talebi uzun vadede arttırabilir. Bu durum da bakır fiyatlarının seyrini değiştirebilir.
Bakır fiyatları önümüzdeki dönemde hangi yönde hareket edecek?
Çoğu piyasa analisti ve kurumun 2019 yılı için global büyüme beklentilerini düşürmesinin en önemli sebepleri, ABD’nin Çin ve Avrupa’ya yönelik izlediği korumacı politikalar ve yılan hikayesine dönen Brexit süreciydi. Bakır fiyatlarındaki gerilemeler, 2017 yılının son aylarından beri global ticaret hacmindeki daralmaya dair olumsuz sinyaller veriyordu. 3300$ seviyesinden 2500$ seviyesine düşmesi bu durumun en güçlü kanıtlarından biriydi. Yıllık bazda 1 dönem farkı alınmış bakır fiyatı ve global GDP zaman serisi, bakır fiyatlarındaki gerilemelerin küresel büyümenin yavaşlayacağına dair sinyal vermektedir. Global üretim hacmi ile de bakır fiyatları arasında %89 korelasyon bulunması da bu senaryoyu dikkat çekici kılmaktadır.
Bakır fiyatı, uzun vadede Çin’deki yavaşlamayla birlikte, 2011 yılındaki zirvenin %30 altında; Trump döneminde ABD’de büyümenin momentum kazanmasıyla birlikte 2016’daki en düşük seviyenin %30 üzerinde işlem görüyor. Bundaki sonraki süreçte bakır fiyatlarının yönünü ticaret savaşlarının geleceğini belirleyecek en önemli faktörün ticaret savaşlarının geleceği olduğunu söyleyebiliriz. Bakırın, elektrikli araçlarda kullanımının yaygınlaşması da fiyatının global büyümeden bağımsız hareket etmesine neden olabilecek faktörler arasındadır.
Özetle; bakır fiyatları, global arz talep dengesi, global büyüme, ABD Çin ticaret savaşı ve elektrikli araç sektörünün geleceğine bağlı bulunmaktadır. Bizim bakır fiyatları hakkındaki görüşümüz, elektrikli araç sektöründeki büyük potansiyel nedeniyle bakırın global büyümedeki olası düşüşe karşı direnç gösterebileceğidir.