ABD, bugün Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ile Demokratların adayı Joe Biden'ın yarıştığı ve ülkenin son dönemdeki "en kritik" seçimi olarak nitelendirilen 59. başkanlık seçimi için sandık başına gidiyor. Başkanlık seçimi için oy verme işlemlerinin ise doğu saatiyle 06.00'da başlaması ve sandıkların 19.00'da kapanması bekleniyor. Sandıklar, Virginia ve Florida'da 19.00'da (TSİ Çarşamba 03.00), Washington DC ve Pennsylvania'da 20.00'da (TSİ Çarşamba 04.00), New York'ta ise 21.00'da (TSİ Çarşamba 05.00) kapanacak. Özellikle “Posta yoluyla oy kullanma" yönteminin artması nedeniyle seçim sonucunda gecikmelerin yaşanması bekleniyor. Bazı kritik eyaletlerde postayla gelen oyların 3 Kasım'dan sonra da sayılacak olması bu algıyı güçlendiriyor. Ayrıca "posta yoluyla oy kullanma" yönteminin, salgın nedeniyle neredeyse seçmenlerin yüzde 70'ini kapsayacak şekilde genişletilmesi bekleniyor. Ülkede 98 milyona yakın kişinin ise erken oy kapsamında halihazırda oyunu kullanmış olduğunu görüyoruz
Anketler ne diyor?
Son anketlere göre Demokrat Aday Joe Biden, kritik eyaletlerden Florida'da 1,7, Pennsylvania'da 2,5, Michigan'da 4,8, Wisconsin'de 6,6 ve Arizona'da ise 0,5 puan Trump'ın önünde seyrediyor. Ancak bir diğer kritik eyalet olan Kuzey Carolina'da ise Trump'ın Biden'a 0,5 puan üstünlüğü olması dikkat çeken ibareler içerisinde yer alıyor.
Özellikle anketler Biden'a işaret ederken, analizler ise hala Trump'ın güçlü bir rakip olduğu konusunda hemfikir. Tüm önemli anketleri derleyen analiz sitesi Real Clear Politics'e göre ise, seçim öncesi son bilgiye göre Biden’ın Trump'ın yaklaşık 6,5 puan önünde yer aldığını görüyoruz.
Kongre'nin yeni düzeni ne olacak?
ABD'nin yeni başkanının seçilmesinin yanı sıra, Kongre'nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nin tamamı ile 100 üyeli Senato'daki 35 sandalye için de oy kullanılması bekleniyor.
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. Beyaz Saray'a giden yol ise "270 delegeden" geçiyor. "Delegeler Kurulu" olarak toplam 538 delegenin 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor. Toplamda daha fazla oy almanın değil de toplam delege sayısında çoğunluğa ulaşmanın Başkanlık yarışında galibiyeti belirlemesi kafaları bir miktar karıştırıyor.
Seçim sonucu beklentileri neler?
Öncelikle, “posta yoluyla oy kullanma” yöntemi kaynaklı seçimin bu gece sonuçlanıp sonuçlanmayacağı merak konusu olmaya devam ediyor. 2016 yılına bakacak olursak, anketler Trump’ın önde olduğunu göstermesi gibi bugün de son ana kadar Biden’ın az bir farkla olsa dahi Trump’ın önünde yer aldığını görüyoruz. Ancak Trump genel oylamada geride kalsa bile, eyaletleri kimin alacağı başkanı seçecek olan delegeler kurulunda çoğunluğu sağlamak açısından oldukça kritik. Özellikle Delege sayılarının yakın olması durumunda oluşabilecek olası itirazlar ve bunların süreçleri seçim sonucunun birkaç güne yayılmasıyla piyasalarda belirsizliğin artmasına yol açabilir.
2016 yılında en rekabetçi on üç eyalet Wisconsin, Pennsylvania, New Hampshire, Minnesota, Arizona, Georgia, Virginia, Florida, Michigan, Nevada, Colorado, Kuzey Carolina ve Maine olarak yer alıyordu. Trump, 2016'da bu eyaletlerden Michigan, Pennsylvania, Wisconsin, Florida, Arizona, Kuzey Carolina ve Georgia'yı almıştı.